H Βρετανία επιστρέφει στην ευρωπαϊκή άμυνα: Έτοιμη για ανάπτυξη δυνάμεων στην Ουκρανία

Η εκλογή Τραμπ και η αμφισβήτηση της αμερικανικής στρατηγικής ωθούν το Ηνωμένο Βασίλειο σε αναθέρμανση σχέσεων με την ΕΕ στον τομέα της άμυνας

Παράθυρο συνεργασίας μεταξύ ΕΕ – Μεγάλης Βρετανίας διανοίγεται για πρώτη φορά μετά το Brexit στο πεδίο της κοινής αμυντικής πολιτικής, καθώς η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην Προεδρία των ΗΠΑ και ακολούθως η αμφισβήτηση του μεταπολεμικού status quo σε επίπεδο παροχής ασφάλειας έχουν ανατρέψει ραγδαία τα δεδομένα για τη Γηραιά Ήπειρο.

Η «ψυχρολουσία» των Ευρωπαίων ηγετών ακούγοντας τον Αμερικανό Αντιπρόεδρο, Τζέι Ντι Βανς στη Διάσκεψη του Μονάχου, αλλά και τα σήματα αποδέσμευσης της Ουάσιγκτον από το ευρωατλαντικό πλαίσιο, φέρνουν πιο κοντά την ΕΕ με το Ηνωμένο Βασίλειο, παρότι μεσολάβησε το Brexit, αλλά και μια περίοδος «παγετώνων» μεταξύ των δύο πλευρών.

Την «ολική επαναφορά» της Μεγάλης Βρετανίας στο ευρωπαϊκό αμυντικό γίγνεσθαι σηματοδότησε η τοποθέτηση του Πρωθυπουργού της χώρας, Κρις Στάρμερ λίγο πριν την μετάβασή του στο Παρίσι για τη συμμετοχή στη διάσκεψη που διοργάνωσε ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν. «Αυτό δεν αφορά μόνο την πρώτη γραμμή στην Ουκρανία. Είναι η πρώτη γραμμή της Ευρώπης και του Ηνωμένου Βασιλείου. Έχει να κάνει με την εθνική μας ασφάλεια» τόνισε ο Βρετανός Πρωθυπουργός, για να προσθέσει πως «πρέπει να εντείνουμε την άποψη της συλλογικής μας αντίδρασης στην Ευρώπη. Και με αυτό, εννοώ την ικανότητα, εννοώ να παίξουμε το πλήρες ρόλο μας όταν πρόκειται για την υπεράσπιση της κυριαρχίας της Ουκρανίας, αν υπάρχει μια ειρηνευτική συμφωνία».

Στο πλαίσιο αυτό, ο Κρις Στάρμερ επιβεβαίωσε την ετοιμότητα της χώρας του να αποστείλει βρετανικά ειρηνευτικά στρατεύματα στην Ουκρανία, σε μια στιγμή που ο Βρετανός Υπουργός Άμυνας έκανε ανοιχτά λόγο για επανεξοπλισμό της χώρας του. «Ο ρυθμός της γεωπολιτικής αλλαγής επιβεβαιώνει αυτό που θα υποστήριζα ότι είναι η ανάγκη για αλλαγή εντός της άμυνας, επίσης» επισήμανε ο Τζον Χίλι, για να συμπληρώσει πως βρισκόμαστε σε «μια νέα εποχή απειλής», η οποία «απαιτείται μια νέα εποχή για την άμυνα».

Αφετηρία για την μετάβαση στο νέο, ευρωπαϊκό αμυντικό πλαίσιο και με την Μεγάλη Βρετανία παρούσα, θα είναι το πακέτο στρατιωτικής βοήθειας που επεξεργάζονται ήδη τα κράτη- μέλη της ΕΕ για την Ουκρανία και ανέρχεται σε 6 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με το Politico, στο πακέτο προβλέπεται η αποστολή 1,5 εκατομμυρίου οβίδων πυροβολικού, συστημάτων αεράμυνας και εξοπλισμού σε ουκρανικές ταξιαρχίες , σύμφωνα με το Πρώτο Θέμα και την Γεωργία Σαδανά.

Περιγράφοντας έναν μελλοντικό, αμυντικό βραχίονα της ΕΕ στην Ουκρανία, ο Γάλλος Πρόεδρος ξεκαθάρισε πως το Παρίσι δεν «προετοιμάζεται να στείλει χερσαία στρατεύματα, τα οποία είναι εμπόλεμα στη σύγκρουση, στο μέτωπο» της Ουκρανίας.

