Πώς η Σαουδική Αραβία μπορεί να χρησιμοποιήσει την επενδυτική “κολακεία” για να προσελκύσει τον Τραμπ;

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ πρόκειται να επισκεφθεί τον Κόλπο, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας, στις αρχές Μαΐου, στο πρώτο του διεθνές ταξίδι από την έναρξη της δεύτερης προεδρικής θητείας του στις 20 Ιανουαρίου.

Στις 31 Μαρτίου, ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο ότι θα επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, καθώς και ενδεχομένως άλλες χώρες της περιοχής από τον Μάιο.

Από την τελευταία προεδρική επίσκεψή του στη Μέση Ανατολή κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του, η γεωπολιτική δυναμική της περιοχής έχει αλλάξει δραστικά. Το Ισραήλ βρίσκεται σε πόλεμο με τη Χαμάς στη Γάζα εδώ και 18 μήνες, ενώ η Σαουδική Αραβία έχει αναδειχθεί σε βασικό διαμεσολαβητή στις συνομιλίες Ουκρανίας-Ρωσίας για την κατάπαυση του πυρός. Οι χώρες του Κόλπου εξακολουθούν να διαθέτουν κεφάλαια από τις εξαγωγές ενέργειας και το Ιράν και οι πληρεξούσιοι του εξακολουθούν να αποτελούν περιφερειακή απειλή. Παρά τις αλλαγές, η Μέση Ανατολή παραμένει ύψιστη προτεραιότητα για τον πρόεδρο, ο οποίος το 2017 έκανε τη Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ τους πρώτους διεθνείς σταθμούς του.

Συμφωνίες, συμφωνίες και… συμφωνίες

Ο Πατ Θάκερ, διευθυντής σύνταξης για τη Μέση Ανατολή και την Αφρική στο Economist Intelligence Unit, δήλωσε ότι ο κύριος στόχος του Τραμπ είναι να οριστικοποιήσει μια επενδυτική και εμπορική συμφωνία ύψους 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Πολιτειών.

«Οι συγκεκριμένες λεπτομέρειες σχετικά με τους τομείς που στοχεύουν οι εμπορικές και επενδυτικές πρωτοβουλίες της Σαουδικής Αραβίας παραμένουν ασαφείς, αν και οι προμηθευτές στρατιωτικού υλικού των ΗΠΑ είναι πιθανό να εξασφαλίσουν σημαντικές συμφωνίες πωλήσεων», δήλωσε ο Θάκερ στο Al-Monitor.

Ο Μοχάμεντ Σολιμάν, συνεργάτης του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής με έδρα την Ουάσινγκτον, δήλωσε ότι το Κατάρ, η Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ θεωρούνται πυλώνες της νέας τεχνοοικονομικής και γεωπολιτικής τάξης της Αμερικής που συνδέει την Ουάσινγκτον με τις ανερχόμενες αγορές γύρω από την Ασία.

“Το οικονομικό τους βάρος – ιδιαίτερα η ηγετική τους θέση στην ενέργεια και τα χρηματοοικονομικά, καθώς και το αυξανόμενο προφίλ τους στις τεχνολογίες – υποστηρίζει αυτή τη νέα παράμετρο της σχέσης με την Ουάσιγκτον. Η δυναμική με τον Κόλπο είναι πολύ διαφορετική από την πιο δασμοκεντρική δυναμική με την Ευρώπη”, δήλωσε ο Σολιμάν στο Al-Monitor.

Οι ειδικοί προβλέπουν έναν καταιγισμό συμφωνιών που θα ανακοινωθούν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Η ατζέντα του Τραμπ πιθανότατα θα επικεντρωθεί σε τομείς υψηλής προτεραιότητας, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η ενέργεια, οι τηλεπικοινωνίες, τα φαρμακευτικά προϊόντα και το διάστημα. Αυτές οι συμφωνίες θα διαμορφωθούν πιθανότατα ως κέρδη και για τις δύο πλευρές, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να διαφημίζουν τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τον Κόλπο να εξασφαλίζει ερείσματα σε στρατηγικούς τομείς.

