Τα αναδυόμενα κέντρα εξουσίας στην Ευρώπη το 2025

Το 2025 αναμένεται να φέρει εξελίξεις σε όλο τον κόσμο και κυρίως στην Ευρώπη, καθώς αλλάζουν οι συσχετισμοί στην Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στη προεδρία των ΗΠΑ.

Το Politico σε αναλυτικό δημοσίευμα συγκέντρωσε τις προβλέψεις των ειδικών για τη νέα χρονιά, καταγράφοντας τους κερδισμένους και τους χαμένους.

Η επιστροφή της Βαρσοβίας

Ο Desmond Dinan είναι καθηγητής Δημόσιας Πολιτικής στη Σχολή Πολιτικής και Διακυβέρνησης Schar του Πανεπιστημίου George Mason.

Η ανάδειξη της Πολωνίας ως κέντρου ισχύος της Ε.Ε. οφείλεται εν μέρει στην κατάρρευση του παραδοσιακού γαλλογερμανικού πυλώνα και στην αυξανόμενη σημασία των χωρών της πρώτης γραμμής μετά την ευρεία εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Οφείλει, επίσης, πολλά στην αλλαγή της κυβέρνησης το 2023 και στην επιστροφή του Ντόναλντ Τουσκ ως πρωθυπουργού.

Σε μια επίδειξη της νέας διπλωματικής πρωτοβουλίας και εξουσίας της Πολωνίας, για παράδειγμα, τον περασμένο μήνα, μόλις μία ημέρα μετά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε., ο υπουργός Εξωτερικών Radosław Sikorski φιλοξένησε τους ομολόγους του από τα πέντε μεγαλύτερα μέλη του μπλοκ και το Ηνωμένο Βασίλειο, με σκοπό την οικοδόμηση υποστήριξης για την Ουκρανία μεταξύ των πιο στρατιωτικά ικανών χωρών της Ευρώπης. Μία εβδομάδα αργότερα, ο Τουσκ συμμετείχε σε σύνοδο κορυφής των ηγετών των Οκτώ Σκανδιναβικών-Βαλτικών χωρών, με αποτέλεσμα μια κοινή δήλωση για τη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας και μια νέα στρατηγική εταιρική σχέση με τη Σουηδία.

Σαφώς, το αστέρι της Πολωνίας, ανερχόμενο στα ανατολικά, φωτίζει τις προοπτικές της Ε.Ε. σε μια κατά τα άλλα δυσοίωνη στιγμή. Ειδικά ο Sikorski, είναι άνθρωπος για όλες τις εποχές. Και όσον αφορά στις σχέσεις Ε.Ε. – ΗΠΑ, ελπίζει σίγουρα να είναι ο άνθρωπος της ερχόμενης χειμερινής περιόδου. Ένας πραγματικός υπερατλαντικός συνδετικός κρίκος, που θα κάνει τα πάντα για να αποτρέψει το ενδεχόμενο η θερμοκρασία να πέσει κάτω από το μηδέν στις σχέσεις με την Ουάσιγκτον.

Οι καλύτεροι φίλοι του Τραμπ

Ο Mike Duncan είναι podcaster και συγγραφέας πολιτικής ιστορίας, γνωστός για τα βραβευμένα podcast «History of Rome» (2007-2012) και «Revolutions».

Μεταξύ των μεγαλύτερων ωφελούμενων από τα εκλογικά αποτελέσματα στις ΗΠΑ θα είναι οι ολιγάρχες της Silicon Valley που κατέχουν τα παγκόσμια δίκτυα επικοινωνίας.

Ο Έλον Μασκ αγόρασε αυτό που κάποτε ήταν το Twitter, χειραγώγησε τους αλγόριθμούς του και, ως εκ τούτου, μπορεί να λάβει κάποια εύσημα που βοήθησε στην εκλογή του Τραμπ. Άλλοι, όπως ο Peter Thiel και ο Marc Andreessen, έχουν χρησιμοποιήσει τα δισεκατομμύριά τους για να χρηματοδοτήσουν δίκτυα δεξιών agitprop, δηλαδή, πολιτική (αρχικά κομμουνιστική) προπαγάνδα, ειδικά στην τέχνη ή τη λογοτεχνία. Τώρα θα έχουν περαιτέρω την εξουσία να προωθήσουν μια ψεύτικη-ελευθεριακή ατζέντα που αποβλέπει στην εξάρθρωση του ρυθμιστικού κράτους και στην εξασφάλιση ότι οι εταιρείες τους μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν, όποτε θέλουν, χωρίς επίβλεψη.

