BRICS: Από τα «βαφτίσια» της Goldman Sachs σε μια διευρυμένη ομάδα «αντίβαρο» στην G7

Η Ινδονησία, η τέταρτη πιο πολυπληθής χώρα παγκοσμίως, εντάχθηκε στην ομάδα χωρών γνωστή ως BRICS, όπως ανακοίνωσε η Βραζιλία, η οποία ασκεί την εναλλασσόμενη προεδρία της συμμαχίας των αναδυόμενων κρατών που επιδιώκουν να αποτελέσουν αντίβαρο στη G7.

Το ακρωνύμιο BRICS, που προέρχεται από τις χώρες Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική, έχει εξελιχθεί από ένα όραμα που είχε μια επενδυτική τράπεζα πριν από δύο δεκαετίες σε μια πραγματική λέσχη που διαχειρίζεται έναν πολυμερή δανειστή, σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg.

Αποτελούμενη από 10 κράτη μέλη, η συμμαχία συνδυάζει αρκετούς σημαντικούς παραγωγούς ενέργειας με μερικούς από τους μεγαλύτερους καταναλωτές μεταξύ των αναπτυσσόμενων χωρών. Η ομάδα επεκτείνει τη δύναμή της, ενισχύοντας την οικονομική της επιρροή σε έναν κόσμο που κυριαρχείται από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Πριν από την ένταξη της Ινδονησίας, η συμμαχία εκπροσωπούσε σχεδόν το 45% του παγκόσμιου πληθυσμού και το 35% του παγκόσμιου ΑΕΠ, με βάση την ισοτιμία αγοραστικής δύναμης. Το μερίδιο των BRICS στο παγκόσμιο ΑΕΠ αναμένεται να φτάσει το 37% μέχρι το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας, ενώ το μερίδιο της ομάδας των επτά μεγάλων δυτικών οικονομιών θα μειωθεί σε περίπου 28% από 30% φέτος, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Το μπλοκ επεκτάθηκε στις αρχές του 2024 με την ένταξη του Ιράν, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Αιθιοπίας και της Αιγύπτου. Επίσης, η Σαουδική Αραβία ανακοινώθηκε ως νέο μέλος, αν και το βασίλειο δεν έχει ακόμα πάρει οριστική απόφαση σχετικά με την ένταξή του.

Ο πρόεδρος της Αργεντινής, Χαβιέρ Μιλέι, ο οποίος ανέλαβε τα καθήκοντά του τον Δεκέμβριο του 2023 και κατευθύνει τη γεωπολιτική στρατηγική της χώρας του προς τις ΗΠΑ, απομακρύνοντας την από την Κίνα και τη Βραζιλία, απέρριψε την πρόσκληση για ένταξη. Τον Νοέμβριο του 2024, η Τουρκία ανακοίνωσε ότι της αποδόθηκε «καθεστώς χώρας εταίρου», κάτι που δεν ανταγωνίζεται την προσδοκία της να γίνει πλήρες μέλος.

Η ώθηση αυτή προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από την Κίνα, η οποία έχει αναδειχθεί σε κυρίαρχη βιομηχανική δύναμη παγκοσμίως και επιδιώκει να ενισχύσει την παγκόσμια επιρροή της. Η Νότια Αφρική και η Ρωσία έχουν υποστηρίξει τη διαδικασία διεύρυνσης. Αρχικά, η Ινδία ήταν επιφυλακτική, καθώς φοβόταν ότι μια μεγαλύτερη BRICS θα μετέτρεπε την ομάδα σε φερέφωνο της Κίνας, ενώ η Βραζιλία ανησυχούσε μήπως απομονωθεί από τη Δύση. Τελικά, και οι δύο χώρες συμφώνησαν στη διεύρυνση.

Για τα νέα μέλη, οι BRICS προσφέρουν τη δυνατότητα για ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση από τα πλουσιότερα μέλη της ομάδας, καθώς και έναν πολιτικό χώρο που δεν επηρεάζεται από την Ουάσινγκτον.

Η προσθήκη μεγάλων παραγωγών ορυκτών καυσίμων μπορεί να δώσει στο μπλοκ περισσότερα περιθώρια να αμφισβητήσει την κυριαρχία του δολαρίου στις συναλλαγές πετρελαίου και φυσικού αερίου, μεταβαίνοντας σε άλλα νομίσματα, μια έννοια που αναφέρεται ως αποδολαριοποίηση. Η πρόθεση έχει εξοργίσει το νέο ένοικο του Λευκού Οίκου, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ανακοίνωσε ότι η χώρα που θα εγκαταλείψει το δολάριο θα πρέπει να βγάλει από το μυαλό της να πουλήσει οτιδήποτε στην Αμερική και να βρει άλλο «κορόιδο» για να συναλλάσσεται.

Η ώθηση αυτή προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από την Κίνα, η οποία έχει αναδειχθεί σε κυρίαρχη βιομηχανική δύναμη παγκοσμίως και επιδιώκει να ενισχύσει την παγκόσμια επιρροή της. Η Νότια Αφρική και η Ρωσία έχουν υποστηρίξει τη διαδικασία διεύρυνσης. Αρχικά, η Ινδία ήταν επιφυλακτική, καθώς φοβόταν ότι μια μεγαλύτερη BRICS θα μετέτρεπε την ομάδα σε φερέφωνο της Κίνας, ενώ η Βραζιλία ανησυχούσε μήπως απομονωθεί από τη Δύση. Τελικά, και οι δύο χώρες συμφώνησαν στη διεύρυνση.

Για τα νέα μέλη, οι BRICS προσφέρουν τη δυνατότητα για ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση από τα πλουσιότερα μέλη της ομάδας, καθώς και έναν πολιτικό χώρο που δεν επηρεάζεται από την Ουάσινγκτον.

Κατά τη διάρκεια της μεγαλύτερης περιόδου ύπαρξης των BRICS, το ΑΕΠ της Κίνας ήταν πάνω από διπλάσιο από το συνολικό οικονομικό προϊόν των τεσσάρων άλλων μελών πριν από την επέκταση της ομάδας. Θεωρητικά, αυτό θα έπρεπε να της εξασφαλίσει τη μεγαλύτερη επιρροή. Ωστόσο, στην πράξη, η Ινδία, η οποία πρόσφατα ξεπέρασε την Κίνα σε πληθυσμό, λειτούργησε ως αντίβαρο. Οι BRICS δεν ενέκριναν επίσημα το σχέδιο της Κίνας για την ανάπτυξη υποδομών στο εξωτερικό, γνωστό ως Πρωτοβουλία Ζώνης και Δρόμου.

Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι η Ινδία αντέτεινε αντιρρήσεις σε τέτοιες πρωτοβουλίες σε αμφισβητούμενες περιοχές που ελέγχει το Πακιστάν. Η Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα δεν έχει κυρίαρχο μέτοχο: το Πεκίνο συμφώνησε σε ίσες συμμετοχές για όλα τα μέλη, υποστηρίζοντας τη θέση του Νέου Δελχί. Αν και η έδρα της τράπεζας βρίσκεται στη Σαγκάη, η διοίκηση έχει ανατεθεί σε έναν Ινδό και δύο Βραζιλιάνους, με την πιο πρόσφατη πρόεδρο να είναι η πρώην πρόεδρος Ντίλμα Ρούσεφ.

Πηγή: Pagenews.gr