Γερμανία: Ιστορική απόφαση για άρση φρένου χρέους

Με ψήφους 513 υπέρ έναντι 207 κατά εγκρίθηκε χθες από τη Βουλή της Γερμανίας το ειδικό ταμείο ύψους μισού τρισ. ευρώ για υποδομές και η δραματική αύξηση των αμυντικών δαπανών κατά εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ που οδηγούν σε χαλάρωση του ορίου κρατικού δανεισμού. Πρόκειται για μια ιστορική απόφαση, που συνιστά ανατροπή της δημοσιονομικής ορθοδοξίας του Βερολίνου στο όνομα της ευημερίας, της ασφάλειας και της ειρήνης, όπως εξήγησαν οι ηγέτες Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών που έφεραν εσπευσμένα προς ψήφιση το πακέτο στη Βουλή. Αιτία αυτής της θεμελιώδους αλλαγής νοοτροπίας του Βερολίνου είναι η απομάκρυνση των ΗΠΑ από την Ευρώπη στην εποχή Τραμπ αλλά και η χρόνια οικονομική κακοδαιμονία της χώρας. Η έγκριση του πακέτου από τη Βουλή και η μεθαυριανή αντίστοιχη ψηφοφορία στο Μπούντεσρατ, την Ανω Βουλή, θα επιτρέψει στη Γερμανία να διαδραματίσει έναν ισχυρότερο ρόλο σε μια κρίσιμη στιγμή για την Ευρώπη, εκτιμούν διεθνείς αναλυτές. Στο εσωτερικό της χώρας, όμως, το δημοσιονομικό άλμα προκαλεί ανησυχία σε μεγάλο τμήμα των πολιτών. «Σας προκαλεί ελπίδα ή αγωνία;» ήταν η δημοσκόπηση που διενήργησε η ταμπλόιντ Bild στην ιστοσελίδα της, δημοσιεύοντας τον ακριβή αριθμό του χρέους με τα πολλά, απειλητικά μηδενικά. Μια νέα εποχή ξεκινάει για τη Γερμανία, διακήρυξε η ναυαρχίδα του ομίλου Axel Springer, χωρίς όμως να κρύβει τους φόβους της για ενδεχόμενο δημοσιονομικό εκτροχιασμό.

Στο επίκεντρο του σχεδίου του Φρίντριχ Μερτς, ηγέτη της συντηρητικής παράταξης και πιθανού νέου καγκελαρίου με τη σύμπραξη των Σοσιαλδημοκρατών, είναι η χαλάρωση του φρένου χρέους, ενός ορίου για τον κρατικό δανεισμό που έχει θεσπιστεί στο Σύνταγμα. Το φρένο χρέους έχει μεν περιορίσει το χρέος, αλλά έχει εμποδίσει την κυβέρνηση να επενδύσει σε καίριες υποδομές, δρόμους, λογισμικό, γέφυρες, τανκς κι άλλους τομείς, όπως επισημαίνουν οι Times της Νέας Υόρκης.

Πράσινα κονδύλια Πάντως, η έγκριση του πακέτου ύψους έως και ενός τρισ. ευρώ από την Μπούντεσταγκ θεωρείτο τόσο σίγουρη ώστε Σοσιαλδημοκράτης βουλευτής έστειλε πανηγυρική ανακοίνωση για τη χαλάρωση του φρένου χρέους προτού καν διεξαχθεί η ψηφοφορία με εμπάργκο δημοσίευσης μετά την ανακοίνωση του τελικού αποτελέσματος. Zωτικής σημασίας για τη θέσπιση του μέτρου ήταν η συναίνεση των Πρασίνων, που εξασφάλισε την απαραίτητη πλειοψηφία των δύο τρίτων στο απερχόμενο κοινοβούλιο. Και η σημαντικότερη επιτυχία των Πρασίνων στη διαπραγμάτευση ήταν ότι κατάφεραν να εξασφαλίσουν ότι 100 από τα 500 δισ. ευρώ θα διατεθούν για την κλιματική αλλαγή και την πράσινη αναδιάρθρωση της οικονομίας. Σύμφωνα με την απόφαση των τριών κοινοβουλευτικών ομάδων (Χριστιανοδημοκράτες, Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινοι), το ποσό προορίζεται για το υφιστάμενο Ταμείο Κλιματικής Μετάβασης (KTF). Μετά τις πιέσεις του οικολογικού κόμματος, η φράση «κλιματική ουδετερότητα έως το 2045» θα ενταχθεί στο Σύνταγμα, τον γερμανικό Βασικό Νόμο όπως αποκαλείται, μαζί με το οικονομικό πακέτο. Οι Πράσινοι πέτυχαν επίσης τη διεύρυνση του ορισμού των αμυντικών δαπανών. Ετσι, η χαλάρωση του φρένου χρέους θα περιλαμβάνει επενδύσεις στην πολιτική προστασία, στην κυβερνοασφάλεια και στις μυστικές υπηρεσίες, καθώς και τη βοήθεια σε χώρες που δέχονται επιθέσεις κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, όπως η Ουκρανία. Δεν κατάφεραν όμως να αυξήσουν το κατώφλι για εξαίρεση από το φρένο χρέους από 1% σε 1,5% του ΑΕΠ.

