Η Βαλτική κτίζει άμυνα ενάντια στη Ρωσία. Προλαβαίνει; 

Η «Βαλτική Αμυντική Γραμμή», ένα κοινό project της Εσθονίας, της Λετονίας και της Λιθουανίας, στοχεύει στην οχύρωση των περίπου 1.000 χιλιομέτρων των συνόρων τους με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, τα οποία αποτελούν το πιο εκτεθειμένο τμήμα της ανατολικής πλευράς του ΝΑΤΟ.

Το σχέδιο, που ανακοινώθηκε για πρώτη φορά τον Ιανουάριο του 2024, περιλαμβάνει 1.000 καταφύγια (τα 600 στην Εσθονία) σε συνδυασμό με χαρακώματα, αντιαρματικές τάφρους, αποθήκες πυρομαχικών και σταθμούς ανεφοδιασμού. Οι εργασίες γίνονται με μεγάλη ταχύτητα, αλλά οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι μπορεί να χρειαστεί μια δεκαετία για να ολοκληρωθεί η Βαλτική Αμυντική Γραμμή.

Οι αξιωματούχοι των χωρών της Βαλτικής φοβούνται ότι τελειώνει ο χρόνος: «Χρειάζονται δέκα χρόνια για να προετοιμαστούμε να αντιμετωπίσουμε μια ρωσική απειλή. Ο Πούτιν δεν πρόκειται να μας “χαρίσει” αυτόν τον χρόνο» λέει στην Telegraph ο Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας. «Η πιο επικίνδυνη στιγμή για τη Βαλτική θα είναι αμέσως μετά την κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία» προσθέτει. Τα μικρά, πρώην σοβιετικά κράτη γνωρίζουν πολύ καλά ότι η Ρωσία, με την οικονομία της ήδη σε πλήρη πολεμική τροχιά, έχει εκπονήσει σχέδια για να αυξήσει τη στρατιωτική παραγωγή και να στείλει επιπλέον στρατεύματα στα σύνορά τους, όταν τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία. Καθώς οι ανησυχίες για την ασφάλειά τους αυξάνονται, οι τρεις χώρες ανακοίνωσαν τον περασμένο μήνα ότι αποχωρούν από τη διεθνή συνθήκη που απαγορεύει τη χρήση ναρκών κατά προσωπικού. Η Πολωνία και η Φινλανδία τις ακολούθησαν. Η Λιθουανία εγκατέλειψε, επίσης, τη συνθήκη για την απαγόρευση των βομβών διασποράς, τον Μάρτιο.

Το «στρατηγικό μήνυμα», σύμφωνα με την υπουργό Αμυνας της Λιθουανίας, Ντοβιλέ Σακαλιενέ, είναι ότι «είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε απολύτως τα πάντα για να αμυνθούμε ενάντια σε μια εισβολή».

Πρόσφατη έκθεση των δανικών μυστικών υπηρεσιών ανέφερε ότι μόλις σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, η Ρωσία θα είναι σε θέση να επανεξοπλίσει ταχύτατα και να διεξαγάγει πόλεμο εναντίον του ΝΑΤΟ, αναφέρει η Telegraph. Η έκθεση εκτιμά ότι σε έξι μήνες η Μόσχα θα μπορούσε «να διεξαγάγει πόλεμο με χώρα που συνορεύει με τη Ρωσία».

Σε δύο χρόνια, «θα είναι έτοιμη για έναν περιφερειακό πόλεμο εναντίον πολλών χωρών στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας». Σε πέντε, θα είναι σε θέση να πολεμήσει «έναν πόλεμο μεγάλης κλίμακας» στην Ευρώπη (χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ).

Ο ρόλος του ΝΑΤΟ

Το ΝΑΤΟ, τρομαγμένο από την καταστροφή στην Ουκρανία και τις φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν εναντίον αμάχων στις κατεχόμενες πόλεις, εκπόνησε ένα σχέδιο το 2023 για να υπερασπιστεί «κάθε εκατοστό» της Βαλτικής. Επί του παρόντος, η συμμαχία αναπτύσσει εκ περιτροπής πολυεθνικές δυνάμεις, μεγέθους τάγματος, στα κράτη της Βαλτικής, προκειμένου να αποτρέψει τη Ρωσία. Τη Λετονία, γράφει η Telegraph, υπερασπίζεται μια διεθνής δύναμη υπό την ηγεσία του Καναδά, μια γερμανική ταξιαρχία προστατεύει τη Λιθουανία και περίπου 1.000 βρετανοί στρατιώτες προστατεύουν την Εσθονία. Ομως το Ταλίν, η Ρίγα και το Βίλνιους, που φοβούνται μια αστραπιαία εισβολή, θέλουν μόνιμη παρουσία του ΝΑΤΟ. Τους πρώτους μήνες του πολέμου στην Ουκρανία, η Ρωσία κατέλαβε 140.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, έκταση περίπου διπλάσια από αυτή της Λιθουανίας.