Ο θεμελιώδης στόχος τους είναι να επεκτείνουν τον προσωπικό τους πλούτο, αλλά επιδιώκοντας αυτόν τον στόχο, θα παραμορφώσουν τον παγκόσμιο λόγο για να αντικατοπτρίζουν τις δικές τους κοσμοθεωρίες, ενώ αντιμετωπίζουν πολύ μικρή ώθηση από τις πολιτικές δυνάμεις στην Ουάσιγκτον.

Εν τω μεταξύ, ένα από τα μεγαλύτερα πολιτικά ζητήματα της περασμένης δεκαετίας ήταν η παγκόσμια μετανάστευση και ο Τραμπ έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θα εμπόδιζε απλώς νέους μετανάστες να εισέλθουν στις ΗΠΑ, αλλά θα απελάσει, επίσης, εκατομμύρια ανθρώπους που βρίσκονται ήδη εκεί. Για να επιτύχει αυτόν τον στόχο, θα στραφεί στον αντιμεταναστευτικό ζηλωτή Stephen Miller – τον αρχιτέκτονα των πιο σκληρών πολιτικών των συνόρων του Τραμπ κατά την πρώτη του θητεία. Και ο Μίλερ θα συνεργαστεί με τον νέο τσάρο των συνόρων Τομ Χόμαν, υποσχόμενος να συγκεντρώσει και να απελάσει εκατομμύρια κατοίκους για πολλά χρόνια, ανεξάρτητα από το ανθρώπινο ή οικονομικό κόστος. Ακόμα και αν η εσωτερική ατζέντα του Τραμπ παρεμποδιστεί σε άλλα μέτωπα, ο Μίλερ και ο Χόμαν θα έχουν ελεύθερα τα χέρια για να ακολουθήσουν τις πιο βάναυσες πολιτικές που μπορεί να φανταστεί κανείς.

Τέλος, στην παγκόσμια σκηνή, η νίκη του Τραμπ θα ενδυναμώσει επίσης μαζικά δύο ηγέτες που εμπλέκονται αυτή τη στιγμή σε στρατιωτικές συγκρούσεις. Ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν θα χαρεί την επιστροφή του πρώτου στον Λευκό Οίκο. Αναμένεται από τον Τραμπ να ανακαλέσει τη βοήθεια προς την Ουκρανία και να υιοθετήσει τη διαμόρφωση του πολέμου από τον Πούτιν: ότι είναι λογική η επιδίωξη του εθνικού συμφέροντος της Ρωσίας. Σε μια σύγκρουση που πάει πέρα ​​δώθε, το 2025 θα μπορούσε πολύ εύκολα να σηματοδοτήσει μια αποφασιστική καμπή υπέρ του Πούτιν.

Ο άλλος ηγέτης που εξουσιοδοτήθηκε από τη νίκη του Τραμπ είναι ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν έκανε πολύ λίγα για να ελέγξει τη γενοκτονική επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα, αλλά με τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο, ο Νετανιάχου θα αισθάνεται ελεύθερος να φτάσει τη σύγκρουση στη λογική της κατάληξη: εκκαθάριση της Γάζας από όλους τους Παλαιστινίους και προσάρτηση του εδάφους.

Ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης

Η Caterina Froio είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών στο Sciences Po. Η έρευνά της ειδικεύεται στην ακροδεξιά πολιτική, στον ανελευθερισμό, στα ψηφιακά μέσα και την πολιτική συμμετοχή.

Τα ακαδημαϊκά ιδρύματα εξελίσσονται σε ισχυρούς καταλύτες κοινωνικής αλλαγής. Το 2025, τα πανεπιστήμια θα είναι στο επίκεντρο της πολιτικής σύγκρουσης, διαμορφώνοντας ευρύτερους κοινωνικούς μετασχηματισμούς.

