Αρχίζει η αυστηρή εποπτεία συναλλαγών ηλεκτρονικού χρήματος από την ΤτΕ

Αυστηρούς ελέγχους στις πιστώσεις και αναλήψεις μετρητών σε και από λογαριασμούς ηλεκτρονικού χρήματος αρχίζει να διενεργεί η Τράπεζα της Ελλάδος, με στόχο την καταπολέμηση της διακίνησης «μαύρου χρήματος».

Έως την 30η Ιουνίου 2025, οι τράπεζες που συνεργάζονται με «αντιπροσώπους» οι οποίοι πραγματοποιούν πληρωμές και εξαργύρωση (σε μετρητά) ηλεκτρονικού χρήματος, οφείλουν να υποβάλουν για πρώτη φορά στοιχεία για τον όγκο και την αξία των συγκεκριμένων συναλλαγών, αναλυτικά για κάθε αντιπρόσωπο, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν από την 1η Ιανουαρίου έως και σήμερα, 31 Μαρτίου 2025.

Η υποβολή των στοιχείων θα γίνεται στο εξής εντός μηνός από τη λήξη του τριμήνου, αλλά η προθεσμία για την πρώτη υποβολή, ορίστηκε η 30η Ιουνίου 2025.

Η διαδικασία του ελέγχου στη διακίνηση χρημάτων μέσω των αντιπροσώπων, καθορίστηκε με απόφαση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα (240/1/27-02-2025) και εντάσσεται στο πλαίσιο των προβλέψεων του ν. 4537/2018 (Πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας) για την καταπολέμηση της διακίνησης του μαύρου χρήματος, καθώς και των σχετικών Οδηγιών της ΕΕ.

Πώς θα γίνεται ο έλεγχος Σύμφωνα με την απόφαση, τα πιστωτικά ιδρύματα με έδρα στην Ελλάδα, τα υποκαταστήματα των πιστωτικών ιδρυμάτων με έδρα σε χώρα του Ε.Ο.Χ. που λειτουργούν στην Ελλάδα και τα υποκαταστήματα των πιστωτικών ιδρυμάτων με έδρα σε χώρα εκτός του Ε.Ο.Χ. που λειτουργούν στην Ελλάδα, τα οποία προτίθενται να συνάψουν συνεργασία με αντιπροσώπους (φυσικά ή νομικά πρόσωπα) στην Ελλάδα για την παροχή της υπηρεσίας πληρωμών και την εξαργύρωση ηλεκτρονικού χρήματος, γνωστοποιούν την εν λόγω πρόθεση στην Τράπεζα της Ελλάδος και υποβάλλουν τα στοιχεία των αντιπροσώπων.

Διευκρινίζεται ότι ως «ηλεκτρονικό χρήμα» ορίζεται οποιαδήποτε νομισματική αξία αποθηκευμένη σε ηλεκτρονικό, συμπεριλαμβανομένου μαγνητικού, υπόθεμα που εμφανίζεται ως απαίτηση έναντι του εκδότη ηλεκτρονικού χρήματος, η οποία έχει εκδοθεί κατόπιν παραλαβής χρηματικού ποσού για το σκοπό της πραγματοποίησης πράξεων πληρωμών και γίνεται δεκτή από άλλα φυσικά ή νομικά πρόσωπα πέραν του εκδότη.

Ειδικό μητρώο Η Κεντρική Τράπεζα θα τηρεί δημόσιο μητρώο στον διαδικτυακό τόπο της, στο οποίο καταχωρίζονται οι εξής πληροφορίες για τους αντιπροσώπους:

το ονοματεπώνυμο ή η επωνυμία και ο διακριτικός τίτλος, εφόσον πρόκειται για φυσικό ή νομικό πρόσωπο, αντίστοιχα, η διεύθυνση παροχής των υπηρεσιών ή η έδρα του, εφόσον πρόκειται για φυσικό ή νομικό πρόσωπο, αντίστοιχα, ο Α.Φ.Μ., τα στοιχεία επικοινωνίας του αντιπροσώπου ή το ονοματεπώνυμο και τα στοιχεία επικοινωνίας των νόμιμων εκπροσώπων του αντιπροσώπου, εφόσον πρόκειται για φυσικό ή νομικό πρόσωπο, αντίστοιχα, η επωνυμία, η χώρα έδρας, η διεύθυνση και τα στοιχεία επικοινωνίας του ιδρύματος από το οποίο γνωστοποιήθηκε ο αντιπρόσωπος, οι υπηρεσίες που παρέχονται από τον αντιπρόσωπο. Η Τράπεζα της Ελλάδος καταχωρίζει τον αντιπρόσωπο στο εν λόγω μητρώο εφόσον ελέγξει εάν πληροί τις προϋποθέσεις. Στο πλαίσιο αυτό, η ΤτΕ αρνείται να καταχωρίσει τον αντιπρόσωπο στο μητρώο εάν συντρέχει αμφιβολία για τη φήμη του ή για την ικανότητά του να διενεργήσει τις προβλεπόμενες εργασίες πληρωμών και να τηρήσει τις υποχρεώσεις σχετικά με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία, ένα πιστωτικό ίδρυμα που εδρεύει ή έχει υποκατάστημα στην Ελλάδα δύναται να ορίζει αντιπροσώπους, ήτοι φυσικά ή νομικά πρόσωπα, που δύνανται να παρέχουν την υπηρεσία πληρωμών και να εξαργυρώνουν ηλεκτρονικό χρήμα.