Στη συζήτηση που προηγήθηκε της ψηφοφορίας, ο απερχόμενος καγκελάριος Ολαφ Σολτς φαινόταν αδιάφορος για τα τεκταινόμενα και έπαιζε με το κινητό του, σύμφωνα με δημοσιεύματα του γερμανικού Τύπου. Την εκπροσώπηση των Σοσιαλδημοκρατών ανέλαβε ο υπουργός Αμυνας και δημοφιλέστερος πολιτικός της χώρας, Μπόρις Πιστόριους, ο οποίος μίλησε παθιασμένα υπέρ του ειδικού ταμείου και υπογράμμισε τον επείγοντα χαρακτήρα του. «Βρισκόμαστε μπροστά σε μία από τις μεγαλύτερες, αν όχι τη μεγαλύτερη πρόκληση ασφάλειας στην Ιστορία αυτής της χώρας. Η ψηφοφορία δεν χωράει αναβολή. Οποιος διστάζει σήμερα, φοβάται, όποιος θεωρεί ότι μπορούμε να συνεχίσουμε αυτή τη συζήτηση για μήνες, αρνείται να αντικρίσει την πραγματικότητα». Δριμεία κριτική δέχθηκε ο Μερτς, ο οποίος κλήθηκε να αποκρούσει τόσο τις κατηγορίες ότι φορτώνει τη χώρα με χρέη όσο και για την πράσινη υποχώρησή του. Στρεφόμενος προς την πλευρά της ακροδεξιάς AfD, o Xριστιανοδημοκράτης πολιτικός ανέφερε: «Μπορεί να διέλαθε την προσοχή σας, αλλά η προστασία των φυσικών πόρων έχει ενταχθεί στο άρθρο 20α του Συντάγματος εδώ και 30 χρόνια. Το Συνταγματικό Δικαστήριο έχει κρίνει ήδη από την άνοιξη του 2021 ότι αυτό περιλαμβάνει την κλιματική αλλαγή και κλιματική ουδετερότητα. Είναι συνεπές, δηλαδή, ότι εμφανίζεται ξανά σήμερα σε άλλο τμήμα του Βασικού Νόμου ο όρος “κλιματική ουδετερότητα” και, αντίθετα με όσα λέτε, δεν πρόκειται για μια νέα εθνική στρατηγική. Δεν υπάρχει αλλαγή στα θεμέλια του Συντάγματός μας».

Αυστηρός έλεγχος Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες πέτυχαν το πακέτο να ψηφιστεί από την απερχόμενη Βουλή κι όχι από τη νέα σύνθεση του Σώματος που προέκυψε μετά τις εκλογές του περασμένου μήνα και στο οποίο θα είχαν δυσκολία να υπερβούν το μπλόκο της Αριστεράς και της AfD, που αντιτίθενται στο ταμείο για διαφορετικούς λόγους η καθεμία.

Ο πρόεδρος του Γερμανικού Ινστιτούτου για την Οικονομική Ερευνα (DIW), Μαρσέλ Φράτσερ, ζήτησε να υπάρξει αυστηρός έλεγχος της εφαρμογής των κονδυλίων. Μια ανεξάρτητη επιτροπή θα πρέπει να επιθεωρεί κατά πόσο τα χρήματα επενδύονται πράγματι σε υποδομές και ασφάλεια και όχι π.χ. σε κοινωνικές παροχές. «Eίναι μεν σημαντικό, αλλά όχι ιδανικό. Δεν είναι η καλύτερη δυνατή λύση και δεν διασφαλίζει ιδιαίτερη διαφάνεια», σχολίασε ο οικονομολόγος, ο οποίος ζήτησε από την επόμενη κυβέρνηση να επιλύσει την αντίφαση, από τη μια να απαιτεί ειδικό ταμείο για επενδύσεις κι από την άλλη να προβαίνει σε δαπανηρές υποσχέσεις.

Πηγή: Pagenews.gr