Οι χρόνιες πολεοδομικές ασθένειες αναδεικνύονται από τις υποθέσεις δόμησης στο Σαρακίνηκο,Σαντορίνη,Μύκονο

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας παρουσίασε τα αποτελέσματα του δεύτερου κύματος ελέγχων στη Μύκονο, καθώς και αυτά από τους ελέγχους που έγιναν πέρσι το φθινόπωρο στο φρύδι της Καλντέρας στη Σαντορίνη για αυθαίρετες κατασκευές.

Οι έλεγχοι πραγματοποιήθηκαν από μεικτά κλιμάκια του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της Οικονομικής Αστυνομίας.

Σκυλακάκης: Η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να θέσει τέλος στη νέα, αυθαίρετη δόμηση

Με αφορμή τη δημοσιοποίηση των ευρημάτων, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, διαμηνύει πως «η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να θέσει τέλος στη νέα, αυθαίρετη δόμηση», εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους είναι απολύτως αναγκαία αυτή η μεταρρύθμιση.

«Κατ’ αρχάς διότι, όσο συνεχίζεται το κτίσιμο νέων αυθαιρέτων, δεν μπορεί να στεριώσει οποιαδήποτε σοβαρή πολεοδομική πολιτική. Δεύτερον, και ακόμα σημαντικότερο, διότι η διά πράξεων -και προπαντός διά παραλείψεων- διαχρονική ανοχή στην αυθαιρεσία είναι ύβρις εις βάρος των εκατομμυρίων συνεπών πολιτών και επιχειρήσεων που συμμορφώνονται στις υψηλές απαιτήσεις της περιβαλλοντικής, πολεοδομικής και οικοδομικής νομοθεσίας. Ύβρις η οποία εδώ και πολλές δεκαετίες υποσκάπτει τα θεμέλια του κράτους δικαίου σε θέματα περιβάλλοντος, πολεοδόμησης και δόμησης στη χώρα μας» υπογραμμίζει ο κ. Σκυλακάκης.

Υπενθυμίζεται πως το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με τον νόμο που πέρασε την άνοιξη του 2024 (ν. 5106/2024), θέσπισε μια ιδιαίτερα αυστηρή διαδικασία τιμωρίας των νέων αυθαιρέτων και προέβλεψε, για πρώτη φορά, σειρά προτεραιότητας στις κατεδαφίσεις, που διασφαλίζει ότι τα νέα αυθαίρετα κατεδαφίζονται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα.

Ταυτόχρονα, με τον διαγωνισμό -που βρίσκεται σε εξέλιξη- προετοιμάζει ένα σύστημα αξίας 130 εκατ. ευρώ που θα επισημαίνει αυτόματα (με διαρκή συγκριτική χρήση δορυφορικών φωτογραφιών, σύστημα τεχνητής νοημοσύνης και εξέταση της νομιμότητας, με βάση το σύστημα e-Άδειες) όλες τις νέες αυθαίρετες κατασκευές. Μέχρι τις 10 Μαρτίου ο σχετικός διαγωνισμός θα έχει προσωρινό ανάδοχο και το σύστημα θα βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία το καλοκαίρι του 2026.

Στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προτεραιοποίησε ως άμεσο στόχο την «αυθαιρεσία της βουλιμίας» σε περιοχές όπου η οικοδόμηση, νόμιμη ή αυθαίρετη, προϋποθέτει πλούτο και αποδίδει υπέρμετρο πλούτο.

Οι έλεγχοι θα συνεχιστούν από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στις συγκεκριμένες περιοχές, μέχρις ότου ελεγχθούν (κατ’ ελάχιστον) όλα τα νέα αυθαίρετα που έχουν δημιουργηθεί τον τελευταίο χρόνο στις δύο περιοχές, μπουν τα αντίστοιχα πολύ αυστηρά πρόστιμα και οδηγηθούν στη συνέχεια στην κατεδάφιση, με βάση τις νόμιμες διαδικασίες. Οι έλεγχοι γίνονται με διαρκή σύγκριση των σχετικών δορυφορικών φωτογραφιών, με ανθρώπινο μάτι, μέχρι να εγκατασταθεί το νέο σύστημα.

Το υπουργείο θα ενημερώνει το κοινό, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, για την εξέλιξη αυτών των ελέγχων, που θα επεκταθούν σε όλη την Ελλάδα, μόλις ξεκινήσει να εφαρμόζεται το νέο σύστημα, με προτεραιότητα σε όσα αυθαίρετα έχουν κτιστεί μετά την 1η.1.2024.