 Ωστόσο Παρίσι και Λονδίνο μελετούν, κατά τη Le Monde, ένα μοντέλο, ώστε να μπορούν να στέλνουν “ελεγκτές ή ακόμη και στρατεύματα με περιορισμένους όρους, εκτός οποιασδήποτε ζώνης σύγκρουσης». Μια τέτοια προοπτική, θα «ενίσχυε τους Ουκρανούς και θα έδειχνε μια αλληλεγγύη. Αυτό σκεφτόμαστε με τους Βρετανούς» κατέληξε ο Γάλλος Πρόεδρος και ενώ νέος γύρος ζυμώσεων αναμένεται να ξεκινήσει από σήμερα.

ΝΑΤΟ και προσγείωση

Μολονότι η Μεγάλη Βρετανία αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη χώρα σε αμυντικό προϋπολογισμό εντός του ΝΑΤΟ (μετά τις ΗΠΑ), εντούτοις τα αλληλέγγυα μηνύματα που εκπέμπει ο Βρετανός Πρωθυπουργός δεν αποκλείεται να προσκρούσουν στην ίδια την πραγματικότητα. Και αυτό, γιατί «ο βρετανικός στρατός είναι λίγο χάλια» σύμφωνα με το Politico, το οποίο ανακαλεί δηλώσεις του Υπουργού Άμυνας της χώρας μόλις πέρυσι, όταν ο κ. Χίλι είχε υπογραμμίσει πως η Βρετανία δεν είναι έτοιμη να πολεμήσει. «Και αν δεν είμαστε έτοιμοι να αγωνιστούμε, δεν είμαστε σε σχήμα αποτροπής» κατέληξε ο κ. Χίλι, όταν ο Βρετανός Πρωθυπουργός έχει εκφραστεί ανοιχτά για της ενίσχυσης των βρετανικών στρατευμάτων.

Σε απόλυτους αριθμούς, ωστόσο, η ειρηνευτική δύναμη στην Ουκρανία θα πρέπει να ανέρχεται σε περίπου 200.000 άνδρες, με βάση τους υπολογισμούς του Προέδρου της χώρας, Βολοντιμίρ Ζελένσκι, όταν ο τακτικός στρατός της Μεγάλης Βρετανίας δεν υπερβαίνει τις 75.000 σε μόνιμα στελέχη, που με τη σειρά τους αντιμετωπίζουν υψηλή προσωπική και οικογονειακή πίεση λόγω του αυξανόμενου κόστους ζωής, αλλά και της έλλειψης υποδομών, με πρώτη την στέγαση.

Στην κατεύθυνση αυτή, η Ντάουνινγκ Στριτ δεν είναι σε θέση να προσδιορίσει τον ακριβή αριθμό των μονάδων που θα μπορούσε να αποστείλει στην Ουκρανία, αποκρούοντας κάθε σχετική συζήτηση ως «πρόωρη», ακόμη και αν στην πράξη η συμμετοχή της Μεγάλης Βρετανίας αποδεικνύεται ζωτικού χαρακτήρα για την εξέλιξη της της νέας ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφάλειας.

Υπό αυτό το πρίσμα, διεθνείς αναλυτές περιγράφουν ως πρώτο -και κύριο- στάδιο την αύξηση των αμυντικών δαπανών στην Μεγάλη Βρετανία, την οποία προανήγγειλε μεν ο Κρις Στάρμερ, χωρίς, όμως, να έχει αποσαφηνιστεί μέχρι σήμερα αν αυτή η αύξηση θα αγγίξει το 2,5% του ΑΕΠ της χώρας ή θα κυμανθεί σε χαμηλότερα επίπεδα.

«Πρόβα» η Steadfast Dart 2025

Με αυτά τα δεδομένα, η Νατοϊκή άσκηση «Steadfast Dart» για το 2025, που πραγματοποιήθηκε προ ημερών σε ορισμένα σκέλη της και στην Ελλάδα, συνιστά απόδειξη ότι το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί «να μετακινήσει μεγάλο αριθμό στρατευμάτων και εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 700 στρατιωτικών οχημάτων, 1.400 μιλίων (2.253 χλμ.) σε όλη την Ευρώπη σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα» κατά το BBC, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι η Γηραιά Αλβιώνα μπορεί να λειτουργήσει αρμονικά και παράλληλα με τα υπόλοιπα μέλη της Συμμαχίας. Μόνο που αυτό δεν μπορεί να συμβεί ερήμην των ΗΠΑ, όπως περιέγραψε ο Βρετανός Υπουργός Άμυνας, καταλήγοντας με νόημα πως «είναι μόνο οι ΗΠΑ που μπορούν να δώσουν την αποτροπή στον Πούτιν που θα τον εμποδίσουν να επιτεθεί ξανά».