Θα ρίξει χιόνι στην Αθήνα; Ο παράγοντας «Aegean Lake Effect»

Παρασκευή ή Σαββατοκύριακο οι όποιες «εκπλήξεις» για τον νομό Αττικής. Τι είναι ο μηχανισμός του Αιγαίου και τι σημαίνει για τον καιρό της πρωτεύουσας τυχόν ενεργοποίησή του

Το κρύο έρχεται (από Τετάρτη) θα δούμε όμως χιόνια (και) στην Αθήνα; Οι απαντήσεις των μετεωρολόγων διίστανται, παρότι βρισκόμαστε προ των πυλών της «ψυχρής εισβολής» για την οποία μιλούν τα δελτία καιρού και οι τίτλοι των μέσων ενημέρωσης.

Σε μακροσκελή ανάρτησή του ο μετεωρολόγος του Μega, Γιάννης Καλλιανός, εξηγεί από τι εξαρτάται το αν θα πέσει χιόνι τις επόμενες ημέρες στην πρωτεύουσα και ποιοι συνάδελφοί του θα εκτεθούν τελικά ή όχι για τις προγνώσεις τους.

Η δική του εκτίμηση είναι ότι την Τετάρτη θα πρέπει να αναμένονται τοπικές χιονοπτώσεις στα βόρεια της Αττικής πάνω από τα 400 μέτρα, την Πέμπτη πάνω από τα 300 μέτρα, και από την Παρασκευή και έπειτα ακόμα χαμηλότερα.

«Δηλαδή οι όποιες εκπλήξεις στην Αττική πιστεύω ότι δύναται να έρθουν κυρίως την Παρασκευή και το Σάββατο ή ίσως ακόμα και την Κυριακή», συμπληρώνει, εξηγώντας τον παράγοντα  «Aegean Lake Effect» ή «Aegean effect snow» – τον μηχανισμό του Αιγαίου, που, όπως λέει, δεν μπορεί να προβλεφθεί από τα προγνωστικά μοντέλα ή τουλάχιστον δεν μπορεί να προβλεφθεί τόσο καλά, ο οποίος θα καθορίσει εν πολλοίς αν τελικά θα ντυθεί στα λευκά η Αθήνα ή έστω τα βόρεια προάστιά της

Ακολουθεί αναλυτικά η ανάρτηση του μετεωρολόγου του Μega

«Η ψυχρή εισβολή, που θα μας επηρεάσει από την προσεχή Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου, έχει ορισμένα χαρακτηριστικά τα οποία αξίζει κάποιος να τονίσει: Θα είναι μια ψυχρή εισβολή κατά τη διάρκεια της οποίας θα σημειωθούν αρκετά χαμηλές θερμοκρασίες, οι οποίες θα επαρκούσαν για να σημειωθούν χιονοπτώσεις σε πολύ χαμηλά υψόμετρα.

Ομως, μέχρι ώρας, λείπει η πιθανή δημιουργία ενός βαρομετρικού χαμηλού, στην περιοχή της Ρόδου, που θα μπορούσε να παίξει καθοριστικό ρόλο για τις χιονοπτώσεις. Αρα δεν υπάρχει αρκετή υγρασία η οποία θα “συνοδεύει” αυτή τη μεταφορά ψυχρών αερίων μαζών πολικής προέλευσης ώστε οι πιθανότητες να εκδηλωθούν χιονοπτώσεις να είναι πολύ μεγάλες.

Ομως, οι θερμοκρασίες των -12°C και -13°C στα 1470-1500 μέτρα υψόμετρο που θα υπάρξουν στο βορειοανατολικό Αιγαίο καθώς οι ψυχρές αυτές μάζες εισέρχονται στη χώρα μας, θα μπορούσαν -μαζί με κάποιες άλλες παραμέτρους- να ενεργοποιήσουν τον “μηχανισμό του Αιγαίου” και έτσι να δημιουργηθούν νεφώσεις που θα προσεγγίσουν τις περιοχές της Εύβοιας και της Αττικής και που θα εναποθέσουν αυτή την υγρασία με τη μορφή χιονοπτώσεων αρχικά στα παράκτια αντίστοιχα τμήματα αλλά και πιο εσωτερικά.