Η Ουκρανία είχε προπολεμικό πληθυσμό 41 εκατομμυρίων, ενώ στις χώρες της Βαλτικής ζουν 6,5 έως 7 εκατομμύρια άνθρωποι. «Μας λείπει το στρατηγικό βάθος. Οι Ρώσοι θα μπορούσαν να καταλάβουν ολόκληρη τη χώρα σε ημέρες, αν όχι σε ώρες, γι’ αυτό θα αμυνθούμε από το πρώτο εκατοστό», λέει ο Λαντσμπέργκις.

Η Εσθονία, η Λετονία και η Λιθουανία θα ξοδέψουν περίπου 75 εκατ. ευρώ η καθεμία στο σχέδιο άμυνας, ένα τεράστιο κομμάτι των αμυντικών τους προϋπολογισμών, οι οποίοι, σε σχέση με το ΑΕΠ, είναι οι υψηλότεροι στην Ευρώπη μετά την Πολωνία.

Το ΝΑΤΟ είναι πρόθυμο να βοηθήσει, όμως πρώτα θέλει να δει τι κάνουν οι ίδιες οι χώρες για την άμυνά τους. «Στέλνουμε ένα μήνυμα», λέει στην Telegraph ο Λαντσμπέργκις. «Ελπίζω να χρησιμοποιήσουμε κάθε λεπτό που μας δίνουν οι Ουκρανοί για να προετοιμαστούμε».

Ο Ραϊμόντ Καλγιουλάιντ, επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Εσθονίας στο ΝΑΤΟ, είπε ότι σημειώνεται «καλή πρόοδος» στην κοινή αμυντική γραμμή: «Δεν υπάρχει εναλλακτική λύση, πρέπει να οικοδομήσουμε ισχυρή περιφερειακή συνεργασία». Επισημαίνοντας πόσο γρήγορα η Ρωσία θωράκισε τις αμυντικές της θέσεις, καθιστώντας τις αντεπιθέσεις σχεδόν αδύνατες χωρίς τεράστιες απώλειες σε ζωές, πρόσθεσε επίσης στην Telegraph: «Αυτό αποδεικνύει ότι ο πόλεμος δεν αφορά τον κυβερνοχώρο, τα ρομπότ και τα drones, χρειάζονται φυσικά εμπόδια».

Καταφύγια, οδοφράγματα και δόντια δράκου

Ως μέρος του σχεδίου, η Λετονία και η Λιθουανία έχουν ήδη εγκαταστήσει τσιμεντένιες πυραμίδες, γνωστές ως «δόντια του δράκου», για να αναχαιτίσουν τα τεθωρακισμένα οχήματα κατά μήκος των συνόρων τους. Στην Εσθονία, τα ενισχυμένα καταφύγια τα οποία θα πρέπει να αντέχουν σε χτυπήματα πυροβολικού έχουν ήδη δοκιμαστεί.

Η χώρα έχει επίσης προμηθευτεί μεγάλες ποσότητες διαφορετικών συρμάτων φραγμού, μεγάλα δόντια δράκου 1,5 τόνου και «μπλοκ Lego» από σκυρόδεμα δύο τόνων, καθώς και οδοφράγματα σε σχήμα «Τ».

«Με αυτόν τον τρόπο, οι αμυντικές δυνάμεις μας, μαζί με τους συμμάχους, μπορούν να σταματήσουν τον αντίπαλο από τα πρώτα κιόλας μέτρα», σύμφωνα με εκπρόσωπο του υπουργείου Αμυνας. «Το μεγάλο πλεονέκτημα στον σύγχρονο πόλεμο είναι η άμυνα», λέει στην Telegraph ο Μάικλ ΝτιΤσιάνα, ερευνητής στο Ινστιτούτο Παγκόσμιας Πολιτικής.

