Μπορεί η επιχείρηση “True Promise III” να αναδιαμορφώσει τη γεωπολιτική μοίρα του Ιράν;

Γιατί οι ΗΠΑ είναι τόσο πολύ προσηλωμένες στην εδραίωσή τους στη Δυτική Ασία; Ο λόγος σίγουρα δεν είναι πλέον η εξασφάλιση της πρόσβασης σε φθηνό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, όπως τις προηγούμενες δεκαετίες – οι ΗΠΑ διαθέτουν επαρκή δικά τους αποθέματα- επιδιώκουν μάλιστα να τοποθετηθούν ως ο βασικός ενεργειακός προμηθευτής της Ευρώπης.

Σήμερα, όπως αναφέρει το Cradle, οι ΗΠΑ βρίσκονται στην περιοχή για έναν κύριο λόγο, ο οποίος είναι να προστατεύσουν την ύπαρξη του Ισραήλ και να επιτρέψουν στο Τελ Αβίβ να αναπτύξει την οικονομική, διπλωματική και στρατιωτική του δύναμη σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο. Αλλά για να το πετύχουν αυτό, πρέπει να απομακρύνουν το μεγαλύτερο εμπόδιο του Ισραήλ και του σιωνισμού, την Ισλαμική Δημοκρατία της ιρανικής επικράτειας.

Η Τεχεράνη όχι μόνο χρηματοδοτεί τον Άξονα Αντίστασης της περιοχής κατά της δυτικής ηγεμονίας, αλλά, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, αντιπροσωπεύει κυρίαρχες, ανεξάρτητες, αυτάρκεις μουσουλμανικές δυνατότητες – την «απειλή του καλού παραδείγματος».

Για τον σκοπό αυτό, η Ουάσινγκτον έχει επιβάλει κυρώσεις στο Ιράν, έχει οχυρώσει στρατιωτικές βάσεις σε όλο τον Περσικό Κόλπο και έχει αναπτύξει στρατεύματα, αεροσκάφη και ομάδες κρούσης αεροπλανοφόρων, όλα για να «περιορίσει» την Ισλαμική Δημοκρατία.

Η πτώση της Συρίας του πρώην προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ προσθέτει μια άλλη διάσταση στις απειλές που συσσωρεύονται κατά του Ιράν: την πιθανότητα να χρησιμοποιηθεί η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, ως πληρεξούσιος των ΗΠΑ για να ανοίξει αντι-ιρανικά μέτωπα στο Ιράκ και το Αζερμπαϊτζάν. Στον Περσικό Κόλπο, οι σύμμαχοι των ΗΠΑ, η Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα, διατηρούν ένα μέτωπο εναντίον των δυνάμεων της Υεμένης που πρόσκεινται στην Ανσαράλα, ένα σχετικά νέο και ισχυρό μέλος του Άξονα Αντίστασης.

Ενώ η ρητορική των ηγετών του Ιράν επικεντρώνεται συχνά στα δεινά των δυτικών «κακόβουλων» σχεδίων, στο εσωτερικό μέτωπο, το Ιράν αντιμετωπίζει επίσης αυξανόμενες προκλήσεις. Ο πληθωρισμός είναι στα ύψη, το ριάλ βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση, η στέγαση γίνεται όλο και πιο απλησίαστη και η έλλειψη ενέργειας έχει οδηγήσει σε διακοπές ρεύματος. Η απογοήτευση του κοινού αυξάνεται καθώς τα ζητήματα αυτά συχνά αποδίδονται στην κυβερνητική ανικανότητα. Οι Ιρανοί θέτουν πιεστικά ερωτήματα – Τι γίνεται με τα ιλιγγιώδη ενοίκια; Οι τιμές των τροφίμων; Η θέρμανση κατά τη διάρκεια του χειμώνα;

Χωρίς αμφιβολία, η Ουάσιγκτον θα επιδιώξει να εκμεταλλευτεί πλήρως αυτή τη σπάνια σύγκλιση των εσωτερικών και περιφερειακών οπισθοδρομήσεων του Ιράν για να στοχοποιήσει την Ισλαμική Δημοκρατία τους επόμενους μήνες.

