Η διαρροή επιστημόνων είναι η αναχώρηση εξειδικευμένων εργαζομένων σε αναζήτηση καλύτερων μισθών ή καλύτερων συνθηκών διαβίωσης και εργασίας. Οι περιοχές που υποδέχονται αυτό το υψηλά εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό ευημερούν. Τι γίνεται όμως με τις περιφέρειες που εγκαταλείπονται; Περιέρχονται στο αποκαλούμενο «τέλμα ανάπτυξης ταλέντων». Το εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό συρρικνώνεται. Η παραγωγικότητα μειώνεται. Τα ποσοστά φοίτησης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σημειώνουν πτώση. Συντελούνται δημογραφικές αλλαγές. Έτσι, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που αναγκάζει τις επόμενες γενιές νέων ανθρώπων να σκέφτονται το ενδεχόμενο μετανάστευσης.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αυτό το φαινόμενο επηρεάζει 82 περιφέρειες, οι οποίες αποτελούν σχεδόν το 30% του πληθυσμού της ΕΕ. Η Πορτογαλία αποτελεί σαφές παράδειγμα των σημερινών προκλήσεων, αλλά και των πιθανών λύσεων που εξετάζονται. Το 30% των νέων Πορτογάλων ζει στο εξωτερικό. Το 70% των Πορτογάλων μεταναστών είναι κάτω των 40 ετών. Για να διατηρήσει τους εξειδικευμένους νέους, η πορτογαλική κυβέρνηση έχει δρομολογήσει ένα σχέδιο μείωσης της φορολογίας για τους εργαζομένους ηλικίας 18 έως 35 ετών. Η κυβέρνηση πιστεύει ότι αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει έως και 400.000 νέους.
Ωστόσο, η πρωτοβουλία αυτή δεν αποθάρρυνε νέους όπως η Constança και ο João. Και οι δύο πτυχιούχοι νομικής αναζητούν σπίτι προς ενοικίαση – 14.000 χιλιόμετρα μακριά. Πρόκειται να μετακομίσουν στο Ανατολικό Τιμόρ στη Νοτιοανατολική Ασία. Η Constança, μια 25χρονη δικηγόρος, βρήκε εκεί μια νέα δουλειά σε δικηγορικό γραφείο, με πολύ καλύτερες συνθήκες απ’ ό,τι στην Πορτογαλία. «Προσφέρονται περισσότερα προνόμια, από στεγαστικά επιδόματα μέχρι αυτοκίνητο, και ένας σημαντικά υψηλότερος μισθός απ’ ό,τι εδώ, που σημαίνει ότι θα έχω μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη εκεί απ’ ό,τι θα είχα εδώ αν θέλαμε να ζήσουμε, για παράδειγμα, σε ένα διαμέρισμα ενός δωματίου», εξηγεί η Constança.
Όπως πολλοί νέοι Πορτογάλοι, η Constança και ο João θεωρούν την Πορτογαλία μια χώρα με επίμονη ανεργία, χαμηλούς μισθούς, υψηλούς φόρους, απλησίαστο κόστος στέγασης και κακές συνθήκες εργασίας. «Πέρα από την απογοήτευση, νομίζω ότι η γενιά μας αισθάνεται εκνευρισμένη. Λυπάμαι, γιατί αγαπώ τη χώρα μου, την αγαπώ πραγματικά. Και εγώ προσωπικά, εάν δεν επικρατούσε αυτή η κατάσταση, εάν μπορούσα να βρω τις κατάλληλες συνθήκες εδώ, δεν θα έφευγα (από την Πορτογαλία)», λέει ο João.
Σε μια προσπάθεια αντιμετώπισης της κατάστασης, οι περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα κράτη μέλη και η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμμετέχουν στον αποκαλούμενο «Μηχανισμό ενίσχυσης ταλέντων». Τα αποτελέσματα είναι ήδη ορατά σε εργοτάξια, όπως ένα νοσοκομείο που κατασκευάζεται στην Évora, στην περιοχή Alentejo. Πραγματοποιήθηκε μια αρχική επένδυση ύψους περίπου 200 εκατομμυρίων ευρώ για την παροχή καλύτερων υπηρεσιών υγείας σε περίπου μισό εκατομμύριο ανθρώπους. Στόχος είναι επίσης να εκπαιδευτούν και να διατηρηθούν ειδικευμένοι υγειονομικοί εργαζόμενοι σε μια περιοχή που πλήττεται ιδιαίτερα από τη διαρροή επιστημόνων. Η συγκεκριμένη περιφέρεια αναμένεται να χάσει το 30% του πληθυσμού της έως το 2080.
«Όταν (το νοσοκομείο) ολοκληρωθεί στο τέλος του επόμενου έτους, όπως ελπίζουμε, θα έχουμε επαγγελματίες υγείας εδώ και θα έρθει κόσμος σε αυτή την περιοχή. Θα έχουμε εξειδικευμένους τεχνικούς και εκπαίδευση. Σε αυτόν τον μικρο-τομέα, οι άνθρωποι θα μπορέσουν να κάνουν αποτελεσματικές αλλαγές τα επόμενα δύο με τρία χρόνια», εξηγεί ο Tiago Pereira, περιφερειακός συντονιστής του Μηχανισμού ενίσχυσης ταλέντων.
Οι περιφερειακές, εθνικές και ευρωπαϊκές αρχές αναμένουν ότι το νοσοκομείο και το εκπαιδευτικό κέντρο θα δημιουργήσουν έως και 2.000 θέσεις εργασίας εξειδικευμένου προσωπικού.
Πηγή: Pagenews.gr