Ισραηλινοί μετακομίζουν στην Ευρώπη και αναζωογονούν τις εβραϊκές κοινότητες

Ερευνες δείχνουν μια δραματική αντιστροφή στις πρακτικές μετανάστευσης δεκαετιών στο Ισραήλ, με τις νέες αφίξεις από τη χώρα να φέρνουν στη Γηραιά Ηπειρο τις πολιτιστικές τους επιρροές

Οι Ισραηλινοί που ξεκινούν μια νέα ζωή στην Ευρώπη φέρνουν νέο αέρα στις ως τώρα παρακμάζουσες εβραϊκές κοινότητες στην ήπειρο, ενισχύοντας τον πληθυσμό τους, εισάγοντας νέες πολιτιστικές επιρροές, και σηματοδοτώντας μια θεμελιώδη αλλαγή στη σχέση μεταξύ της διασποράς και του εβραϊκού κράτους, σύμφωνα με στοιχεία μιας νέας έρευνας.

Μια έκθεση που δημοσιεύθηκε από το Ινστιτούτο Ερευνών Εβραϊκής Πολιτικής με έδρα το Λονδίνο, περιγράφει για πρώτη φορά λεπτομερώς μια δραματική ανατροπή στις μεταναστευτικές εκροές μελών των ευρωπαϊκών εβραϊκών κοινοτήτων προς το Ισραήλ μετά από πολλές δεκαετίες, όπως αναφέρει δημοσίευμα του Guardian.

Πολιτιστικά και δημογραφικά δείχνουν ένα σημείο καμπής, που μπορεί να οδηγήσει και στο τέλος μιας εποχής, σημειώνει η έκθεση. Πρόσφατα στατιστικά στοιχεία της ισραηλινής κυβέρνησης καταδεικνύουν μια τάση επιτάχυνσης της μετανάστευσης από το Ισραήλ, λόγω παραγόντων όπως η πολιτική πόλωση, το υψηλό κόστος ζωής, οι επιπτώσεις των πολέμων στη Γάζα και το Λίβανο, αλλά και οι ανησυχίες για θέματα ασφάλειας, μετά την αιματηρή επιδρομή της Χαμάς στο Ισραήλ τον Οκτώβριο του 2023 και τις επακόλουθες ιρανικές επιθέσεις. 

Δημοφιλέστερος προορισμός των Ισραηλινών παραμένουν οι ΗΠΑ, αλλά πολλές από τις εβραϊκές κοινότητες της Ευρώπης έχουν επίσης λάβει σημαντική δημογραφική ώθηση, με ορισμένες που συρρικνώνονται σταθερά εδώ και δεκαετίες λόγω του ηλικιωμένου πληθυσμού και του χαμηλού ποσοστού γεννήσεων τους, να βλέπουν τον πληθυσμό τους να αυξάνεται και πάλι. 

Οι ερευνητές της ισραηλινής κυβέρνησης κατέγραψαν 630.000 Εβραίους γεννημένους, ή μεγαλωμένους στο Ισραήλ, να ζουν σήμερα σε άλλες περιοχές του πλανήτη. Παράλληλα, υπάρχουν και 330.000 άνθρωποι που γεννήθηκαν στο εξωτερικό από ένα ή δύο ισραηλινούς υπηκόους, οι οποίοι, σύμφωνα με την έκθεση, έχουν «δεσμούς με το Ισραήλ».

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν νέα κυβερνητικά στατιστικά στοιχεία για να καθορίσουν τον οριστικό αριθμό των Ισραηλινών –ή των κατοίκων που συνδέονται με το Ισραήλ– στη Γερμανία, μετά από δεκαετίες πρόχειρων εκτιμήσεων. Με 24.000 ανθρώπους –αριθμό υψηλότερο από τις παλαιότερες εκτιμήσεις– η ευρύτερη εβραϊκή κοινότητα της χώρας είναι η μεγαλύτερη στην Ευρώπη. (στοιχεία για την Ελλάδα δεν αναφέρονται).

