Μπορεί η Ευρώπη να δημιουργήσει ένα ενιαίο μέτωπο για το μέλλον της Ουκρανίας;

Καθώς η Ευρώπη καλείται να απαντήσει στη νέα πραγματικότητα που σφυρηλατεί η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ στην παγκόσμια γεωπολιτική σκηνή, οι Ευρωπαίοι ηγέτες συναντώνται τη Δευτέρα  στο Παρίσι σε μια προσπάθεια να εδραιώσουν τη θέση της ΕΕ στις επικείμενες συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.

Η Ευρώπη αναγκάζεται πλέον να κινηθεί τάχιστα εν μέσω ανησυχιών περί αποκλεισμού της καθώς δεν προσκλήθηκε στις συνομιλίες για το μέλλον της Ουκρανίας.

Η αβεβαιότητα που διαπερνά τη στρατηγική των ΗΠΑ, εντείνεται και από τις δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου περί επικείμενης συνάντησή του με τον Ρώσο πρόεδρο, Βλάντιμιρ Πούτιν.

Όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το βρετανικό δίκτυο BBC το ερώτημα που τίθεται είναι εάν η Ευρώπη, που βρίσκεται υπό πίεση, μπορεί να βάλει στην άκρη τις πολιτικές διαφορές και τις εσωτερικές οικονομικές ανησυχίες και να σφυρηλατήσει μια ενιαία στάση για τις αμυντικές δαπάνες και το μέλλον της Ουκρανίας προκειμένου να εξασφαλίσει τη θέση της στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Το μήνυμα που καλούνται να εκπέμψουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι ότι η Ευρώπη αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της λύσης και ένας πολύτιμος εταίρος των ΗΠΑ.

Σε ό,τι αφορά την κυβέρνηση Τραμπ, δεν είναι ξεκάθαρο 100% το τι θέλει να κάνει με την Ουκρανία καθώς το Σαββατοκύριακο εξέπεμψε αντικρουόμενα μηνύματα.

Αυτό αφήνει στην Ευρώπη ένα μικρό παράθυρο ευκαιρίας ώστε να προσπαθήσει να πείσει τον Αμερικανό πρόεδρο ότι είναι ένας ανεκτίμητος εταίρος.

Οι αμυντικές δαπάνες και η Ουκρανία

Η Ευρώπη ελπίζει να το καταφέρει μέσω αυτής της συνάντησης στο Παρίσι, θέτοντας στο επίκεντρο των συζητήσεων τα δύο μεγάλα ζητήματα: Να δαπανήσει και να κάνει περισσότερα για την άμυνά της και να στείλει στρατεύματα στην Ουκρανία μετά από μια κατάπαυση του πυρός.

Οι ηγέτες της Ευρώπης επιμένουν ότι το Κίεβο πρέπει να συμμετάσχει άμεσα στις συνομιλίες για την κατάπαυση του πυρός. Έχουν υποστηρίξει εδώ και καιρό την άποψη ότι «δεν μπορεί να ληφθούν αποφάσεις για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία».

Ωστόσο, το στοίχημα για την Ευρώπη είναι ακόμα μεγαλύτερο.

Είναι η σκληρή συνειδητοποίηση ότι η κυβέρνηση Τραμπ δεν έχει ως προτεραιότητα τις σχέσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους, ούτε την άμυνα της Ευρώπης.

Όπως επισημαίνει το BBC, από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο η ασφάλεια της Ευρώπης εξαρτάται από τις ΗΠΑ.

Ανάλογα με τις παραμέτρους των συνομιλιών ΗΠΑ-Ρωσίας για την Ουκρανία, και το πόσο ενδυναμωμένος θα βγει ο Πούτιν από αυτές, η Ευρώπη φοβάται ότι το αποτέλεσμα θα μπορούσε να οδηγήσει σε αλλαγή στην αρχιτεκτονική ασφαλείας της ηπείρου.

Η Βαλτική και η Πολωνία νιώθουν ιδιαίτερα εκτεθειμένες, γεγονός που δημιουργεί την ανάγκη για μεγαλύτερη ευρωπαϊκή συνεργασία και άμεση στρατηγική ευθυγράμμιση με τους συμμάχους τους.

Ο Πούτιν ιστορικά αντιτίθεται στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά. Οι γειτονικές χώρες της Ρωσίας –  οι πρώην Σοβιετικές της Βαλτικής και η Πολωνία – νιώθουν ιδιαίτερα εκτεθειμένες. Δεν θα είναι παρούσες όλες οι ευρωπαϊκές χώρες στη σύνοδο κορυφής της Δευτέρας, αλλά μόνο εκείνες που είναι στρατιωτικά ισχυρές: το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Πολωνία, η Ισπανία και η Δανία – που αναμένεται να εκπροσωπήσει τις χώρες της Βαλτικής και της Σκανδιναβίας, καθώς και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και ο Γενικός Γραμματέας της αμυντικής συμμαχίας του ΝΑΤΟ.

Ακόμα και στη μικρή συνάντηση του Παρισιού, θα είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να συμφωνηθούν αυξήσεις στις δαπάνες για την άμυνα. Η Πολωνία προγραμματίζει να δαπανήσει το 4,47% του ΑΕΠ της για την άμυνα το 2025. Το Ηνωμένο Βασίλειο προσπαθεί να φτάσει, χωρίς να το έχει καταφέρει, το 2,5% του ΑΕΠ του.

Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα μπορούσαν να δεσμευτούν για τον καλύτερο συντονισμό σε ό,τι αφορά την αύξηση των δαπανών εντός του ΝΑΤΟ και την ανάληψη του μεγαλύτερου μέρους της ανασυγκρότησης της Ουκρανίας μετά τον πόλεμο. Η ΕΕ αναμένεται επίσης να ενισχύσει τις αμυντικές της προσπάθειες.

Αγκάθι η αποστολή στρατευμάτων 

Ένα μεγάλο μέρος της συνάντησης του Παρισιού θα επικεντρωθεί επίσης στο ζήτημα της αποστολής στρατευμάτων στην Ουκρανία εφόσον επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός.

Η συγκεκριμένη κίνηση δεν αφορά σε στρατεύματα ειρηνευτικής δύναμης, αλλά μάλλον σε μια «δύναμη ενίσχυσης», που θα αναπτυχθεί πίσω από, αντί για πάνω, από οποιαδήποτε μελλοντική γραμμή κατάπαυσης του πυρός.

Ο στόχος της παρουσίας των ευρωπαϊκών στρατευμάτων θα ήταν τριπλός. Να στείλουν ένα μήνυμα στους Ουκρανούς: ότι δεν είναι μόνοι. Ένα άλλο προς τις ΗΠΑ, ότι η Ευρώπη αναλαμβάνει την ευθύνη για την άμυνά της, και το τελευταίο μήνυμα προς τη Μόσχα, για να προειδοποιήσουν ότι αν παραβιάσει τους όρους μιας μελλοντικής κατάπαυσης του πυρός, δεν θα αντιμετωπίσει μόνο το Κίεβο. Ωστόσο, η κίνηση αναμένεται να συναντήσει αντιδράσεις στο εσωτερικό κάποιων χωρών. Στην Ιταλία, για παράδειγμα, το 50% των ερωτηθέντων δεν θέλουν να στείλουν άλλα όπλα στην Ουκρανία, πόσο μάλλον να στείλουν στρατεύματα.

Τα αναπάντητα ερωτήματα είναι πολλά:

Πόσα στρατεύματα θα πρέπει να στείλει κάθε ευρωπαϊκή χώρα, για πόσο καιρό, και υπό ποια διοίκηση; Ποια θα είναι η αποστολή τους – για παράδειγμα, αν η Ρωσία παραβιάσει τους όρους μιας συμφωνημένης κατάπαυσης του πυρός, θα σήμαινε αυτό ότι οι Ευρωπαίοι στρατιώτες θα εμπλέκονταν σε άμεσο πόλεμο με τη Ρωσία; Θα έχουν την υποστήριξη των ΗΠΑ αν γίνει κάτι τέτοιο;

Η Ευρώπη θα ήθελε εγγύηση ασφαλείας από τις ΗΠΑ πριν αναπτύξει στρατεύματα στην Ουκρανία και ίσως τελικά να μην λάβει.

Είναι πολύ μεγάλο το ζήτημα για να αποφασιστεί τη Δευτέρα και οι ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του Βρετανού Πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ, πηγαίνουν στο Παρίσι με τις δικές τους εσωτερικές ανησυχίες – όπως αν μπορούν να αντέξουν οικονομικά την επιπλέον δαπάνη για την άμυνα. Έχουν στρατεύματα να στείλουν στην Ουκρανία; Η Γερμανία ανησυχεί ότι συγκεκριμένες αποφάσεις πριν από τις βουλευτικές εκλογές θα επηρεάσουν το αποτέλεσμα.

Υπάρχουν συζητήσεις για την αποστολή ενός απεσταλμένου στην Ουάσινγκτον μετά τη συνάντηση του Παρισιού για να παρουσιάσουν τις αποφάσεις της Ευρώπης. Η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, είναι κοντά στον Τραμπ, για παράδειγμα.

Ο Σερ Κιρ Στάρμερ έχει προγραμματίσει επίσκεψη στην Ουάσινγκτον σε μερικές μέρες. Αυτή θα μπορούσε να είναι η ευκαιρία του να λειτουργήσει ως γέφυρα μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ.

Η συνάντηση στο Παρίσι αναμένεται να αποτελέσει επίσης ευκαιρία για την εμβάθυνση των σχέσεων της Βρετανίας με τις χώρες της ΕΕ μετά το Brexit. Θα μπορούσαν να επιλυθούν ζητήματα όπως οι εμπορικές σχέσεις και η συνεργασία σε θέματα επιβολής του νόμου που το Ηνωμένο Βασίλειο ελπίζει να βελτιώσει με την ΕΕ στο μέλλον.

Από την πλευρά του, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει πει  ότι η Ευρώπη πρέπει να εξαρτάται λιγότερο από εξωτερικές χώρες για τις αλυσίδες εφοδιασμού, τις τεχνολογικές ικανότητες και ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την άμυνα. Μάλιστα, ο ίδιος έναν χρόνο πριν είχε πρότεινε να σταλούν στρατεύματα στην Ουκρανία.

Σημειώνεται ότι οι ΗΠΑ έχουν αποστείλει ένα έγγραφο στους Ευρωπαίους συμμάχους, το οποίο περιλαμβάνει έξι σημεία και ερωτήσεις, όπως ποιες χώρες θα ήταν πρόθυμες να αναπτύξουν στρατεύματα στην Ουκρανία ως μέρος μιας ειρηνευτικής συμφωνίας και ποιες κυβερνήσεις θα ήταν έτοιμες να αυξήσουν τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένης της αυστηρότερης εφαρμογής των υφιστάμενων κυρώσεων.

Πηγή: pagenews.gr