«Τα νέα drones και οι δορυφορικές εικόνες επέτρεψαν την εναέρια επιτήρηση στην Ουκρανία. Γνωρίζουμε πάντα τις θέσεις του εχθρού. Ο πόλεμος ελιγμών δεν έχει πεθάνει, αλλά έχει γίνει πολύ πιο δύσκολος, έτσι οι σταθερές οχυρώσεις αποκτούν νέα σημασία».

Η νέα αμυντική γραμμή της Βαλτικής, όμως, δεν είναι σαν τη Γραμμή Μαζινό, που κατασκεύασε η Γαλλία τη δεκαετία του 1930 και δεν κατάφερε να αποτρέψει την γερμανική εισβολή, επισημαίνει η Telegraph. «Δεν είναι ένα τείχος ή μια σταθερή γραμμή οχυρώσεων, είναι ένα πιο ευέλικτο, κινητό και σύγχρονο μέσο άμυνας και αποτροπής», εξηγεί στην Telegraphη Μάρτα Κέπε, αμυντική αναλύτρια στη δεξαμενή σκέψης Rand.

Η Πολωνία ξεκίνησε, επίσης, πέρυσι την κατασκευή της «Ανατολικής Ασπίδας», κόστους περίπου 2,2 δισεκατομμυρίων ευρώ. Πρόκειται για μια τεράστια σειρά πολυεπίπεδων αμυντικών υποδομών και συστημάτων επιτήρησης υψηλής τεχνολογίας, κατά μήκος των συνόρων της με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία.

Εν μέσω ανησυχιών για απόσυρση του ενδιαφέροντος των ΗΠΑ για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, το μέλλον της άμυνας της Βαλτικής εξαρτάται από ό,τι έχει απομείνει από τη συμμαχία. Παρά τις ανησυχίες, ο υφυπουργός Αμυνας της Λιθουανίας, Καρόλις Αλέκσα, είναι αισιόδοξος ότι η περιοχή της Βαλτικής είναι έτοιμη να αντέξει μια ρωσική επίθεση.

«Είμαστε έτοιμοι να αμυνθούμε από το πρώτο εκατοστό, δεν έχουμε άλλη επιλογή», είπε. Στενός διάδρομος Η Λιθουανία ειναι μια διαφορετική περίπτωση, καθώς συνορεύει με το ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ, στα νοτιοδυτικά της. Η χώρα των 2,8 εκατομμυρίων είναι επίσης ο κύριος υπερασπιστής του «Διαδρόμου του Σουβάλκι», ενός στενού περάσματος μεταξύ Λιθουανίας και Πολωνίας που αποτελεί το συντομότερο πέρασμα μεταξύ Λευκορωσίας και Καλίνινγκραντ.

Η Ρωσία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το Καλίνινγκραντ και τον Διάδρομο του Σουβάλκι για να αποκόψει τις χώρες της Βαλτικής από την υπόλοιπη Ευρώπη από ξηράς και στη συνέχεια να τις αποκλείσει από τη θάλασσα. Ωστόσο, η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ βελτίωσε τη στρατηγική εικόνα στην περιοχή, μετατρέποντας τη Βαλτική Θάλασσα σε μια λεγόμενη «λίμνη του ΝΑΤΟ».

Ωστόσο, πέρα από την απειλή μιας ρωσικής εισβολής, οι Βαλτικές χώρες αντιμετωπίζουν εντεινόμενες υβριδικές επιθέσεις από τη Ρωσία. Εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία, «ένα από τα πιο ελκυστικά γήπεδα για να παίξει η Ρωσία είναι στις σκιές, στη γκρίζα ζώνη», λέει ο Αλέκσα, θυμίζοντας πράξεις δολιοφθοράς σε υποθαλάσσια καλώδια στη Βαλτική Θάλασσα, κυβερνοεπιθέσεις και παραπληροφόρηση.

«Πρέπει να είμαστε ανθεκτικοί, πρέπει να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι». «Θα είναι όμως έτοιμοι;», είναι σύμφωνα με την Telegraph το σημαντικό ερώτημα. Είναι, σαφώς, ένας αγώνας ενάντια στο χρόνο. Και θα εξαρτηθεί από το πόσο χρόνο θα δώσει το Κρεμλίνο στην Ευρώπη για να προετοιμάσει την άμυνά της.

Πηγή: Pagenews.gr