Θα υλοποιηθεί μια ιρανική αντεπίθεση; 

Ο πραγματικός αντίπαλος του Ιράν δεν είναι άμεσα το Ισραήλ, αλλά οι ΗΠΑ, χωρίς τις οποίες το Τελ Αβίβ δεν θα μπορούσε ποτέ να ελπίζει ότι θα προβάλει την ισχύ του στην περιοχή. Η εξουδετέρωση της επιρροής των ΗΠΑ -μέσω πολέμου ή της αξιόπιστης απειλής του- θα αποδυνάμωνε τον προστάτη του Ισραήλ. Η Επιχείρηση “True Promise III” παρουσιάζει μια τέτοια ευκαιρία. 

Όπως σημείωσε το The Cradle νωρίτερα τον περασμένο μήνα: «Οι μόνες συμφωνίες με τις ΗΠΑ που έχουν βαρύτητα είναι αυτές που ευλογούνται από το Ισραήλ – και το Ισραήλ θα συμφωνήσει μόνο αν ηττηθεί στρατιωτικά».

Σε συνέχεια των προηγούμενων άμεσων επιχειρήσεων του Ιράν κατά του κράτους κατοχής, αυτή η επιχείρηση αντιποίνων θα έχει πιθανότατα ως στόχο να νικήσει στρατηγικά το Ισραήλ – και, αν χρειαστεί, να αποτρέψει τις ΗΠΑ – για να εξαναγκάσει μια συνολική συνθήκη που θα αντιμετωπίζει τα οικονομικά προβλήματα του Ιράν. Ο χρόνος δεν είναι με το μέρος της Τεχεράνης- οι παρατεταμένες διαπραγματεύσεις που μοιάζουν με το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (JCPOA) δεν είναι πλέον βιώσιμες.

Ο διάσημος στρατηγιστής του 19ου αιώνα Καρλ φον Κλάουζεβιτς έγραψε: «Ο βαθμός της ισχύος που πρέπει να χρησιμοποιηθεί εναντίον του εχθρού εξαρτάται από την κλίμακα των πολιτικών απαιτήσεων από κάθε πλευρά». 

Ποιοι είναι οι στόχοι – οι πολιτικές απαιτήσεις – της επιχείρησης “True Promise III”; Να αποτρέψει το Ισραήλ από το να επιτεθεί στο Ιράν, όπως έκανε στις 26 Οκτωβρίου; Ή να φέρει τις ΗΠΑ, και κατ’ επέκταση το Ισραήλ, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων; 

Η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της Τεχεράνης πρέπει να δει την επόμενη επιχείρηση ως μια ευκαιρία για την επίτευξη μιας πλήρους και οριστικής διευθέτησης. Δεν πρόκειται πλέον για σταδιακή κλιμάκωση για την αποτροπή του αμερικανοϊσραηλινού πολέμου στη Γάζα, αλλά για τη διευθέτηση των προοπτικών οποιουδήποτε ξένου άμεσου πολέμου κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας. 

Το 2003, το Ιράν πρότεινε μια «μεγάλη διαπραγμάτευση»- ωστόσο, απορρίφθηκε από την κυβέρνηση Μπους. Μπορεί να αναβιώσει, όχι μέσω πυρηνικών συνομιλιών, αλλά με διαβαθμισμένη βία. Μια «Ειρήνη της Βεστφαλίας» που θα διευθετεί το ζήτημα Ιράν-Ισραήλ είναι δυνατή.

Οικονομική κακοδαιμονία

Η οικονομία του Ιράν νοσεί. Αυτό το γεγονός δεν μπορεί να συγκαλυφθεί. Δεκαετίες κυρώσεων έχουν καταστρέψει το ριάλ, το οποίο βρίσκεται πάνω από 1 δολάριο = 800.000 ριάλ και αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω. Ο πληθωρισμός κυμαίνεται επίσημα γύρω στο 33%, αν και τα πραγματικά ποσοστά πιστεύεται ότι είναι πολύ υψηλότερα στις επαρχίες.

Το κόστος δανεισμού, συνδεδεμένο με υψηλά επιτόκια, πνίγει τόσο τις επιχειρήσεις όσο και τις οικογένειες. Η αγορά κατοικίας της Τεχεράνης είναι εξίσου ζοφερή, με τα ενοίκια να έχουν αυξηθεί κατά 50% σε ετήσια βάση. Καθώς βαθαίνει ο χειμώνας, οι διακοπές ρεύματος και οι ελλείψεις φυσικού αερίου επιδεινώνουν την κατάσταση, ενώ η ατμοσφαιρική ρύπανση καθιστά τον αέρα της Τεχεράνης σχεδόν μη αναπνεύσιμο.