Παράλληλα, σύμφωνα με την έκθεση, σχεδόν ο μισός εβραϊκός πληθυσμός στη Νορβηγία έχει δεσμούς με το Ισραήλ, όπως και το 41% των Εβραίων στη Φινλανδία, καθώς και το 20% των εβραϊκών κοινοτήτων στη Βουλγαρία, την Ιρλανδία, την Ισπανία, την Ολλανδία και τη Δανία. 

Στο Ηνωμένο Βασίλειο υπάρχουν περίπου 23.000 άνθρωποι που γεννήθηκαν στο Ισραήλ ανάμεσα σε 313.000 κατοίκους εβραϊκής καταγωγής – αριθμός σχεδόν διπλάσιος από εκείνον που είχε καταγραφεί προ εικοσαετίας. Στην Ολλανδία, στην οποία ζουν 120.000 Εβραίοι, η εισροή ισραηλινών μεταναστών έχει πιο βαθιές πολιτιστικές επιπτώσεις – ενώ στη Νορβηγία και στη Φινλανδία, αρκούν ελάχιστοι νέοι μετανάστες για να κάνουν τη διαφορά.

Οι Ισραηλινοί που ξεκινούν μια νέα ζωή στην Ευρώπη φέρνουν μαζί τους διάφορες πτυχές της καθημερινής ισραηλινής κουλτούρας. Η χρήση εβραϊκών και ισραηλινών ονομάτων για παιδιά έχει γίνει πιο διαδεδομένη σε πολλές εβραϊκές κοινότητες στην Ευρώπη, ενώ η εβραϊκή κουζίνα, που βασίζεται στις γαστρονομικές παραδόσεις της ανατολικής Ευρώπης, σταδιακά αντικαθίσταται από τη σύγχρονη ισραηλινή κουζίνα σε κάποιες εβραϊκές κοινότητες.

Ειδικά στην Ολλανδία, η νέα σύνθεση της εβραϊκής κοινότητας έχει αρχίσει να αλλάζει την κουλτούρα της με τρόπο ορατό. Η ταυτότητα των ισραηλινών μεταναστών είναι πολύ διαφορετική –και, κυρίως, πιο κοσμική– από εκείνη των ολλανδών εβραίων, όπως επισημαίνει ο Guardian. Ειδικά οι Ισραηλινοί του Αμστερνταμ έχουν πολύ πιο χαλαρή θρησκευτική ταυτότητα από εκείνη των παλαιότερων Εβραίων – και αυτό αρχίζει να επηρεάζει την κουλτούρα όλης της κοινότητας.

Πολλοί από τους αφιχθέντες από το Ισραήλ έχουν ανώτερη μόρφωση, είναι σχετικά νέοι, και έχουν μικρά παιδιά στα νέα τους σπίτια. Παρά την άνοδο του αντισημιτισμού στην Ευρώπη που καταδεικνύουν οι στατιστικές έρευνες της ΕΕ, οι περισσότεροι νέοι ισραηλινοί μετανάστες στην ήπειρο ισχυρίζονται ότι δεν τον έχουν βιώσει σε καθημερινό επίπεδο, αναφέρει η έρευνα. Σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία του Ισραήλ, οι μετανάστες από τη χώρα προς το εξωτερικό το 2024 ήταν 83.000 – αριθμός υπερδιπλάσιος εκείνων που εγκαταστάθηκαν εκτός Ισραήλ από το 2009 ως το 2021, και υψηλότερος από εκείνον του 2022.

Αυτή η εκροή οδήγησε σε μείωση της πληθυσμιακής αύξησης της χώρας από 1,6% σε 1,1%, παρότι είχε εισροές 33.000 ανθρώπων από το εξωτερικό, και επιστροφές 23.000 Εβραίων πέρυσι. Μια κοινοβουλευτική επιτροπή τον περασμένο μήνα απέδωσε τη μείωση της γεννητικότητας σε «μια σημαντική αύξηση της αρνητικής μετανάστευσης εν μέσω της περίπλοκης κατάστασης στην ασφάλεια» της χώρας, και ζήτησε μεταρρυθμίσεις στις μακροχρόνιες γραφειοκρατικές διαδικασίες του συστήματος μετανάστευσης.

Οι εκροές έχουν προκαλέσει ανησυχία στα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, που έχουν αρχίσει να γράφουν για το φαινόμενο του «brain drain». 

Πηγή: pagenews.gr