Το Παιχνίδι Τεχνητής Νοημοσύνης: Αναμέτρηση ΗΠΑ – Κίνα – Δυτικής Ασίας

Η κούρσα για την κυριαρχία της Τεχνητής Νοημοσύνης δεν είναι πλέον μόνο μια αναμέτρηση ΗΠΑ-Κίνας. Τα πλούσια σε ενέργεια κράτη της Δυτικής Ασίας αξιοποιούν την οικονομική τους δύναμη για να επενδύσουν τόσο σε αμερικανικές όσο και σε κινεζικές εταιρείες Τεχνητής Νοημοσύνης, κατέχοντας τη δύναμη να γείρουν την πλάστιγγα σε αυτόν τον τεχνολογικό πόλεμο με τα υψηλά στοιχήματα.

Όπως αναφέρει το the cradle, τον Δεκέμβριο, η πρώην υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Τζίνα Ραϊμόντο παραδέχτηκε ότι «η προσπάθεια να συγκρατήσουμε την Κίνα είναι ανόητη», αναγνωρίζοντας τη δυσκολία ανάσχεσης της εξαιρετικής τεχνολογικής δυναμικής της Κίνας σε πολλούς τομείς.

Μόλις λίγους μήνες αργότερα, η Κίνα υπέδειξε την δύναμή της με την κυκλοφορία του DeepSeek, μιας εφαρμογής τεχνητής νοημοσύνης (AI), την οποία ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ χαρακτήρισε «κάλεσμα αφύπνισης» στην παγκόσμια κούρσα AI.

Η ανακοίνωση κατέρριψε την αντίληψη περί αμερικανικής κυριαρχίας, με τους ειδικούς να υποστηρίζουν ότι η Κίνα όχι μόνο έχει καλύψει το τεχνολογικό χάσμα, αλλά αναπτύσσει πλέον μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης που ταιριάζουν -ή και ξεπερνούν- τα αντίστοιχα δυτικά, χρησιμοποιώντας λιγότερους υπολογιστικούς πόρους.

Η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι πλέον απλώς ένας τεχνολογικός αγώνας- είναι ένα πεδίο μάχης που διαμορφώνει την εθνική ασφάλεια και τη γεωπολιτική ισχύ. Σε αυτόν τον ανταγωνισμό, η Δυτική Ασία έχει αναδειχθεί σε κρίσιμο παίκτη, αξιοποιώντας τη στρατηγική της θέση και τους τεράστιους οικονομικούς και ενεργειακούς πόρους της.

Τα πλούσια κράτη του Περσικού Κόλπου, ιδίως η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, δεν είναι πλέον απλώς καταναλωτές της τεχνητής νοημοσύνης αλλά επενδυτές με μεγάλη επιρροή. Μέσω των κρατικών επενδυτικών ταμείων, τοποθετούν στρατηγικά στοιχήματα τόσο στις αμερικανικές όσο και στις κινεζικές εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης, δίνοντάς τους μόχλευση στο μέλλον της παγκόσμιας τεχνολογίας.

Η στρατηγική ώθηση της Ουάσινγκτον για την τεχνητή νοημοσύνη

Τον Ιούλιο του 2022, οι ΗΠΑ ψήφισαν τον νόμο CHIPS and Science Act, με στόχο την αναζωογόνηση της βιομηχανίας ημιαγωγών, την εξασφάλιση των αλυσίδων εφοδιασμού και την προώθηση της έρευνας σε κρίσιμες τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η κβαντική πληροφορική. Το πακέτο των 52,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων σχεδιάστηκε για να μειώσει την εξάρτηση των ΗΠΑ από τους κατασκευαστές τσιπ της Ανατολικής Ασίας.

Περισσότερο από ένα αμυντικό μέτρο, ήταν μια άμεση αντιμετώπιση της αυξανόμενης ικανότητας της Κίνας στην Τεχνητή Νοημοσύνη. Ο νόμος επέβαλε σαρωτικούς εξαγωγικούς περιορισμούς, αποκόπτοντας το Πεκίνο από προηγμένους ημιαγωγούς των ΗΠΑ και υλικό σχετικό με την ΤΝ, ενώ παράλληλα σφυρηλατούσε νέες τεχνολογικές συμμαχίες για τη δημιουργία μιας αλυσίδας εφοδιασμού «χωρίς Κίνα».

Στις 13 Ιανουαρίου 2025, η απερχόμενη κυβέρνηση Μπάιντεν εισήγαγε το Πλαίσιο Ανάπτυξης Τεχνητής Νοημοσύνης, αυστηροποιώντας τον έλεγχο των εξαγωγών τσιπ Τεχνητής Νοημοσύνης και χρησιμοποιώντας τα ως διπλωματικό εργαλείο. Η πολιτική αυτή περιόριζε τις εξαγωγές τσιπ AI στις περισσότερες χώρες, ενώ παρείχε απεριόριστη πρόσβαση στους συμμάχους των ΗΠΑ. Ωστόσο, η Κίνα, η Ρωσία, το Ιράν και η Βόρεια Κορέα παρέμειναν αποκλεισμένες από το αμερικανικό οικοσύστημα AI.