Μετά την εφαρμογή από τον Τραμπ παγκόσμιων δασμών στις εισαγωγές, το ταξίδι είναι πιθανό να αυξήσει τις πιέσεις προς τα κράτη του Κόλπου να επενδύσουν στην Αμερική αντί στην Κίνα, τον Καναδά ή την Ευρωπαϊκή Ένωση, αναδεικνύοντας την προσπάθεια της Ουάσινγκτον να αναπροσανατολίσει το κεφάλαιο προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.

«Κολακεύοντας» τον Τραμπ Ωστόσο, θα είναι σημαντικό να παρακολουθείται η ρητορική του Κόλπου γύρω από τα μνημόνια κατανόησης, καθώς δεν είναι απαραίτητα νομικά υποχρεωτικές δεσμεύσεις. Αντίθετα, σηματοδοτούν την προθυμία να ξεκινήσουν οι συζητήσεις προς την κατεύθυνση της αύξησης της συνεργασίας ή της επίτευξης συμφωνίας.

Ο Αζίζ Αλγκασιάν, συνεργάτης στο Ινστιτούτο Αραβικών Κρατών του Κόλπου στην Ουάσινγκτον, δήλωσε στο Al-Monitor: “Θα μπορούσαμε να περιμένουμε πολλούς υψηλούς, αστρονομικούς αριθμούς που προσπαθούν να επενδύσουν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η πραγματικότητα είναι ότι αυτό είναι πολύ καλό για τη Σαουδική Αραβία, διότι θα μπορούσαν να κρατήσουν τον Τραμπ σε απόσταση και ταυτόχρονα να μην έχουν δεσμευτεί σε κάτι”.

Η οικονομική στρατηγική της Σαουδικής Αραβίας επικεντρώνεται στην προσέλκυση επενδύσεων στο βασίλειο και όχι σε επενδύσεις σε άλλες χώρες. Τον Φεβρουάριο, ο Γιασίρ Αλ Ρουμαγιάν, διοικητής του Σαουδαραβικού κρατικού επενδυτικού ταμείου Public Investment Fund (PIF), δήλωσε ότι το PIF έχει πάνω από το 70% των περιουσιακών του στοιχείων στο βασίλειο, σε σύγκριση με λιγότερο από το 25% στο εξωτερικό.

Ο Αλγκασιάν δήλωσε ότι στο ταξίδι του, οι ηγέτες του Κόλπου θα κολακέψουν τον Τραμπ για να εξισορροπήσουν τις εγχώριες προτεραιότητές τους και τις απαιτήσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Μια προτεραιότητα για τα κράτη του Κόλπου είναι να ξεπεράσουν εμπόδια όπως οι κανόνες της Επιτροπής για τις Ξένες Επενδύσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίοι εμποδίζουν την ικανότητά τους να επενδύσουν εκεί, και οι έλεγχοι των εξαγωγών που περιορίζουν την πρόσβασή τους σε προηγμένα τσιπ που χρειάζονται για την οικοδόμηση των οικοσυστημάτων τεχνητής νοημοσύνης τους. Η πρωταρχική ανησυχία της CFIUS είναι ότι η ευαίσθητη αμερικανική τεχνολογία, όπως τα προηγμένα τσιπ τεχνητής νοημοσύνης, θα μπορούσε τελικά να πέσει στα χέρια του κύριου αντιπάλου των Ηνωμένων Πολιτειών, της Κίνας.

«Αυτά τα εμπόδια είναι σημαντικά σημεία τριβής και η επίσκεψη του προέδρου θα έχει πιθανότατα ως στόχο την αντιμετώπισή τους», δήλωσε ο Σολιμάν.

Ο αναλυτής οραματίζεται ότι η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα ΗΑΕ, ειδικότερα, θα πιέσουν τον Τραμπ να χαλαρώσει αυτούς τους περιορισμούς, αξιοποιώντας την οικονομική τους επιρροή.

Διαμεσολάβηση στη Μέση Ανατολή

Τα κράτη του Κόλπου και η Ουάσινγκτον διαφωνούν σε πολλά θέματα, αλλά σε ένα που θα συμφωνήσουν είναι η διαμεσολάβηση για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, το οποίο αναμφίβολα θα συζητηθεί στο ταξίδι του Τραμπ. Δεδομένης της στενής σχέσης του Ριάντ με τη Ρωσία, την Ουκρανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι περισσότερες συνομιλίες για την κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία πραγματοποιήθηκαν στο βασίλειο.

