Το colpo grosso Ερντογάν για θωράκιση της τουρκικής λίρας

Αν υπάρχει κάτι που θα μπορούσε να «δέσει τα χέρια» του Ερντογάν στην επιδίωξή του να εξασφαλίσει μια ισόβια προεδρική θητεία στην Τουρκία, απομακρύνοντας τον μοναδικό επικίνδυνο πολιτικό του αντίπαλο, τον Ιμάμογλου, αυτό θα ήταν μια κατάρρευση της τουρκικής λίρας. Ωστόσο, ο Τούρκος πρόεδρος φαίνεται να έχει προετοιμάσει προσεκτικά το «μεγάλο σχέδιο» του, προκειμένου να αποφύγει μια ανεξέλεγκτη κρίση συναλλάγματος.

Παρά την πολιτική του δύναμη και τα πολλά «χαρτιά» που διαθέτει για να παραμείνει στο προεδρικό μέγαρο της Άγκυρας, ο Ερντογάν έχει και ένα επικίνδυνα αδύνατο σημείο: την εξάρτηση της οικονομίας από ξένα κερδοσκοπικά κεφάλαια (“hot money”). Αν αυτά αποσυρθούν απότομα από την Τουρκία, μπορεί να προκαλέσουν κατάρρευση της λίρας, με σοβαρές συνέπειες για την οικονομία, όπως η αναζωπύρωση του πληθωρισμού, οι κραδασμοί στο τραπεζικό σύστημα και η οικονομική ύφεση.

Η στάση των ξένων επενδυτών απέναντι στην Τουρκία έχει και μια σημαντική πολιτική και διπλωματική διάσταση. Εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφασίσουν να στραφούν εναντίον της Άγκυρας, επιβάλλοντας κυρώσεις όπως είχε πράξει ο Τραμπ πριν από επτά χρόνια λόγω της άδικης σύλληψης ενός Αμερικανού πάστορα, αυτό θα μπορούσε να επιταχύνει την αποχώρηση διεθνών κεφαλαίων από τη χώρα.

Μέχρι στιγμής, ο Ερντογάν φαίνεται να αποφεύγει τα χειρότερα για την τουρκική λίρα, αν και η αρχική αντίδραση της αγοράς συναλλάγματος ήταν έντονη. Την Τετάρτη, το δολάριο σημείωσε αύξηση έως και 11% κατά τη διάρκεια των συναλλαγών, κλείνοντας τελικά την ημέρα με άνοδο 3,5%, από 36,5 λίρες σε 38. Ωστόσο, την Πέμπτη και την Παρασκευή, η ισοτιμία σταθεροποιήθηκε σε αυτό το επίπεδο, με μια ελαφρά πτωτική τάση.

Ισχυρή δύναμη πυρός

Η ανθεκτικότητα της λίρας δεν είναι καθόλου τυχαία. Η στρατηγική του Ερντογάν και της οικονομικής του ομάδας φαίνεται να είχε προετοιμάσει την οικονομία για τους κραδασμούς που θα μπορούσε να προκαλέσει ένα σημαντικό πολιτικό γεγονός. Έτσι, όταν ξέσπασε η κρίση στην αγορά συναλλάγματος, η κεντρική τράπεζα είχε στη διάθεσή της σημαντικά συναλλαγματικά αποθέματα, ικανά να αντιμετωπίσουν ακόμη και ισχυρές πιέσεις.

Σύμφωνα με τους “Financial Times“, για να σταθεροποιήσει τη λίρα, η τουρκική κεντρική τράπεζα πραγματοποίησε την μεγαλύτερη παρέμβαση στην ιστορία της αγοράς συναλλάγματος, με κόστος τέσσερις φορές μεγαλύτερο από προηγούμενες σημαντικές παρεμβάσεις. Η κεντρική τράπεζα «έκαψε» σχεδόν 12 δισ. δολάρια για να στηρίξει τη λίρα, ένα ποσό που σε άλλες περιόδους θα είχε εξαντλήσει τα συναλλαγματικά της αποθέματα.

Αυτή τη φορά, ο Ερντογάν και η οικονομική του ομάδα είχαν φροντίσει να συγκεντρώσουν ρεκόρ συναλλαγματικών αποθεμάτων, με αποτέλεσμα τα 12 δισ. δολ. που δαπανήθηκαν για την υποστήριξη της λίρας να φαίνονται ασήμαντα σε σύγκριση με το «οπλοστάσιο» της κεντρικής τράπεζας και των μεγάλων εμπορικών τραπεζών, οι οποίες την ενισχύουν μέσω πράξεων ανταλλαγής συναλλάγματος (swaps).

Τον προηγούμενο μήνα, ανακοινώθηκε ότι τα ακαθάριστα συναλλαγματικά διαθέσιμα της τουρκικής κεντρικής τράπεζας είχαν φτάσει σε ιστορικό υψηλό, ξεπερνώντας τα 173 δισ. δολ. Ακόμη και αν αφαιρεθούν τα swaps με τις μεγάλες εμπορικές τράπεζες, τα καθαρά συναλλαγματικά αποθέματα υπερέβαιναν τα 70 δισ. δολ.

Αυτό υποδηλώνει ότι το σημαντικό ποσό των 12 δισ. δολ. για την υποστήριξη της λίρας ήταν, στην πραγματικότητα, πολύ μικρό σε σχέση με τη «δύναμη πυρός» της κεντρικής τράπεζας, και οι traders κατανοούν ότι αν προσπαθήσουν να κάνουν μια κερδοσκοπική επίθεση, είναι πιθανό να υποστούν ζημίες.

Ο Ερντογάν έχει εδώ και καιρό εγκαταλείψει την ασυνήθιστη πολιτική της μείωσης των επιτοκίων με στόχο τη μείωση του πληθωρισμού. Η κεντρική τράπεζα διατηρεί πολύ υψηλά βραχυπρόθεσμα επιτόκια, που ξεπερνούν το 40%, ενώ ο πληθωρισμός έχει υποχωρήσει από το 85% στο 39%. Τα κερδοσκοπικά κεφάλαια εντοπίζουν σημαντικές ευκαιρίες για carry trade στην τουρκική λίρα, εκμεταλλευόμενα τα υψηλά επιτόκια. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της JPMorgan, έχουν επενδύσει 35 δισεκατομμύρια δολάρια σε τέτοιες κερδοσκοπικές δραστηριότητες.

Πηγή: Pagenews.gr