Αυτός ο «μηχανισμός», που στην επιστημονική κοινότητα ονομάζεται “Aegean Lake Effect” ή “Aegean effect snow” είναι ένας μηχανισμός που δεν μπορεί να προβλεφθεί από τα προγνωστικά μοντέλα, η τουλάχιστον δεν μπορεί να προβλεφθεί τόσο καλά. Είναι ένας μηχανισμός, που αν ενεργοποιηθεί, θα εκτεθούν οι Μετεωρολόγοι που δεν περιμένουν ιδιαίτερες χιονοπτώσεις στην Αττική, ενώ αν δεν ενεργοποιηθεί, θα εκτεθούν οι Μετεωρολόγοι που αναμένουν ικανοποιητικές χιονοπτώσεις λόγω αυτού του αιτίου. Δύσκολη η κατάσταση όπως καταλαβαίνετε. Σε αυτή την ψυχρή εισβολή, μοιάζει πιο πιθανό να χιονίσει για παράδειγμα έστω και για λίγο κοντά στο Ηράκλειο της Κρήτης, παρά στα κεντρικά τμήματα του λεκανοπεδίου της Αττικής.

Και ασφαλώς είναι πιο πιθανό να εκδηλωθούν ισχυρές χιονοπτώσεις σε νησιά του βορειοανατολικού, κεντρικού και νοτίου Αιγαίου ακόμα και δίπλα στο κύμα, παρά σε νότια τμήματα της Αττικής. Σε αυτή την ψυχρή εισβολή θα δοκιμαστούν πολλές ορεινές περιοχές (και όχι μόνο) από το κρύο. Θα σημειωθούν για παράδειγμα ακόμα και -10°C στη Δυτική Μακεδονία, αλλά και -14°C με -15°C σε ορεινά μέρη της Ανατολικής Μακεδονίας. Θα δούμε και -6°C με -7°C ακόμα και σε περιοχές (πιο ορεινές) της Κεντρικής και Νότιας ηπειρωτικής χώρας. Οι αγρότες επομένως θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για έναν επικείμενο ισχυρό παγετό ακόμα και σε πεδινά τμήματα.

Στην Αττική πιστεύω ότι την Τετάρτη θα σημειωθούν τοπικές χιονοπτώσεις στα βόρεια του νομού πάνω από τα 400 μέτρα, την Πέμπτη πάνω από τα 300 μέτρα, και από την Παρασκευή και έπειτα ακόμα και χαμηλότερα (στα βόρεια του νομού).

Δηλαδή οι όποιες εκπλήξεις στην Αττική πιστεύω ότι δύναται να έρθουν κυρίως την Παρασκευή και το Σάββατο ή ίσως ακόμα και την Κυριακή. Για όλα αυτά ασφαλώς λογαριάζω χωρίς τον “ξενοδόχο”, που, όπως σας είπα, είναι ο “μηχανισμός του Αιγαίου”. Αν ενεργοποιηθεί, οι χιονοπτώσεις στην Αττική μπορεί να είναι και κατά διαστήματα πυκνές, αν όχι, θα είναι πολύ πιο τοπικές και κατά βάση εξασθενημένες. Δεν είπαμε κάτι για τη Θεσσαλονίκη