Μόλις 10 ημέρες αργότερα, μετά την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο, υπέγραψε το εκτελεστικό διάταγμα 14179, με τίτλο «Άρση των εμποδίων για την αμερικανική ηγεσία στην τεχνητή νοημοσύνη». Το διάταγμα προέβλεπε έναν οδικό χάρτη 180 ημερών για την επιτάχυνση της ανάπτυξης της ΤΝ, την άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων και την επανεκτίμηση των προηγούμενων πολιτικών για την ΤΝ.

Στο τέλος του μήνα, το OpenAI, η SoftBank και η Oracle παρουσίασαν το Stargate, ένα έργο υποδομής τεχνητής νοημοσύνης ύψους 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων – το μεγαλύτερο στην ιστορία των ΗΠΑ – με μελλοντικές επενδυτικές δεσμεύσεις που θα φτάσουν τα 500 δισεκατομμύρια δολάρια. Ο Τραμπ χαιρέτισε την πρωτοβουλία ως ένα παιχνίδι που αλλάζει τα δεδομένα για τη διασφάλιση της κυριαρχίας των ΗΠΑ στην Τεχνητή Νοημοσύνη.

Ένα έγγραφο πολιτικής από το OpenAI τόνισε ότι η επένδυση σε εγχώριες υποδομές ΤΝ ήταν κρίσιμη για την υπεροχή έναντι των κινεζικών μοντέλων και την προσέλκυση παγκόσμιων κεφαλαίων, προειδοποιώντας ότι «εάν οι ΗΠΑ δεν προσελκύσουν αυτά τα κεφάλαια, θα εισρεύσουν σε έργα που υποστηρίζονται από την Κίνα – ενισχύοντας την παγκόσμια επιρροή του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος». Υπολόγισε ότι υπάρχουν «175 δισεκατομμύρια δολάρια σε παγκόσμια κεφάλαια που περιμένουν επενδύσεις σε έργα τεχνητής νοημοσύνης».

Τεχνητή νοημοσύνη και εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ

Στην Ουάσινγκτον, η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν θεωρείται πλέον απλώς ένα εργαλείο για την οικονομική ανάπτυξη, αλλά ένας πυλώνας της εθνικής ασφάλειας. Το 2018, το Πεντάγωνο ίδρυσε το Κοινό Κέντρο Τεχνητής Νοημοσύνης για την ενσωμάτωση της ΤΝ στις στρατιωτικές επιχειρήσεις, ενισχύοντας τη νοημοσύνη στο πεδίο της μάχης, την προγνωστική συντήρηση και την ετοιμότητα μάχης.

Οι ΗΠΑ θεωρούν την Τεχνητή Νοημοσύνη ως στρατηγικό όπλο στον συνεχιζόμενο και εντεινόμενο ανταγωνισμό των μεγάλων δυνάμεων, ιδίως με την Κίνα και τη Ρωσία.

Μια έκθεση της Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας για την ΤΝ του 2021 προειδοποίησε ότι οι μελλοντικές παγκόσμιες δομές ισχύος θα διαμορφωθούν από την ηγεσία της ΤΝ, γεγονός που θα οδηγήσει σε μεγάλες επενδύσεις σε αυτόνομα συστήματα και κυβερνοασφάλεια. Έκτοτε, το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ έχει θέσει ως προτεραιότητα την ΤΝ στη στρατηγική του, επενδύοντας σημαντικά σε αυτόνομα συστήματα, κυβερνοασφάλεια και προγνωστική νοημοσύνη για την ενίσχυση της εθνικής ασφάλειας.

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει διπλασιάσει αυτές τις προτεραιότητες, τοποθετώντας την ΤΝ ως στρατηγικό πλεονέκτημα στον ανταγωνισμό των μεγάλων δυνάμεων. Τα πρόσφατα μέτρα – μεταξύ των οποίων το εκτελεστικό διάταγμα 14179 και το έργο Stargate – σηματοδοτούν μια σαφή πρόθεση να εδραιωθεί η υπεροχή των ΗΠΑ στην ΤΝ και να αναχαιτιστεί η τεχνολογική άνοδος της Κίνας.

Το κινεζικό DeepSeek διαταράσσει τον αγώνα της ΤΝ

Η αποκάλυψη του DeepSeek από την Κίνα προκάλεσε σοκ στον κλάδο της τεχνολογίας. Η εφαρμογή εκτοξεύτηκε στην κορυφή του App Store της Apple στις ΗΠΑ, ξεπερνώντας το ChatGPT και το Gemini, και προκάλεσε ρίγη στην αγορά: Αμερικανικοί τεχνολογικοί κολοσσοί όπως η Nvidia είδαν τις αποτιμήσεις τους να πέφτουν κατά 600 δισεκατομμύρια δολάρια. Η εξέλιξη αυτή ενέτεινε τις ανησυχίες της Ουάσινγκτον για την ασφάλεια, με τους αξιωματούχους να προειδοποιούν ότι οι πρόοδοι της κινεζικής τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσαν να δώσουν στο Πεκίνο στρατιωτικό πλεονέκτημα και να χρησιμεύσουν ως εργαλείο για τη διάδοση κρατικά υποστηριζόμενων αφηγήσεων.

