Μια συμφωνία για την απελευθέρωση των ισραηλινών ομήρων από τη Χαμάς και τη σταδιακή αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από τη Γάζα φαίνεται να είναι τόσο κοντά όσο ποτέ άλλοτε.
Όπως αναφέρει το al monitor, σύμφωνα με τον δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα του Ισραήλ Kan, οι συνομιλίες επικεντρώνονται πλέον στα εναπομείναντα τεχνικά σημεία. Η ανακοίνωση για την επίτευξη της συμφωνίας θα μπορούσε να γίνει σύντομα.
Η διαφαινόμενη συμφωνία που διαμορφώνεται στο Κατάρ προβλέπει την απελευθέρωση 33 Ισραηλινών ομήρων σε διάστημα έξι εβδομάδων, σε πρώτη φάση. Σε δεύτερη φάση θα μπορούσαν να απελευθερωθούν άλλοι 66, οι οποίοι εκτιμάται ότι δεν έχουν επιβιώσει πάνω από 15 μήνες στην αιχμαλωσία. Οι συζητήσεις για τη δεύτερη φάση προγραμματίζεται να αρχίσουν την 16η ημέρα της πρώτης.
Σύμφωνα με το Kan, τρεις Ισραηλινοί όμηροι θα απελευθερωθούν την πρώτη ημέρα της πρώτης φάσης. Μετά από αυτό, ο ισραηλινός στρατός θα αρχίσει να αποσύρεται από τις αστικές ζώνες. Θα επιτραπεί στους κατοίκους της Γάζας να μετακινηθούν από το νότιο τμήμα της Λωρίδας προς το βόρειο κατά μήκος της ακτογραμμής. Ο στρατός θα αποσυρθεί από τον διάδρομο Φιλαδέλφεια κατά μήκος των συνόρων Γάζας-Αιγύπτου στη δεύτερη φάση.
Από τότε που απελευθερώθηκε η πρώτη παρτίδα των 80 Ισραηλινών και 25 ξένων ομήρων τον Νοέμβριο του 2023, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και οι συνεργάτες του εργάστηκαν εντατικά για την απελευθέρωση των υπόλοιπων αιχμαλώτων, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Εκτός από τα εμπόδια που έθεσε η Χαμάς, ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου τορπίλισε την πρόοδο προσθέτοντας περισσότερους όρους και προϋποθέσεις, προφανώς από φόβο για τους σκληροπυρηνικούς του συνασπισμού του, ιδίως τον υπουργό Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριχ και τον υπουργό Εθνικής Ασφάλειας Ιτάμαρ Μπεν-Γβιρ, οι οποίοι απείλησαν να ρίξουν την κυβέρνησή του.
Στη συνέχεια ήρθε η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ και ο διορισμός του ειδικού απεσταλμένου του στη Μέση Ανατολή, του επενδυτή ακινήτων και εργολάβου Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος έφτασε στην περιοχή το προηγούμενο Σαββατοκύριακο αποφασισμένος να εδραιώσει μια συμφωνία εκεί όπου όλοι οι άλλοι είχαν αποτύχει. Ο Γουίτκοφ πέταξε στο Ισραήλ και συναντήθηκε με τον Νετανιάχου, προτού πάρει το δρόμο για τη Ντόχα. Διπλωματικές πηγές δήλωσαν στο Al-Monitor ότι η ευθύτητα του Γουίτκοφ στη συνομιλία του με τον Νετανιάχου προφανώς τον τρόμαξε περισσότερο από τις όποιες απειλές των σκληροπυρηνικών συμμάχων του.
Μέχρι να εμφανιστεί ο Γουίτκοφ, ο Νετανιάχου είχε καθυστερήσει τις διαπραγματεύσεις με την απαίτηση να δημοσιεύσει πρώτα η Χαμάς τον κατάλογο των ομήρων που είναι ακόμη ζωντανοί. Η Χαμάς ισχυρίστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο ότι δεν μπορούσε να παράσχει έναν τέτοιο κατάλογο, ζητώντας εκεχειρία μιας εβδομάδας προκειμένου να βρει τους διασκορπισμένους ομήρους, χωρίς όμως να εγγυηθεί την επιτυχία. Ο Νετανιάχου αρνήθηκε, ελπίζοντας πιθανότατα να αποδείξει στον Τραμπ ότι η Χαμάς ήταν το απείθαρχο μέρος.
Το τελεσίγραφο του Τραμπ
Ο Νετανιάχου φαίνεται ότι υπερεκτίμησε την υποστήριξη του Τραμπ. Σύμφωνα με τη Haaretz, ο Τραμπ έδωσε τελεσίγραφο στον Νετανιάχου μέσω του Γουίτκοφ: Είτε να κλείσει τη συμφωνία με τη Χαμάς είτε να θεωρηθεί εξίσου υπεύθυνος και να υποστεί τις συνέπειες. Σύμφωνα με τη Haaretz, ο Γουίτκοφ δεν απηύθυνε άμεσες απειλές, αλλά το τελεσίγραφο ήταν σαφές: ο Νετανιάχου πρέπει να καταλήξει σε μια συμφωνία ή ο Τραμπ δεν θα τον υποστηρίξει.
Ο Νετανιάχου γνωρίζει ότι μπορεί να υπολογίζει στην υποστήριξη της πολιτικής κεντροαριστεράς για μια συμφωνία που θα τερματίσει τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας, καθώς και σε αυτή ενός σημαντικού αριθμού δεξιών ψηφοφόρων. Ο πρόεδρος της αντιπολίτευσης Γιαΐρ Λαπίντ επανέλαβε τη δέσμευσή του να υποστηρίξει τον Νετανιάχου για μια συμφωνία. Το ισραηλινό εκλογικό σώμα, μεγάλο μέρος του οποίου ήλπιζε στην ήττα του Τραμπ, τον συγχαίρει τώρα που έστριψε το χέρι του Νετανιάχου και έδωσε ελπίδα στους εναπομείναντες ομήρους και τις βασανισμένες οικογένειές τους.