Η διενέργεια των εν λόγω υπηρεσιών πληρωμών, καθώς και η εξαργύρωση ηλεκτρονικού χρήματος διενεργούνται από τους αντιπροσώπους αποκλειστικά εξ ονόματος και για λογαριασμό του πιστωτικού ιδρύματος. Ωστόσο, η αποδοχή καταθέσεων από τον ίδιο τον αντιπρόσωπο απαγορεύεται.

Επίσης, εάν εγγραφεί αντιπρόσωπος στο σχετικό μητρώο της ΤτΕ, διαγράφεται όταν παύουν να πληρούνται οι προϋποθέσεις καταλληλότητας.

Τα ιδρύματα (τράπεζες κ.λπ.) ενημερώνουν την Τράπεζα της Ελλάδος, χωρίς καθυστέρηση, σχετικά με τυχόν αφερεγγυότητα του αντιπροσώπου, ήτοι κήρυξη αυτού σε πτώχευση ή καταχώριση του ονόματος ή της επωνυμίας του στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας, ή διακοπή της συνεργασίας για οποιοδήποτε λόγο καθώς και αν υπάρξουν ουσιώδεις μεταβολές στα στοιχεία που έχουν υποβληθεί.

Υποβολή στοιχείων Τα ιδρύματα που έχουν ορίσει αντιπροσώπους, υποβάλλουν στην Διεύθυνση Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος σε τριμηνιαία βάση και εντός τριάντα (30) ημερολογιακών ημερών από τη λήξη κάθε ημερολογιακού τριμήνου, αναφορά που περιλαμβάνει στοιχεία σχετικά με τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται μέσω αντιπροσώπου.

Συγκεκριμένα, γνωστοποιούνται ηλεκτρονικά ή με επιστολή για κάθε αντιπρόσωπο, ο όγκος και η συνολική αξία των συναλλαγών ανά είδος συναλλαγής της εκάστοτε περιόδου αναφοράς με υποβολή των ακόλουθων πινάκων:

Πίνακας 1: Υπηρεσίες που επιτρέπουν τις αναλήψεις μετρητών από λογαριασμό πληρωμών, καθώς και όλες οι δραστηριότητες που απαιτούνται για την τήρηση του λογαριασμού πληρωμών: (περ. β, στοιχείο 3 άρθρου 4 ν. 4537/2018). Ονοματεπώνυμο/ Επωνυμία Αντιπροσώπου Α.Φ.Μ. Αντιπροσώπου Όγκος Συναλλαγών κατά την Περίοδο Αναφοράς Αξία Συναλλαγών κατά την Περίοδο Αναφοράς 010 020 030 040 Πίνακας 2: Εξαργύρωση Ηλεκτρονικού Χρήματος (παρ. 1 άρθρου 10 ν. 4021/2011): Ονοματεπώνυμο/ Επωνυμία Αντιπροσώπου Α.Φ.Μ. Αντιπροσώπου Όγκος Συναλλαγών κατά την Περίοδο Αναφοράς Αξία Συναλλαγών κατά την Περίοδο Αναφοράς 010 020 030 040 Τα πιστοποιητικά ή έγγραφα που υποβάλλονται στην ΤτΕ πρέπει να έχουν εκδοθεί κατ’ απώτατο όριο τρεις μήνες πριν την υποβολή της γνωστοποίησης, να έχουν εκδοθεί νομίμως από εξουσιοδοτημένα προς τούτο πρόσωπα, να έχουν επικυρωθεί αρμοδίως και να έχουν μεταφρασθεί επισήμως στην ελληνική ή αγγλική γλώσσα.