Οι παγκόσμιοι επενδυτές ανταποκρίθηκαν μετατοπίζοντας κεφάλαια προς τον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης της Κίνας, δείχνοντας εμπιστοσύνη στην ικανότητα του Πεκίνου να αμφισβητήσει την κυριαρχία των ΗΠΑ. Ταυτόχρονα, η Κίνα επιταχύνει την προσπάθειά της για τεχνολογική αυτάρκεια, μειώνοντας την εξάρτηση από δυτικές εταιρείες ημιαγωγών όπως η TSMC και η Samsung.

Πέρα από την οικονομία, η αυτοματοποίηση με βάση την τεχνητή νοημοσύνη αναμένεται να διαταράξει την παγκόσμια αγορά εργασίας, εκτοπίζοντας θέσεις εργασίας στην ανάλυση δεδομένων, τη μετάφραση και την εξυπηρέτηση πελατών. Εν τω μεταξύ, η αυξανόμενη ζήτηση της Κίνας για ταλέντα ΤΝ προσελκύει ειδικούς από τις δυτικές αγορές, επιδεινώνοντας μια πιθανή διαρροή εγκεφάλων στις ΗΠΑ και την Ευρώπη.

Ο ρόλος της Δυτικής Ασίας στην κούρσα της ΤΝ 

Ο παγκόσμιος διαγωνισμός ΤΝ πλαισιώνεται συχνά ως μονομαχία ΗΠΑ-Κίνας, αλλά η Δυτική Ασία αναδεικνύεται σε αποφασιστική δύναμη ικανή να ανατρέψει την ισορροπία. Με το DeepSeek να αποδεικνύει ότι η δυτική ηγεμονία της ΤΝ δεν θα μείνει πλέον αδιαμφισβήτητη, τα κράτη του Περσικού Κόλπου επανεκτιμούν τις συμμαχίες τους για την ΤΝ, καθιστώντας τα κρίσιμο παράγοντα στις προσπάθειες της Ουάσινγκτον να εξασφαλίσει επενδύσεις ΤΝ.

Η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κατάρ θεωρούνται πλέον τα «swing states» της γεωπολιτικής της ΤΝ. Η σημασία τους στην επανάσταση της Τεχνητής Νοημοσύνης στηρίζεται σε τρεις βασικούς πυλώνες: ενέργεια, χρηματοδότηση και γεωγραφία.

Η ενέργεια είναι το πιο προφανές στοιχείο, καθώς τα κέντρα δεδομένων τεχνητής νοημοσύνης απαιτούν τεράστιες ποσότητες ενέργειας και οι πλούσιες σε ενέργεια χώρες της Δυτικής Ασίας αναμένεται να επωφεληθούν σημαντικά. Τα κράτη του Περσικού Κόλπου, πλούσια σε ενεργειακούς πόρους, είναι σε θέση να επωφεληθούν από αυτή τη ζήτηση. 

Από οικονομική άποψη, χώρες πλούσιες σε πετρέλαιο, όπως η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ, επενδύουν σημαντικά σε υποδομές AI και μελλοντικές τεχνολογίες, καθιστώντας τις όχι μόνο βασικούς πελάτες αλλά και παίκτες με επιρροή. Τα κρατικά επενδυτικά ταμεία διοχετεύουν δισεκατομμύρια σε έργα που σχετίζονται με την ΤΝ μέσω πρωτοβουλιών όπως η Sanabil, μια θυγατρική του Δημόσιου Ταμείου Επενδύσεων (PIF) της Σαουδικής Αραβίας, η οποία επενδύει 3 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως σε κορυφαίες εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Κίνα.

Επιπλέον, η Prosperity7, ο επενδυτικός βραχίονας της Saudi Aramco, έγινε πρωτοσέλιδο επενδύοντας στην Zhipu AI, μία από τις μεγαλύτερες νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνητής νοημοσύνης της Κίνας, αποτελώντας τον πρώτο μη κινεζικό επενδυτή που το έκανε. Η κίνηση αυτή αναδεικνύει την εξελισσόμενη στρατηγική της Δυτικής Ασίας να παίζει και στις δύο πλευρές στον γεωπολιτικό αγώνα για την ΤΝ, διατηρώντας την επιρροή και την ανεξαρτησία της παρά την αυξανόμενη παγκόσμια πίεση για συμμαχία με τις ΗΠΑ ή την Κίνα. 

Πηγή: Pagenews.gr