Δεν μπορεί να αποδοθεί όλη αυτή η οικονομική δυσπραγία στις κυρώσεις, που είναι η συχνά επαναλαμβανόμενη δικαιολογία της Τεχεράνης. Παρά τα αναγνωρισμένα αναπτυξιακά θαύματα του Ιράν τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, η κυβερνητική αμέλεια έχει επιδεινώσει τα προβλήματα υποδομών στην άρδευση, την ενέργεια και τη στέγαση. Η αύξηση του πληθυσμού έχει ξεπεράσει την ανάπτυξη των κατοικιών, ενώ η συγκέντρωση των υπουργείων στην Τεχεράνη έχει επιβαρύνει περαιτέρω τους πόρους. Με το ένα τρίτο του εργατικού δυναμικού να απασχολείται από το κράτος, η αποκέντρωση θα μπορούσε να ανακουφίσει τις αστικές πιέσεις. Εν τω μεταξύ, η ανεργία παραμένει επίμονα υψηλή στο 7,5%. 

Το Ισραήλ μπορεί να είναι «πιο αδύναμο και από ιστό αράχνης», όπως δήλωσε περίφημα ο αείμνηστος γενικός γραμματέας της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα, αλλά το Ιράν έχει επίσης εγγενή τρωτά σημεία.

Ο πόλεμος είναι αναπόφευκτος 

Η πτώση του Άσαντ ενθάρρυνε τους εχθρούς της Τεχεράνης. Το Ιράν θεωρείται ευάλωτο επειδή έχει χάσει ένα «κεντρικό» μέλος του Άξονα της Αντίστασης, η Χεζμπολάχ έχει «παραγκωνιστεί» αλλά προσαρμόζεται, και οι περιφερειακοί εταίροι των ΗΠΑ, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ασκούν επί του παρόντος πιέσεις στην de facto κυβέρνηση της Υεμένης στη Σαναά. 

Στην Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ, οι συζητήσεις για πόλεμο με το Ιράν δεν είναι πλέον ψίθυροι. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου και οι ακροδεξιοί σύμμαχοί του υποστηρίζουν ανοιχτά τη σύγκρουση, υποστηριζόμενοι από τον οικονομικό και ιδεολογικό ζήλο προσωπικοτήτων όπως η δισεκατομμυριούχος Μίριαμ Άντελσον, η οποία έχει επενδύσει σημαντικά στην επιστροφή του εκλεγμένου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο το 2025. Ο αείμνηστος σύζυγός της, Σέλντον Άντελσον, είπε κάποτε ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να «λύσουν το ιρανικό πρόβλημα ρίχνοντας μια πυρηνική βόμβα» .

Τα σενάρια απειλών για την άσκηση πίεσης στο εσωτερικό του Ιράν περιλαμβάνουν τους υποστηριζόμενους από την Τουρκία τρομοκράτες στη Συρία που επιτίθενται σε ιρακινές σιιτικές αντιστασιακές παρατάξεις και επιθέσεις στο εσωτερικό του Ιράν από τους Mujahideen-e Khalq (MeK), τους Μπαλούχους και τους Κούρδους τρομοκράτες. Ο γεωπολιτικός αναλυτής Λι Σλάσερ εκτιμά ότι η Άγκυρα μπορεί επίσης να προσπαθήσει να υποδαυλίσει αναταραχές μεταξύ των αζέρικων λαών στο (ιρανικό) Αζερμπαϊτζάν. 

Η Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ δεν επιδιώκουν κυβερνητική αλλαγή στο Ιράν- επιδιώκουν την κατάρρευση της κυβέρνησης. Το ιδανικό σενάριο είναι να διαλυθεί το Ιράν κατά μήκος εθνογλωσσικών γραμμών, με αντιμαχόμενες φατρίες να διεκδικούν την κυριαρχία. 

Τα μοντέλα τους είναι η Λιβύη (μετά τον Καντάφι), το Ιράκ (μετά τον Σαντάμ) και η Συρία (μετά τον Άσαντ). Ενώ οι ιρανικές φατρίες πολεμούν μεταξύ τους, όπως κάνουν οι Σύριοι, τα αμερικανικά και ισραηλινά βομβαρδιστικά θα επιδιώξουν να κατεδαφίσουν τις ιρανικές στρατιωτικές υποδομές, όπως ακριβώς η κατοχική αεροπορία κατέστρεψε το 80% των εναπομεινάντων στρατιωτικών δυνατοτήτων της Συρίας. 

