Στο σημείο μηδέν οι σχέσεις Ρωσίας-Ευρώπης το 2025

Σε λίγες εβδομάδες συμπληρώνεται ο τρίτος χρόνος από τη στρατιωτική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, με την κρίση να κλιμακώνεται σε επικίνδυνο επίπεδο, παρά τη ρητορική και τις συζητήσεις που έχουν αναπτυχθεί μετά την εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με την πιθανότητα ειρηνικής λύσης.

Η Μόσχα έχει, από τη μία πλευρά, εντείνει τις επιθέσεις της κατά της Ευρώπης με σφοδρές φραστικές επιθέσεις, ενώ από την άλλη έχει ξεκινήσει ένα συνεχώς αυξανόμενο κύμα υβριδικών επιθέσεων κατά κρίσιμων υποδομών σε ευρωπαϊκές χώρες. Ιδιαίτερα προκλητική ήταν η ανάρτηση της προηγούμενης εβδομάδας από τον πρώην πρωθυπουργό και νυν αντιπρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, Ντιμίτρι Μεντβέντεφ. Ο στενός συνεργάτης του Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι “η Ευρώπη πρέπει να τιμωρηθεί με κάθε τρόπο” και εξέφρασε ικανοποίηση για τους βανδαλισμούς σε ευρωπαϊκές πόλεις από αντιεξουσιαστές, καθώς και για τις τρομοκρατικές επιθέσεις από μετανάστες, οι οποίοι, όπως είπε, “καταστρέφουν τις ευρωπαϊκές αξίες”.

Ταυτόχρονα, η Ρωσία έχει ενεργοποιήσει ένα σκιώδες δίκτυο εμπορικών πλοίων με ασαφή ιδιοκτησιακή κατάσταση και σημαίες ευκαιρίας, μέσω του οποίου, αφενός, παρακάμπτει τις ευρωπαϊκές κυρώσεις που αφορούν τις πωλήσεις ρωσικού πετρελαίου, και αφετέρου, διεξάγει επιχειρήσεις δολιοφθοράς σε ευρωπαϊκές υποδομές. Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι η καταστροφή, πριν από μία εβδομάδα, ενός υποθαλάσσιου καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης και τεσσάρων τηλεπικοινωνιακών καλωδίων που συνδέουν τη Φινλανδία με την Εσθονία. Οι φινλανδικές αρχές έχουν δεσμεύσει το τάνκερ “Eagle S” ως ύποπτο, το οποίο θεωρείται ότι ανήκει στον “σκιώδη” στόλο της Ρωσίας για τη μεταφορά πετρελαίου. Οι έρευνες των φινλανδικών αρχών καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το “Eagle S” έσυρε την άγκυρά του στον πυθμένα της Βαλτικής Θάλασσας σε μήκος έως και 60 ναυτικών μιλίων, προκαλώντας ζημιές στα ηλεκτρικά και τηλεπικοινωνιακά καλώδια. Η Μόσχα, ωστόσο, έχει αρνηθεί οποιαδήποτε εμπλοκή στο περιστατικό.

Η σοβαρή αυτή κλιμάκωση συμβαίνει ταυτόχρονα με την ενεργειακή σύγκρουση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας με τη Ρωσία, με επίκεντρο τον αγωγό φυσικού αερίου Ουρενγκόι-Πομάρι-Ουζγκορόντ. Αυτός ο αγωγός, που διασχίζει την Ουκρανία, είναι πλέον η μοναδική οδός για τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου στην Κεντρική Ευρώπη, μετά το κλείσιμο των αγωγών NordStream και Yamal-Europe λόγω του πολέμου. Το Κίεβο ανακοίνωσε πρόσφατα ότι δεν θα αποδεχθεί την ετήσια ανανέωση της σχετικής σύμβασης, εκτός αν διασφαλιστούν τα έσοδα που αποκομίζει η Ρωσία από τις πωλήσεις φυσικού αερίου μέσω αυτού του αγωγού. Η Μόσχα απέρριψε προφανώς αυτή την προϋπόθεση του Κιέβου, και έτσι, εκτός απροόπτου, απόψε το βράδυ θα σταματήσει πλήρως η ροή ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν προφανώς ενισχύει τον διχαστικό ρόλο που διαδραματίζουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο η Ουγγαρία και η Σλοβακία σχετικά με την αντιμετώπιση του πολέμου στην Ουκρανία. Οι κυβερνήσεις της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας προωθούν την άμεση συνθηκολόγηση της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της παραχώρησης εδαφών και της εθνικής κυριαρχίας της Ουκρανίας προς τη Ρωσία, καθώς και την αποφυγή ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Στην ουσία, υποστηρίζουν σχεδόν όλους τους όρους που θέτει η Ρωσία για τον τερματισμό του πολέμου. Αυτή η θεμελιώδης διαφορά απόψεων με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ένωσης έχει δυσκολέψει σημαντικά την επίτευξη μιας ενιαίας ευρωπαϊκής στάσης απέναντι στην επιθετικότητα της Μόσχας και του καθεστώτος Πούτιν.

Η πιθανότητα αλλαγής πολιτικής από τις Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά με την Ουκρανία μετά τις 20 Ιανουαρίου εντείνει την ευθύνη των ευρωπαϊκών κρατών απέναντι στο Κίεβο. Η κατάσταση επιδεινώνεται από την πολιτική αστάθεια στη Γερμανία και τη Γαλλία, με το Βερολίνο να λειτουργεί ουσιαστικά με υπηρεσιακή κυβέρνηση μέχρι τις πρόωρες εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου, και ίσως για αρκετούς μήνες ακόμη μέχρι τη δημιουργία νέου κυβερνητικού συνασπισμού. Στο Παρίσι, ο Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται σε δύσκολη θέση, καθώς η νέα κυβέρνηση Μπαϊρού αμφισβητείται ως προς την ικανότητά της να εξασφαλίσει την ψήφο εμπιστοσύνης της πλειοψηφίας της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης. Από αύριο, η Πολωνία αναμένεται να διαδραματίσει αυξημένο ρόλο στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής πολιτικής, καθώς αναλαμβάνει την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το πρώτο εξάμηνο του 2025, μετά την αποτυχημένη και θλιβερή ουγγρική προεδρία που ολοκληρώνεται απόψε.

Οι πολιτικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα πρέπει να οδηγήσουν σε στρατηγική ήττα της Ευρώπης απέναντι στη Ρωσία. Αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή για τις ευρωπαϊκές ηγεσίες να ξεπεράσουν τις διαφορές τους και να αντιδράσουν με αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα στην αυξανόμενη πίεση και τις προκλήσεις που θέτει η Μόσχα. Οι γεωπολιτικές εξελίξεις που θα διαμορφωθούν το 2025 είναι πιθανό να καθορίσουν τη θέση της Ευρώπης για τις επόμενες δεκαετίες.

Πηγή: Pagenews.gr