Η Τράπεζα της Ελλάδος δύναται να ζητά πρόσθετα στοιχεία, πληροφορίες και διευκρινίσεις που εύλογα απαιτούνται για εποπτικούς σκοπούς οποτεδήποτε κριθεί απαραίτητο.

Ποια στοιχεία γνωστοποιούνται Τα στοιχεία των αντιπροσώπων, που υποχρεούνται να διαβιβάζονται στην ΤτΕ, μεταξύ άλλων είναι:

Η επωνυμία, χώρα έδρας, διεύθυνση και στοιχεία επικοινωνίας του ιδρύματος που προτίθεται να συνάψει συνεργασία με αντιπρόσωπο. Το ονοματεπώνυμο (για φυσικά πρόσωπα) ή επωνυμία και διακριτικός τίτλος (για νομικά πρόσωπα) του αντιπροσώπου. Η διεύθυνση παροχής των υπηρεσιών (για φυσικά πρόσωπα) ή έδρα (για νομικά πρόσωπα) του αντιπροσώπου καθώς και στοιχεία επικοινωνίας του ίδιου ή των νόμιμων εκπροσώπων του. Η νομική μορφή, αριθμός Γ.Ε.ΜΗ., Α.Φ.Μ. καθώς και βεβαίωση έναρξης/μεταβολής εργασιών από την αρμόδια Δ.Ο.Υ του αντιπροσώπου. Η περιγραφή του αντικειμένου των κυρίων δραστηριοτήτων του αντιπροσώπου. Ενιαίο Πιστοποιητικό Δικαστικής Φερεγγυότητας του αντιπροσώπου που να έχει εκδοθεί κατ’ απώτατο όριο τρεις μήνες πριν την υποβολή του. Η περιγραφή της οργανωτικής δομής του αντιπροσώπου, με αναφορά των σημείων πώλησης, του αριθμού των εργαζομένων και των σχέσεων εξωτερικής ανάθεσης δραστηριοτήτων σε τρίτους. Η περιγραφή των μηχανισμών εσωτερικού ελέγχου που θα χρησιμοποιεί ο αντιπρόσωπος για την τήρηση των διατάξεων περί πρόληψης της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

Τι είναι το «ηλεκτρονικό χρήμα» Σύμφωνα με τον ν. 3862/2010 «ηλεκτρονικό χρήμα είναι οποιαδήποτε νομισματική αξία αποθηκευμένη σε ηλεκτρονικό, συμπεριλαμβανομένου μαγνητικού, υπόθεμα, που εμφανίζεται ως απαίτηση έναντι του εκδότη ηλεκτρονικού χρήματος, η οποία έχει εκδοθεί κατόπιν παραλαβής χρηματικού ποσού για το σκοπό της πραγματοποίησης πράξεων πληρωμών όπως ορίζονται στο άρθρο 4 παρ. 5 του ν. 3862/2010 (Α’ 113) και γίνεται δεκτή από άλλα φυσικά ή νομικά πρόσωπα πέραν του εκδότη».

Ως «υπηρεσίες πληρωμών» χαρακτηρίζονται οι εξής επιχειρηματικές δραστηριότητες:

Υπηρεσίες που επιτρέπουν τις τοποθετήσεις μετρητών σε λογαριασμό πληρωμών, καθώς και όλες οι δραστηριότητες που απαιτούνται για την τήρηση λογαριασμού πληρωμών. Υπηρεσίες που επιτρέπουν τις αναλήψεις μετρητών από λογαριασμό πληρωμών, καθώς και όλες οι δραστηριότητες που απαιτούνται για την τήρηση λογαριασμού πληρωμών. «Εκτέλεση πράξεων πληρωμής», συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς κεφαλαίων σε λογαριασμό πληρωμών που τηρείται στον πάροχο υπηρεσιών πληρωμών του χρήστη ή σε άλλο πάροχο υπηρεσιών πληρωμών είναι:

Η εκτέλεση εντολών άμεσης χρέωσης, συμπεριλαμβανομένης της εφάπαξ άμεσης χρέωσης, Η εκτέλεση πράξεων πληρωμής με κάρτα πληρωμής ή ανάλογο μέσο, Η εκτέλεση μεταφορών πίστωσης, συμπεριλαμβανομένων των πάγιων εντολών. Η έκδοση μέσων πληρωμής και/ή αποδοχή πράξεων πληρωμής. Οι υπηρεσίες εμβασμάτων, Οι υπηρεσίες εκκίνησης πληρωμής, Οι υπηρεσίες πληροφοριών λογαριασμού.

Πηγή: Pagenews.gr