Η καθοδήγηση του Κλάουζεβιτς

Εάν ο στόχος του Σώματος Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) είναι απλώς να αποτρέψει το Ισραήλ, μπορεί να το επιτύχει. Ωστόσο, μια τέτοια αποτροπή από μόνη της δεν θα άρει τις κυρώσεις ούτε θα αναζωογονήσει την οικονομία του Ιράν. Χωρίς ευρύτερη δράση, η υποστήριξη των ΗΠΑ σε ομάδες πληρεξουσίων και η εσωτερική αποσταθεροποίηση θα συνεχιστούν, οδηγώντας ενδεχομένως σε ένα σενάριο που μοιάζει με την παρατεταμένη κατάρρευση του συριακού κράτους. 

Το Ιράν πρέπει, επομένως, να εξετάσει μια ευρύτερη στρατηγική. Όπως σημείωνε ο Κλάουζεβιτς, «Η κλίμακα του στρατιωτικού στόχου … πρέπει να ευθυγραμμιστεί με τους πολιτικούς στόχους».

 Στην “True Promise III”, η Τεχεράνη πρέπει να στοχεύσει υψηλότερα από ό,τι σε προηγούμενες επιχειρήσεις. Ο πραγματικός στόχος δεν είναι το Ισραήλ – ένας απλός πληρεξούσιος – αλλά ο αρωγός του, οι ΗΠΑ. Η αποτροπή των ΗΠΑ θα αποδυναμώσει, κατ’ επέκταση, τη θέση του Ισραήλ. Το IRGC πρέπει να δώσει ένα σαφές μήνυμα: Η αεράμυνα των ΗΠΑ, όπως το THAAD, δεν μπορεί να προστατεύσει στρατιωτικά ή πολιτικά περιουσιακά στοιχεία. 

Τα χτυπήματα σε βασικούς ισραηλινούς στόχους, όπως οι υποδομές στη Χάιφα και το Τελ Αβίβ, τα διυλιστήρια και οι υπεράκτιες πλατφόρμες, πρέπει να διαταράξουν ορατά την περιοχή, προκαλώντας ζημιές πολύ σημαντικές για να τις αγνοήσουν τα δυτικά μέσα ενημέρωσης. Τέτοιες ενέργειες θα εκθέσουν τα τρωτά σημεία του Ισραήλ, υπονομεύοντας την ψευδαίσθηση του στρατιωτικού του αήττητου. 

Η ικανότητα της Υεμένης να αναγκάσει το πλοίο USS Harry Truman να υποχωρήσει προσφέρει ένα πρότυπο. Η απόδειξη ότι το αμερικανικό ναυτικό δεν μπορεί να προβάλει αποτελεσματικά δύναμη εναντίον του Ιράν θα μετατόπιζε τον στρατηγικό υπολογισμό στην Ουάσινγκτον. Ομοίως, η στόχευση των ενεργειακών υποδομών της Σαουδικής Αραβίας και των Εμιράτων θα αναδείκνυε τις περιφερειακές προεκτάσεις οποιασδήποτε σύγκρουσης, οδηγώντας στο προσκήνιο το «απαράδεκτο κόστος» του πολέμου. 

Η επιχείρηση “True Promise III” πρέπει να καθοδηγείται από δύο αρχές: την αποκάλυψη του «απίθανου της νίκης» και την επίδειξη του «απαράδεκτου κόστους» της σύγκρουσης. Το αφήγημα του Ισραήλ για τη διαρκή «νίκη» είναι ουσιαστικά ένα σχήμα Ponzi που βασίζεται στα φαινόμενα. 

Διαλύοντας αυτή την ψευδαίσθηση, το IRGC μπορεί να αναγκάσει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ να επανεκτιμήσουν τις δεσμεύσεις τους. Η πραγματική μάχη δεν βρίσκεται στο Τελ Αβίβ αλλά στην Ουάσιγκτον. Για το Ιράν, το διακύβευμα είναι υπαρξιακό – να εξασφαλίσει μια αποφασιστική διευθέτηση ή να διακινδυνεύσει την αργή αποσύνθεση κάτω από αμείλικτη πίεση. Η “True Promise III” προσφέρει ένα φευγαλέο αλλά κρίσιμο παράθυρο για να διαπραγματευτεί από τη δύναμη. Η Τεχεράνη πρέπει να το εκμεταλλευτεί.

Πηγή: Pagenews.gr