Κονγκό: Το M23 κατέλαβε την Μπουκάβου, η Αφρικανική Ένωση ζητεί να αποχωρήσει

Με τη νέα κατάληψη από το M23 και τον στρατό της Ρουάντας πλέον βρίσκεται στα χέρια τους ο πλήρης έλεγχος της λίμνης Κίβου, κόμβου του εμπορίου και της κίνησης των προσώπων στην περιοχή.

Αφού κατέλαβαν στα τέλη του Ιανουαρίου με επίθεση-αστραπή την Γκόμα, την πρωτεύουσα της επαρχίας Βόρειο Κίβου, το Κίνημα της 23ης Μαρτίου (M23) και στρατεύματα της Ρουάντας συνέχισαν την προέλασή τους στη γειτονική επαρχία Νότιο Κίβου.

Το ένοπλο κίνημα μπήκε την Παρασκευή το βράδυ σε περιφερειακές συνοικίες της Μπουκάβου, της επαρχιακής πρωτεύουσας, μερικές ώρες αφού κυρίευσε το αεροδρόμιό της, περίπου τριάντα χιλιόμετρα βορειότερα.

Η πόλη περίπου ενός εκατομμυρίου κατοίκων έπεσε χωρίς αντίσταση από τις ΕΔΛΔΚ (τον κονγκολέζικο στρατό), κατόπιν διαταγών στα μέλη και στα στελέχη να φύγουν, παίρνοντας μαζί οικογένειες και αγαθά, από βάσεις στην πόλη.

Λεηλασίες καταστημάτων και αποθηκών αναφέρονταν από το βράδυ της Παρασκευής ως και χθες Κυριακή. Ορδές ανδρών και γυναικών, αλλά και παιδιών, που σε κάποιες φορές πήρε εγκαταλελειμμένα όπλα, εισέβαλαν σε κάποιες συνοικίες από όπου έφυγαν με μπουκάλια λάδι, με σακιά αλεύρι, ή ακόμα καφάσια με μπίρες στα χέρια, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες.

Ακούγονταν ακόμη πυρά χθες κατά τη διάρκεια της ημέρας, όμως το απόγευμα επικρατούσε ανήσυχη ηρεμία στην πόλη. Κάποιοι κάτοικοι άρχισαν να κυκλοφορούν. Κάποια αρτοποιεία και φαρμακεία ξανάνοιξαν.

«Παρατηρούμε. Προσέχουμε», εκμυστηρεύτηκε κάτοικος.

Ορισμένοι κάτοικοι υποδέχθηκαν τις δυνάμεις του M23 που κατέφθασαν στην πόλη με ζητωκραυγές. Καλωσορίζουμε τους απελευθερωτές μας, τεράστια χαρά πλημμυρίζει τις καρδιές μας», είπε κάτοικος της Μπουκάβου.

Από την Παρασκευή, χιλιάδες άνθρωποι τράπηκαν σε φυγή προς το γειτονικό Μπουρούντι, διασχίζοντας τον ποταμό Ρουζίσι.

«Χιλιάδες πρόσφυγες» τράπηκαν σε φυγή καθώς «πανικοβλήθηκαν πληροφορούμενοι πως έπεσε η πόλη Μπουκάβου», δήλωσε στο AFP ο υπουργός Εσωτερικών του Μπουρούντι Μάρτιν Νιτερέτσε.

Πηγή του Γαλλικού Πρακτορείου σε ΜΚΟ έκανε λόγο για τουλάχιστον 10.000 πρόσφυγες που έφθασαν μόνο από το βράδυ της Παρασκευής.

Η κυβέρνηση του προέδρου Τσισεκέντι ανέφερε πως «παρακολουθεί ώρα την ώρα» την κατάσταση στην Μπουκάβου, καταγγέλλοντας για ακόμη μια φορά τη Ρουάντα και «το σχέδιό της» για την επιβολή «κατοχής» και τη «λεηλασία» του ανατολικού τμήματος της χώρας.

