Το καλώδιο με την Κύπρο ηλεκτρίζει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις

Νέα δεδομένα προκύπτουν στις ελληνοτουρκικές σχέσεις εξαιτίας της απόφασης να ανασταλούν, τουλάχιστον για το άμεσο μέλλον, οι έρευνες για την πόντιση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου-Κρήτης, λόγω των απειλών από την Τουρκία.

Η διαμορφωθείσα κατάσταση, καθώς και το ευρύτερο διεθνές περιβάλλον, αναγκάζουν την αναβολή του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας για τον Μάιο. Παρά τις προσπάθειες να παρουσιαστεί μια εικόνα «κανονικότητας» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, είναι σαφές ότι η Αθήνα δεν επιθυμεί μια συνάντηση κορυφής μεταξύ Μητσοτάκη και Ερντογάν υπό καθεστώς απειλών και χωρίς την επανέναρξη των ερευνών. Επίσης, ο Έλληνας πρωθυπουργός δεν θέλει να φανεί ότι με την επίσκεψή του παρεμβαίνει σε μια σοβαρή εσωτερική πολιτική διαμάχη στην Τουρκία, ούτε να αναγκαστεί να σιωπήσει μπροστά σε μια σοβαρή παραβίαση του Κράτους Δικαίου που συμβαίνει στη γειτονική χώρα με τη σύλληψη του Ιμάμογλου.

Ένας κρίσιμος παράγοντας είναι η απρόβλεπτη συμπεριφορά του νέου Αμερικανού προέδρου, Ντ. Τραμπ. Η Τουρκία φαίνεται να ενθαρρύνεται από τα πρώτα μηνύματα του προεδρικού γραφείου και ελπίζει σε μια ανατροπή της μέχρι τώρα δύσκολης σχέσης της με τις ΗΠΑ. Παράλληλα, ο Τούρκος πρόεδρος πιστεύει ότι διαθέτει ισχυρά διπλωματικά «χαρτιά» στη διαπραγμάτευση με την Ε.Ε., γεγονός που καθιστά την Άγκυρα πιο αλαζονική και άκαμπτη στις προσπάθειές της για επίτευξη συναινέσεων.

Ο υπουργός Εξωτερικών, Γ. Γεραπετρίτης, σε συνεντεύξεις του στους “Δελφούς”, δήλωσε ότι «η Αθήνα και η Λευκωσία έχουν την πρόθεση» να προχωρήσουν το έργο. Όταν ρωτήθηκε για το πότε θα επανεκκινήσουν οι έρευνες, απάντησε ότι: «Ο χρονισμός είναι ένα σύνθετο ζήτημα. Δεν εξαρτάται μόνο από τον προγραμματισμό της εταιρείας, ο οποίος είναι απαραίτητος, αλλά και από τεχνικές λεπτομέρειες που επηρεάζουν την έξοδο για έρευνα και πόντιση. Επιπλέον, υπάρχει η ανάγκη έκδοσης των απαραίτητων navtex. Πρόκειται για ένα θέμα χρονισμού, καθώς υπάρχουν και άλλα αλληλένδετα ζητήματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη.»

Το σημαντικό και εξαιρετικά περίπλοκο δίλημμα για την Αθήνα παραμένει η διαχείριση της τουρκικής απαίτησης να περιορίσει τη χώρα μας στα χωρικά ύδατα των 6 ναυτικών μιλίων και να περιορίσει την άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων, όχι μόνο σε δυνητικές θαλάσσιες ζώνες, αλλά και σε οριοθετημένη ΑΟΖ, όπως αυτή που καθορίστηκε με την Ελληνοαιγυπτιακή Συμφωνία.

Το ζήτημα του καλωδίου έχει πάψει εδώ και καιρό να είναι απλώς ένα τεχνικό έργο που μπορεί να επιλυθεί με κάποιες «τεχνικές ρυθμίσεις» για να αποφευχθεί η τουρκική αντίδραση. Η Τουρκία έχει μετατρέψει την υπόθεση του καλωδίου σε κεντρικό ζήτημα επιβεβαίωσης του Δόγματος της “Γαλάζιας Πατρίδας”, το οποίο βρίσκεται στον πυρήνα του τουρκικού αναθεωρητισμού και της επιβολής του Τουρκολιβυκού Μνημονίου στην πράξη.

Αυτός είναι ο λόγος που η Τουρκία δεν δείχνει διατεθειμένη να κάνει οποιαδήποτε παραχώρηση.

Η Άγκυρα στέλνει συνεχώς τα μηνύματά της: από πέρυσι, με την αποστολή πέντε πολεμικών πλοίων στην Κάσο, καθώς και με την αποστολή κορβέτας βόρεια του Αγίου Νικολάου στην Κρήτη, όπου παρενόχλησε μέσω ασυρμάτου το ερευνητικό πλοίο. Τέλος, σε δήλωση πηγής του Υπουργείου Άμυνας κατά την ενημέρωση της Πέμπτης, τονίστηκε ότι «δεν θα γίνουν έργα στην Ανατολική Μεσόγειο χωρίς να ληφθεί υπόψη η παρουσία της Τουρκίας, ειδικά σε “θαλάσσιες περιοχές υπό τουρκική δικαιοδοσία”, και χωρίς τη συγκατάθεσή της. Η στάση μας απέναντι σε τέτοιες συμπεριφορές που παραβιάζουν τα δικαιώματα και τα συμφέροντά μας παραμένει αμετάβλητη.

Θα συνεχίσουμε να ενεργούμε όπως κάναμε και στο παρελθόν. Η επιμονή σε αυτό το ζήτημα δεν έχει κανένα νόημα…».

Οι έρευνες, οι οποίες ουσιαστικά έχουν σταματήσει από τον περασμένο Ιούλιο (εκτός από εκείνες που επαναλαμβάνονταν στα ίδια σημεία βόρεια της Κρήτης), δεν μπορούν να ανασταλούν επ’ αόριστον, καθώς αυτό θα σήμαινε ότι το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης οδηγείται σε «ναυάγιο».

Η Γαλλία υποστηρίζει την ηλεκτρική διασύνδεση, αν και δεν την αφορά άμεσα. Η συμμετοχή της γαλλικής εταιρείας Nexans περιορίζεται σε εμπορική συμφωνία. Από την άλλη, το Ισραήλ παρέχει πολιτική στήριξη στην ηλεκτρική διασύνδεση, όπως και σε άλλα έργα διασύνδεσης για στρατηγικούς λόγους, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει εμπλακεί στο συγκεκριμένο έργο και έχει άλλες προτεραιότητες λόγω των πολλών ανοιχτών ζητημάτων.

Στην Αθήνα, ωστόσο, υπάρχει έντονος προβληματισμός σχετικά με το ενδεχόμενο μια ένταση με την Τουρκία, κατά την προσπάθεια επανέναρξης των ερευνών, να προσελκύσει την προσοχή του Ντόναλντ Τραμπ. Με βάση τις μέχρι τώρα επιλογές του, η εμπλοκή του στα ελληνοτουρκικά θα μπορούσε να έχει αρνητικές συνέπειες, και κανείς δεν θα ήθελε να προκληθεί μια τέτοια κατάσταση.

Πηγή: Pagenews.gr