Σήμερα, τα φοιτητικά κινήματα δημιουργούν διακρατικούς δεσμούς για να συντονίσουν τους κοινωνικούς αγώνες κάτω από ολοένα και πιο αυταρχικά καθεστώτα. Οι αιτίες τους περιλαμβάνουν τη δράση για το κλίμα, τα δικαιώματα αναπαραγωγής, τα πολιτικά δικαιώματα και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η τεκμηρίωσή τους για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδιαίτερα σε περιοχές όπως η Γάζα, έχει κερδίσει την παγκόσμια προσοχή, φτάνοντας μέχρι το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.

Ωστόσο, αυτό το κίνημα αντιμετωπίζει σημαντικές αντιδράσεις. Οι ακροδεξιές εκστρατείες στοχεύουν συστηματικά τα πανεπιστήμια, προσπαθώντας να απονομιμοποιήσουν την έρευνα που αμφισβητεί τις άβολες ιστορικές και σύγχρονες πραγματικότητες. Τομείς όπως η επιστήμη του κλίματος, οι σπουδές φύλου, η κριτική θεωρία των φυλών και η τεχνολογική ηθική είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι.

Η αντίσταση και η επιβίωση των μελετητών σε αυτούς τους τομείς θα είναι το κλειδί. Η έρευνα για το κλίμα, για παράδειγμα, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των προκλητικών πολιτικών και εταιρικών αφηγήσεων που δίνουν προτεραιότητα στα βραχυπρόθεσμα οικονομικά συμφέροντα έναντι της πλανητικής επιβίωσης. Οι μελετητές και οι φοιτητές δεν τεκμηριώνουν απλώς την περιβαλλοντική υποβάθμιση. Αναπτύσσουν καινοτόμες λύσεις για την αειφόρο ανάπτυξη και την κλιματική προσαρμογή.

Η έρευνα τεχνητής νοημοσύνης, εν τω μεταξύ, έχει αναδειχθεί ως ένας κρίσιμος τομέας στον οποίο τα πανεπιστήμια εξετάζουν τις βαθιές ηθικές και πρακτικές προκλήσεις της τεχνολογικής ανάπτυξης. Οι ερευνητές δημιουργούν πλαίσια για υπεύθυνη καινοτομία που δίνουν προτεραιότητα στα ανθρώπινα δικαιώματα, την ιδιωτική ζωή και τη δίκαιη πρόσβαση – συχνά σε ευθεία αντίθεση με ισχυρούς ιδιωτικούς παράγοντες όπως ο Έλον Μασκ.

Αυτό θέτει στην ηγεσία των πανεπιστημίων ένα πρωτοφανές ηθικό δίλημμα. Οι διαχειριστές δεν μπορούν πλέον να παραμείνουν ουδέτεροι στους κλιμακούμενους «πολιτιστικούς πολέμους» μεταξύ ανταγωνιστικών κοινωνικών αξιών. Και οι αποφάσεις τους-είτε θα προστατεύσουν την ακαδημαϊκή ελευθερία και θα στηρίξουν ευάλωτους ερευνητές είτε θα συνθηκολογήσουν- θα έχουν βαθιές επιπτώσεις στη δημοκρατική σταθερότητα.

Καθώς τα παγκόσμια κέντρα εξουσίας αναβαθμονομούνται και οι αυταρχικές τάσεις αναζωπυρώνονται, τα πανεπιστήμια προσφέρουν ένα κρίσιμο αντίβαρο στη δημοκρατική διάβρωση. Είναι χώροι όπου φανταζόμαστε εναλλακτικά μέλλοντα, αναλύουμε συστημικές αδικίες και εννοιολογούμε τη συλλογική αντίσταση. Ο μετασχηματισμός είναι θεμελιώδης: τα πανεπιστήμια δεν είναι πλέον απλώς εκπαιδευτικά ιδρύματα, είναι κομβικοί παράγοντες στον παγκόσμιο αγώνα για κοινωνική δικαιοσύνη, που αντιτίθενται στις υπάρχουσες δομές εξουσίας και προσφέρουν κριτικές προοπτικές που αμφισβητούν τις κυρίαρχες αφηγήσεις.

Πηγή: Pagenews.gr