Ο Όρμπαν δεν μπορεί να γίνει Τραμπ. Μπορούν οι ΗΠΑ να γίνουν… Ουγγαρία;

Έχοντας υπογράψει δεκάδες προεδρικά διατάγματα, που παρακάμπτουν το Κογκρέσο, έχοντας προβεί σε μαζικές απολύσεις εισαγγελέων και αστυνομικών του FBI που είχαν ασχοληθεί με τις έρευνες εναντίον του, και έχοντας προβεί σε μία σειρά προκλητικών δηλώσεων για σοβαρές εξελίξεις στη διεθνή σκηνή, ο Ντόναλντ Τραμπ προκαλεί ανησυχία.

Πολλοί θεωρούν ότι μία από τις παλαιότερες και ισχυρότερες φιλελεύθερες δημοκρατίες  του κόσμου μπορεί να απειλείται. Ο Τραμπ έχει παρακάμψει επιθετικά τους θεσμικούς περιορισμούς και έχει δώσει στον δισεκατομμυριούχο Έλον Μασκ, έναν μη εκλεγμένο ιδιώτη που δεν έχει υποβληθεί σε επίσημη διαδικασία διορισμού, ευρεία εξουσία να επιβλέπει την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στις ομοσπονδιακές χρηματοοικονομικές ροές. Κάπως έτσι θολώνουν οι γραμμές μεταξύ πολιτικής και επιχειρηματικής εξουσίας.

Τα παραπάνω δημιουργούν συχνά παραλληλισμούς με την Ουγγαρία του Βίκτορ Όρμπαν, σχολιάζει το Foreign Affairs. «Από τότε που ανέλαβε την εξουσία, το 2010, ο Όρμπαν δημιούργησε τη μοναδική απολυταρχία της ΕΕ, συνδυάζοντας την πολιτική δύναμη με την οικονομική ισχύ και τη λαϊκιστική ρητορική με την κρατική υποστήριξη προς τους υπερπλούσιους, καλλιεργώντας παράλληλα στενούς δεσμούς με αυταρχικά καθεστώτα όπως η Ρωσία του Βλαντίρ Πούτιν», αναφέρει.

Μοντέλο Όρμπαν στη δεύτερη θητεία Τραμπ;

Δεδομένης της ριζοσπαστικής προσέγγισης της δεύτερης κυβέρνησης Τραμπ στην εξουσία, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο Όρμπαν είναι ένας μακροχρόνιος σύμμαχος του Τραμπ που επισκέφτηκε τον Τραμπ στο Μαρ-α-Λάγκο κατά τη διάρκεια της προεδρικής εκστρατείας των ΗΠΑ και τον οποίο ο Τραμπ έχει επανειλημμένα επαινέσει, αξίζει να εξεταστεί ο βαθμός στον οποίο ο αυταρχικός μετασχηματισμός της Ουγγαρίας προσφέρει ένα σχέδιο για τη δεύτερη διακυβέρνηση Τραμπ.

Σίγουρα, οι εκτεταμένες προκλήσεις του Τραμπ για τους θεσμικούς ελέγχους και τις ισορροπίες πρέπει να ληφθούν πολύ σοβαρά υπόψη. Όμως, ενώ ο Όρμπαν μπόρεσε συστηματικά να καταργήσει το δημοκρατικό κράτος στην Ουγγαρία, δεν προβλέπεται κάτι αντίστοιχο στις ΗΠΑ. Παρά τις ευρείες ομοιότητες μεταξύ της προσέγγισης των δύο ηγετών, το να μετασχηματιστούν οι ΗΠΑ σε μία «ανελεύθερη δημοκρατία» τύπου Ουγγαρία, είναι απίθανο.

Για να κατανοήσουμε το είδος της απειλής που αντιπροσωπεύει ο Τραμπ για τη φιλελεύθερη δημοκρατική τάξη και τον βαθμό στον οποίο μπορεί να ακολουθήσει το μοντέλο Όρμπαν, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τις λαϊκιστικές δυνάμεις που έφεραν και τους δύο ηγέτες στην εξουσία. «Οι φιλελεύθεροι και οι προοδευτικοί τόσο στην Ευρώπη όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ωθήσει ολοένα και περισσότερο τις κυβερνήσεις τους να προασπίσουν τα δικαιώματα και να αναλάβουν την ευθύνη για μια ολοένα διευρυνόμενη σειρά κοινωνικών ομάδων με τρόπους που μπορεί να απειλήσουν τις παραδοσιακές έννοιες της συλλογικής ταυτότητας που βασίζονται στη θρησκεία, το έθνος και την οικογένεια», σημειώνει το Foreign Affairs.

Πώς αποξενώθηκαν από τους ψηφοφόρους οι «προοδευτικές» δυνάμεις

Τα τελευταία χρόνια αυτή η ώθηση έχει δημιουργήσει μια κοινωνική και οικονομική αντίδραση. Απονομιμοποιώντας τις παραδοσιακές αξίες προς όφελος της woke ατζέντας και της κουλτούρας του cancel, τα λεγόμενα «προοδευτικά» κινήματα έχουν αποξενώσει τους ψηφοφόρους στους οποίους η θρησκεία, η οικογένεια και ο πατριωτισμός προσφέρουν μια σταθερή πυξίδα σε έναν πολύπλοκο, χαοτικό κόσμο.