Κατά ειρωνικό τρόπο, η ιδεολογική ακροδεξιά στο Ισραήλ – ένθερμοι υποστηρικτές του Τραμπ από την αρχή – είναι δυσαρεστημένη με την πίεση του Τραμπ, όπως φαίνεται στο σχόλιο του φιλο-Νετανιάχου Channel 14 που κατηγορεί τον εκλεγμένο πρόεδρο ότι ανάγκασε τον Νετανιάχου να «παραδοθεί» στη Χαμάς. Παρ’ όλα αυτά, η κριτική είναι συγκρατημένη. Φοβούνται κι αυτοί τον Τραμπ, ακόμη κι αν υπολογίζουν ότι θα υποστηρίξει τις προτεινόμενες πολιτικές τους κινήσεις.
Ο Νετανιάχου, ο οποίος γνωρίζει ότι ο Τραμπ δεν παίζει με τους κανόνες, αναδιπλώνεται. Κατέρρευσαν όλα τα επιχειρήματά του σχετικά με την απειλή που συνιστά μια τέτοια συμφωνία για το Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που επιτρέπουν στους Παλαιστίνιους κατοίκους να επιστρέψουν στα σπίτια τους στη βόρεια Γάζα μετά την εκδίωξή τους από το Ισραήλ και την αποχώρηση από τα σύνορα Γάζας-Αιγύπτου. Καταρρίφθηκε και το αίτημά του για μια ευρεία νεκρή ζώνη.
«Ο Τραμπ ανάγκασε τον Νετανιάχου να αποδεχθεί τελικά το σχέδιο του Νετανιάχου», δήλωσε ισραηλινή διπλωματική πηγή που γνωρίζει τα γεγονότα υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Στην πραγματικότητα, η συμφωνία που οριστικοποιείται τώρα θα μπορούσε να είχε επιτευχθεί τον περασμένο Μάιο. Ο Μπάιντεν ήταν αυτός που αποκάλυψε τότε το σχέδιο του Νετανιάχου, ελπίζοντας ότι η δημόσια αποκάλυψη θα δέσμευε τον υπεκφυγές Ισραηλινό ηγέτη. Ο Νετανιάχου, ωστόσο, “ξεγλίστρησε από το αγκίστρι”.
Ο Τραμπ δεν δέχεται τίποτα από αυτά. «Ο Τραμπ δεν θα ανεχθεί άλλο ένα μέτωπο. Ξεκαθάρισε στον Νετανιάχου ότι θέλει να μπει στον Λευκό Οίκο με μια καθαρή σελίδα στη Γάζα, τη Συρία και τον Λίβανο», σημείωσε η ισραηλινή διπλωματική πηγή.
Η τακτική του Νετανιάχου να παίζει το παιχνίδι των ευθυνών με τη Χαμάς έχει συντριβεί. Μέχρι στιγμής, η Χαμάς δεν έχει απορρίψει τους όρους της συμφωνίας και ο Νετανιάχου θα πρέπει να εξηγήσει στον δεξιό συνασπισμό του ότι το Ισραήλ δεν έχει άλλη επιλογή από το να προχωρήσει. Ουσιαστικά είπε στους Σμότριχ και Μπεν-Γβιρ ότι το Ισραήλ χρειάζεται την υποστήριξη του Τραμπ για μεγαλύτερα σχέδια, όπως ένα πιθανό χτύπημα κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν, την ειρήνη με τη Σαουδική Αραβία και την επέκταση των οικισμών στην Ιουδαία και τη Σαμάρεια – όλα πιο κρίσιμα γι’ αυτούς από τη Λωρίδα της Γάζας.
Θα ανατρέψουν την κυβέρνηση οι Σμότριχ και Μπεν-Γβιρ;
Παρά τις απειλές του Σμότριτς να εγκαταλείψει την κυβέρνηση, ο Νετανιάχου και οι βοηθοί του δεν φαίνεται να πιστεύουν ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο. «Ο Σμότριχ χρειάζεται και τον Τραμπ», δήλωσε ανώτερη ισραηλινή πολιτική πηγή υπό τον όρο της ανωνυμίας. «Ελπίζει να προσαρτήσει τμήματα της Δυτικής Όχθης με την υποστήριξη του προέδρου».
Χωρίς συμφωνία και τερματισμό του πολέμου στη Γάζα, ο Σμότριτς δεν θα μπορέσει να προσαρτήσει τίποτα. Παρ’ όλα αυτά, ισραηλινά ειδησεογραφικά πρακτορεία ανέφεραν ότι ο Μπεν-Γβιρ πρότεινε στον Σμότριτς ότι αν επιτευχθεί συμφωνία, θα ανατρέψουν την κυβέρνηση.
Ο Νετανιάχου θα μπορούσε ακόμη να ελπίζει ότι η Χαμάς θα απομακρυνθεί από το τραπέζι την τελευταία στιγμή. Αν όχι, θα αναπροσαρμόσει τις ισορροπίες και θα απαιτήσει από τον Τραμπ να βοηθήσει να κλείσει η πολυαναμενόμενη συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία και να υποσχεθεί αμερικανική συνεργασία για στρατιωτική-οικονομική δράση κατά του Ιράν. Έχει επίσης να εξετάσει και άλλα μέτωπα, όπως τον ανταγωνισμό με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για την εύνοια του Τραμπ και την προσπάθεια υπονόμευσης της ρωσο-ιρανικής στρατιωτικής συνεργασίας.
Πηγή: Pagenews.gr