. Αξίζει όμως να πούμε μιας και την Τρίτη αργά το βράδυ και μέσα στη νύχτα προς την Τετάρτη, ενδέχεται να χιονίσει έστω και για λίγη ώρα πολύ κοντά στην πόλη. Αυτό δεν το έχω ακούσει από κανέναν. Και όμως, μπορεί να συμβεί. Η Κεντροανατολική Θεσσαλία, η Κεντρική Στερεά αλλά και η Ανατολική Μακεδονία και η Θράκη θα δουν αξιόλογες χιονοπτώσεις στο ξεκίνημα της ψυχρής εισβολής, δηλαδή κυρίως την Τετάρτη, ακόμα και σε αρκετά χαμηλά υψόμετρα. Οπως και να έχει όμως, η Παρασκευή, το Σάββατο (ίσως και η Κυριακή) θα είναι οι πιο κρύες μέρες της επικείμενης ψυχρής εισβολής. Ο «μηχανισμός του Αιγαίου» θα φανεί πια στην παρατήρηση και όχι στην πρόγνωση, δηλαδή λίγες ώρες πριν ενεργοποιηθεί. Θα άξιζε όμως να συμβεί αυτό, γιατί πραγματικά θα μπορούσαν να εκδηλωθούν πυκνές χιονοπτώσεις εκεί που δεν το περιμένουμε, και στην Αττική. Όμως ο καιρός έχει τον τελευταίο λόγο.

Στην Αθήνα, σήμερα Τρίτη η μέγιστη θερμοκρασία θα φτάσει στους 14°C-15°C, την Τετάρτη στους 11°C-12°C, την Πέμπτη στους 8°C-9°C, την Παρασκευή στους 7°C και το Σάββατο στους 5°C-6°C. Στα βόρεια του νομού όμως οι μέγιστες θα είναι κατά 2°C-3°C χαμηλότερες. Σε ότι αφορά στις ελάχιστες θερμοκρασίες, από την Παρασκευή και έπειτα θα σημειωθούν ακόμα και 0°C με -1°C σε βόρειες κυρίως περιοχές του νομού. Τέλος, ως Μαθηματικός, απόφοιτος του Πανεπιστημίου Πατρών, ως κάτοχος Μεταπτυχιακού τίτλου στα Εφαρμοσμένα Μαθηματικά (Μαθηματικά των Φυσικών και Βιομηχανικών Εφαρμογών) από το ίδιο Πανεπιστήμιο, ως εκπαιδευθείς Παρατηρητής Μετεωρολόγος στην Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, ως ο επί σειρά ετών Μετεωρολόγος και παρουσιαστής καιρού στα μεγαλύτερα σε τηλεθέαση κανάλια της Ελλάδας (στο MEGA τα τελευταία χρόνια) αλλά και ως υποψήφιος Διδάκτορας στην Διαχείριση Φυσικών Καταστροφών του Πανεπιστημίου Αθηνών με επιβλέποντα Καθηγητή τον Δρ. κ. Λέκκα, θα ήθελα να απαντήσω σε όλους τους εκείνους που πολλές φορές αναφέρονται στους Μετεωρολόγους ή στους Σεισμολόγους και λένε ότι ορισμένες φορές δεν απαντάμε με σιγουριά.

Η Μετεωρολογία και η Σεισμολογία είναι επιστήμες που βασίζονται σε δυναμικά φαινόμενα, που συχνά παρουσιάζουν χαοτική συμπεριφορά. Παρόλο που διαθέτουμε εξελιγμένα εργαλεία, όπως προγνωστικά μοντέλα, δορυφόρους ή άλλα συστήματα, η φύση του καιρού και των σεισμών καθιστά αδύνατο να δώσουμε πάντα ακριβείς προβλέψεις. Αυτό συμβαίνει επειδή τα φυσικά φαινόμενα είναι πολύπλοκα και επηρεάζονται από πολλούς παράγοντες που δεν μπορούμε να ελέγξουμε αλλά ούτε και να προβλέψουν τα “εργαλεία” που διαθέτουμε. Έτσι, παρά την εκπαίδευση και την τεχνολογία, υπάρχει πάντα ένα περιθώριο αβεβαιότητας, και είναι σημαντικό να κατανοούμε ότι ο καιρός κρατά πάντα τον τελευταίο λόγο για την Μετεωρολογία ή η φύση για τη Σεισμολογία».