Ταυτόχρονα, αντιμετωπίζοντας αυξανόμενη οικονομική ανασφάλεια, πολλοί σε ομάδες χαμηλότερου εισοδήματος όπως οι λευκοί άνδρες πολίτες, που μπορεί να αισθάνονται στιγματισμένοι, αισθάνονται να απειλούνται από τα τα ανοιχτά σύνορα. Εν ολίγοις «οι προοδευτικοί έχουν προσφέρει ηθικούς περιορισμούς χωρίς επίλυση προβλημάτων. Αντιθέτως ηγέτες τύπου Τραμπ και Ερντογάν προσφέρουν επίλυση προβλημάτων χωρίς περιορισμούς», σχολιάζει το Foreign Affairs.

Μέχρι στιγμής, οι ομοιότητες μεταξύ του Όρμπαν και του Τραμπ είναι πιο έντονες στη ρητορική τους τοποθέτηση. Η ρητορική του Όρμπαν επικεντρώνεται στην υπεράσπιση των χριστιανικών αξιών, της εθνικής κυριαρχίας και του παραδοσιακού οικογενειακού μοντέλου. Στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, απάλλαξε τους υποστηρικτές του από το να πρέπει να δείξουν αλληλεγγύη στη χώρα που εισέβαλε, εστιάζοντας μόνο στο οικονομικό κόστος της εισβολής. Αλλά ο Όρμπαν έδειξε επίσης πού μπορεί να οδηγήσει αυτό το πρόγραμμα, χρησιμοποιώντας την εξουσία του για να εξαφανίσει συστηματικά τους δημοκρατικούς θεσμούς της Ουγγαρίας.

Τι έχει κάνει ο Όρμπαν

Έτσι, από την άνοδό του στην εξουσία έχει αποκτήσει σαρωτική κυριαρχία στα ουγγρικά μέσα ενημέρωσης, περιόρισε δραματικά τα δικαιώματα των ΜΚΟ και χρησιμοποίησε αυθαίρετες αλλαγές στον εκλογικό νόμο και τη δύναμη των κρατικών μέσων ενημέρωσης και των δημόσιων θεσμών για να χειραγωγήσουν τις εκλογές.

Από το 2020, έχει επίσης χρησιμοποιήσει την πανδημία του COVID-19 και στη συνέχεια τον πόλεμο στην Ουκρανία ως λόγο για την κήρυξη διαδοχικών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. Στις ΗΠΑ η δημοκρατία έχει πολύ περισσότερες δικλίδες ασφαλείας.

Το ουγγκρικό κοινοβούλιο μπορεί να αλλάξει επίσημα τα νομικά θεμέλια της Ουγγαρίας: οι φορολογικοί νόμοι, οι μεταρρυθμίσεις, ακόμη και οι τροποποιήσεις στον εκλογικό νόμο εγκρίνονται τακτικά εντός ημερών. Το νέο σύνταγμα της Ουγγαρίας έχει τροποποιηθεί 14 φορές από το Fidesz χωρίς δημόσια συζήτηση, κάτι αδύνατο στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου οι συνταγματικές τροποποιήσεις ήταν σχετικά σπάνιες, απαιτώντας όχι μόνο ευρεία έγκριση από το Κογκρέσο αλλά και μια επίπονη διαδικασία επικύρωσης του κράτους.

Τα ομοσπονδιακά θεμέλια της αμερικανικής δημοκρατίας δίνουν επίσης στις πολιτείες των ΗΠΑ σημαντικό περιθώριο για να καθορίσουν τις δικές τους πολιτικές, συμπεριλαμβανομένων των προτύπων εκπαίδευσης και περιβάλλοντος. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν τη δική τους νομική εξουσία για να αμφισβητήσουν τους ομοσπονδιακούς νόμους και τη συμπεριφορά της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, όπως έχουν ήδη κάνει σε αρκετές περιπτώσεις.

Τα μέσα ενημέρωσης

Τέλος, η ποικιλομορφία των ειδησεογραφικών οργανισμών των ΗΠΑ καθιστά πολύ πιο δύσκολο για τον Τραμπ να ασκήσει αποφασιστική επιρροή στα μέσα ενημέρωσης. Στην Ουγγαρία, το καθεστώς Όρμπαν ελέγχει τα έσοδα των μέσων ενημέρωσης και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης αντιπροσωπεύουν μόλις το 21% της αγοράς κατά έσοδα. Είναι σημαντικό να σημειωθεί, επίσης, ότι η κουλτούρα της συζήτησης είναι πολύ διαφορετική στις Ηνωμένες Πολιτείες, ακόμη και σε ένα περιβάλλον μέσων ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης στο οποίο ο Τραμπ έχει αποκτήσει σημαντική επιρροή.

Ακόμη και το Fox News, το οποίο έχει στενούς δεσμούς με πολλούς αξιωματούχους της κυβέρνησης Τραμπ, παρουσιάζει επίσης Δημοκρατικούς στα προγράμματά του και έχει οργανώσει debate μεταξύ των υποψηφίων των δύο κομμάτων. Αντίθετα, στις κοινοβουλευτικές εκλογές της Ουγγαρίας το 2022, η ουγγρική δημόσια τηλεόραση, η οποία εδώ και καιρό έχει χρησιμεύσει ως πλατφόρμα κυβερνητικής προπαγάνδας, παρείχε στον κοινό υποψήφιο της αντιπολίτευσης συνολικά πέντε λεπτά εκπομπής καθ’ όλη τη διάρκεια της εκστρατείας.

Πηγή: Pagenews.gr