Ο Αλγκασιάν δήλωσε ότι ο Κόλπος βρίσκεται στο δρόμο για να γίνει «κόμβος» διαμεσολάβησης.

“Η ανάληψη ενός διαμεσολαβητικού ρόλου, ιδίως ενός αναγνωρισμένου, συμβάλλει στην προσθήκη ενός επιπέδου ασφάλειας στα κράτη του ΣΣΚ. Ουσιαστικά αυξάνει το ρίσκο της επίθεσης σε οποιοδήποτε από αυτά τα κράτη και δίνει κίνητρο στους ανθρώπους να τα διατηρούν ως διαμεσολαβητικούς κόμβους και ασφαλή”, δήλωσε.

Ορισμένοι εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι ο Τραμπ θα ήθελε να προχωρήσει στη σχεδιαζόμενη συμφωνία εξομάλυνσης μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας, αλλά δεν θα μπορούσε να το κάνει γρήγορα λόγω των διαφωνιών σχετικά με τον συνεχιζόμενο πόλεμο στη Γάζα. Ο Τραμπ έχει ρίξει το βάρος του πίσω από το Ισραήλ, η κυβέρνηση του οποίου δεν θέλει να προσφέρει στον παλαιστινιακό λαό ένα ανεξάρτητο κράτος, ωστόσο η Σαουδική Αραβία το έχει απαιτήσει ως προϋπόθεση για οποιαδήποτε συμφωνία εξομάλυνσης.

Οι εγγυήσεις ασφαλείας για τη Σαουδική Αραβία αποτελούσαν μέρος μιας σχεδιαζόμενης συμφωνίας εξομάλυνσης και θα παραμείνουν προτεραιότητα για το βασίλειο, δήλωσε ο Αλγκασιάν. Μια προϋπόθεση που αναφέρθηκε ευρέως ήταν το πράσινο φως των ΗΠΑ για τη Σαουδική Αραβία να αναπτύξει το δικό της πολιτικό πυρηνικό πρόγραμμα.

“Θα είναι ενδιαφέρον να δούμε αν οι Σαουδάραβες πιστεύουν τώρα ότι με τον πυρηνικό φάκελο, μπορούν να πάρουν κάτι από τον Τραμπ που δεν μπορούσαν από την προηγούμενη κυβέρνηση. Αυτό είναι σημαντικό γιατί όσο περισσότερα μπορούν να πάρουν οι Σαουδάραβες για τον πυρηνικό φάκελο από τον Τραμπ τώρα, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να είναι πρόθυμοι να εξομαλύνουν τις σχέσεις με το Ισραήλ”, είπε.

Ο φάκελος του Ιράν

Το Ιράν παραμένει ένα σημαντικό ζήτημα. Ο Μπράιαν Κατούλις, συνεργάτης του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής, πιστεύει ότι στο ταξίδι του ο Τραμπ θα βιώσει το χάσμα μεταξύ των απόψεων της Σαουδικής Αραβίας και του Ισραήλ για το πώς θα αντιμετωπιστεί η απειλή του Ιράν.

«Η θέση της Σαουδικής Αραβίας έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία 10 χρόνια και ενδιαφέρεται πολύ περισσότερο για μια πορεία αποκλιμάκωσης», δήλωσε.

Ο Αλγκασιάν πιστεύει ότι ο Κόλπος θα προσπαθήσει να περάσει το επερχόμενο ταξίδι του Τραμπ σε ένα είδος ευρύτερης ιρανοαμερικανικής εκτόνωσης ή επανεκκίνησης των βημάτων προς την κατεύθυνση της σύναψης πυρηνικής συμφωνίας, αν και δεν είναι σαφές αν ο ασταθής ηγέτης θα συμφωνήσει με αυτό.

Ο Σαουδάραβας πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν δέχθηκε τηλεφώνημα από τον Ιρανό πρόεδρο Μασούντ Πεζεσκιάν. Το Βασίλειο έχει επίσης προσφερθεί να μεσολαβήσει μεταξύ Ουάσινγκτον και Τεχεράνης, ενώ το Άμπου Ντάμπι παρέδωσε επιστολή του Ντόναλντ Τραμπ στο Ιράν τον περασμένο μήνα.

Πηγή: Pagenews.gr