Σε σύνοδο από προχθές Σάββατο, η Αφρικανική Ένωση κάλεσε χθες Κυριακή να υπάρξει «άμεση αποχώρηση του M23 και των υποστηρικτών του», προειδοποιώντας εναντίον της «βαλκανιοποίησης της ΛΔ Κονγκό» και της κατάρρευσης της χώρας, καθώς πελώρια τμήματά τους πλέον δεν ελέγχονται από την Κινσάσα.

Η Αφρικανική Ένωση, που επικρίνεται διότι παίρνει θέσεις που χαρακτηρίζονται δειλές, ειδικά για την κρίση που σπαράσσει την ανατολική ΛΔ Κονγκό τα τελευταία τρία χρόνια, αφότου επανεμφανίστηκε στα τέλη του 2021 το M23 με υποστήριξη του στρατού της Ρουάντας, δεν αναφέρθηκε μολαταύτα ρητώς στο Κιγκάλι.

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, παρόντες στην ανατολική ΛΔ Κονγκό είναι περίπου 4.000 στρατιωτικοί της Ρουάντας και στις πρόσφατες εχθροπραξίες έχασαν τη ζωή τους κάπου 3.000 άνθρωποι.

Η κυβέρνηση της Βρετανίας εξέφρασε χθες τον φόβο της πως η σύρραξη θα πάρει διαστάσεις και θα εξαπλωθεί στην περιοχή.

Αφότου η βία κλιμακώθηκε ραγδαία το τελευταίο διάστημα, οι εκκλήσεις της διεθνούς κοινότητας να σταματήσει και να αποχωρήσουν οι στρατιωτικοί της Ρουάντας πολλαπλασιάστηκαν, μάταια μέχρι σήμερα. Εντείνεται η ανησυχία πως η σύγκρουση θα εξαπλωθεί, θα μετατραπεί σε περιφερειακό πόλεμο.

Η Ουγκάντα και το Μπουρούντι, γείτονες, καθώς και η Νότια Αφρική, έχουν αναπτύξει στρατεύματα στην περιοχή για να υποστηρίξουν τον στρατό της ΛΔ Κονγκό. Το M23 απαίτησε προχθές Σάββατο από την πλευρά του την «άμεση απόσυρση» των στρατευμάτων του Μπουρούντι που είναι παρόντα στην επαρχία Νότιο Κίβου.

Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες επανέλαβε το Σάββατο, καθώς άρχιζε η σύνοδος της Αφρικανικής Ένωσης, την ανάγκη να «αποφευχθεί με κάθε τίμημα περιφερειακή κλιμάκωση».

Η γαλλική διπλωματία τόνισε προχθές Σάββατο πως είναι έτοιμη να προχωρήσει στην επιβολή «κυρώσεων». Η ΕΕ ανέφερε πως εξετάζει «επειγόντως όλες τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της».

Ο πρόεδρος της Ρουάντας Πολ Καγκάμι δήλωσε πρόσφατα στον Τύπο πως δεν θα τον «εκφοβίσει» κανένας με «απειλές για κυρώσεις».

Στην περιοχή, που σπαράσσεται από συγκρούσεις για δεκαετίες, η Κινσάσα κατηγορεί το Κιγκάλι πως έχει βαλθεί να αρπάξει γη κατάλληλη για γεωργική και κτηνοτροφική δραστηριότητα και να λεηλατήσει τον άφθονο φυσικό πλούτο της, ειδικά μεταλλεύματα στο υπέδαφός της που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή μπαταριών και ηλεκτρονικών.

Η κυβέρνηση της Ρουάντας το αρνείται, αντιτείνει πως θέλει να εξαλείψει θέλει να εξαλείψει ένοπλες οργανώσεις που απειλούν κατ’ αυτήν μόνιμα την ασφάλειά της, ειδικά τις Δημοκρατικές Δυνάμεις Απελευθέρωσης της Ρουάντας (FDLR), που ίδρυσαν άλλοτε αξιωματούχοι που ανήκουν στη φυλή Χούτου και φέρονται να ενέχονταν στη γενοκτονία των Τούτσι.