Οι 5 πληγές που γεννούν πολεοδομικές αυθαιρεσίες 

Η υπόθεση με την ανέγερση του ξενοδοχείου στο Σαρακήνικο της Μήλου, οι αυθαιρεσίες στη σεισμόπληκτη Σαντορίνη και οι παρανομίες που συνεχίζονται στο νησί της Μυκόνου έφεραν στην επιφάνεια την πολυετή αδράνεια του κράτους, το οποίο άφησε να εξελιχθούν χρόνιες πολεοδομικές ασθένειες, οι οποίες «γεννούν» πολεοδομικές αυθαιρεσίες.

Δίχως πολεοδομικό σχέδιο το 80% της επικράτειας

Η μεγαλύτερη εξ΄ αυτών είναι η καθυστέρηση στην ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού στο 80% της ελληνικής επικράτειας.  Η θέσπιση πολεοδομικών σχεδίων ή η αναθεώρησή τους όπου θεωρούνται πλέον παρωχημένα ξεκίνησε το 2018, ακυρώθηκε τον επόμενο χρόνο, επανεκκινήθηκε το 2020 και εντός του 2024 οι μελέτες ανατέθηκαν από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ) που «τρέχει» τους διαγωνισμούς τόσο για τα Τοπικά όσο και για τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ – ΕΠΣ).  Καθώς το έργο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης η παράδοση των μελετών θα πρέπει να γίνει στο τέλος του έτους  ωστόσο, αρμόδιες πηγές εκτιμούν ότι, η Ελλάδα θα καταφέρει να πάρει μια εξάμηνη παράταση έως τα μέσα του 2026. Με δεδομένο όμως ότι η κύρωσή τους θα γίνει με Προεδρικά Διατάγματα (ΠΔ), θα πρέπει  τα 227 ΤΠΣ και τα  18  ΕΠΣ να περάσουν όλα από τον έλεγχο του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) με ότι αυτό σημαίνει σε διαδικασίες και χρόνους.

Ανάμεσα στα πρώτα, για τα οποία ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση, και παρουσιάστηκαν στα τέλη του 2024, είναι τα ΕΠΣ για τις δύο περιοχές που βρίσκονται στο «κόκκινο» της πολεοδομικής αυθαιρεσίας, δηλαδή τη Μύκονο και τη Σαντορίνη, με τις αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας στα δύο νησιά να είναι εκ διαμέτρου αντίθετη. Στη μεν Μύκονο ξεσηκώθηκε λόγω των περιορισμών που προτείνονται, ενώ στη Σαντορίνη πιέζει για ακόμη λιγότερη δόμηση, σε ένα νησί που περίπου το 25% αυτής είναι αυθαίρετη, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν από τους μελετητές στο πλαίσιο του ΕΠΣ. Όσο για τη Μύκονο, οι μελετητές υπολόγισαν την αυθαίρετη δόμηση στο 44% στο δήμο Μυκονίων και στο 35,4% στον δήμο Άνω Μεράς.

Μάλιστα, όπως επεσήμανε χθες σε δηλώσεις του ο Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θόδωρος Σκυλακάκης έστειλε κλιμάκιο στη Σαντορίνη και «ελέγχθηκαν όλες οι αυθαιρεσίες». Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο,  «στην Ελλάδα από τον έλεγχο και τη διαπίστωση της αυθαιρεσίας έως το γκρέμισμα έχει μια νομική και δικαστική διαδικασία που κρατά ένα έτος». Όπως είπε χαρακτηριστικά, εκτός από τον έλεγχο όλων των αυθαιρέτων, «μένει να ελέγξουμε και τα νόμιμα για αυθαιρεσίες καθώς υπάρχει μια σειρά από άδειες που είχαν δοθεί νομίμως, αλλά δεν είμαστε βέβαιοι εάν τις έδωσαν οι τότε πολεοδομικοί άρχοντες στα όρια του οικισμού ή πέραν των ορίων του οικισμού».

Στη Μύκονο με «τα αυθαίρετα της απληστίας», όπως τα χαρακτήρισε ο υπουργός, συνεχίζεται η δόμησή τους, παρότι υπάρχει αναστολή εργασιών. «Στέλνω μήνυμα. Οι μισοί από τους επιθεωρητές του υπουργείου θα εγκατασταθούν από αυτήν την εβδομάδα στη Μύκονο», σημείωσε.

Πηγή: pagenews.gr