Μπομπούρ, το πρωτοποριακό κτίριο που σκανδάλισε το Παρίσι

«Ηθελα παθιασμένα να αποκτήσει το Παρίσι ένα πολιτιστικό κέντρο, όπως προσπάθησαν να δημιουργήσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες με άνιση επιτυχία μέχρι στιγμής, το οποίο θα ήταν ταυτόχρονα μουσείο και κέντρο δημιουργίας όπου οι εικαστικές τέχνες θα συνδυάζονταν με τη μουσική, το σινεμά, τα βιβλία, την οπτικοακουστική έρευνα κ.λπ.

Το μουσείο θα ήταν σύγχρονης τέχνης, αφού έχουμε το Λούβρο. H δημιουργία, φυσικά, θα ήταν σύγχρονη και διαρκώς εξελισσόμενη. Η βιβλιοθήκη θα προσέλκυε χιλιάδες αναγνώστες, οι οποίοι ταυτόχρονα θα έρχονταν σε επαφή με τις τέχνες», είχε πει σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Le Monde τον Οκτώβριο του 1972 ο γάλλος Ζορζ Πομπιντού περιγράφοντας το όραμά του για το Μπομπούρ. Πράγματι, το Μπομπούρ, επισήμως Centre Georges Pompidou, το τεράστιο πολιτιστικό κέντρο που κτίστηκε στην περιοχή Μπομπούρ, στις παρυφές της ιστορικής συνοικίας Μαρέ, εγκαινιάστηκε το 1977 και έγινε ορόσημο της πόλης, ξεχωρίζοντας χάρη στον αντισυμβατικό σχεδιασμό του «από μέσα προς τα έξω».

Το ερχόμενο καλοκαίρι, και καθώς πλησιάζουν 50 χρόνια από τα εγκαίνιά του, το δημοφιλές πολιτιστικό Κέντρο θα κλείσει για μια ριζική ανακαίνιση που θα διαρκέσει τουλάχιστον πέντε χρόνια, καθώς θα γίνουν αλλαγές σύμφωνες προς τις τρέχουσες απαιτήσεις όσον αφορά την υγεία, την ασφάλεια και την ενεργειακή απόδοση  του κτιρίου. Το γαλλικό αρχιτεκτονικό γραφείο Moreau Kusunoki Architects, το μεξικανικό Frida Escobedo Studio και οι γάλλοι μηχανικοί AIA Life Designers θα αναλάβουν τις εργασίες στο εξαώροφο κτίριο που στεγάζει το μεγαλύτερο μουσείο μοντέρνας τέχνης της Ευρώπης, γράφει στο BBC ο Ντομινίκ Λουτσένς. Σημειώνει ότι θα προστεθεί ωφέλιμος χώρος, θα αφαιρεθεί ο αμίαντος από όλες τις προσόψεις, θα βελτιωθεί η πυρασφάλεια και η προσβασιμότητα για άτομα με μειωμένη κινητικότητα και θα βελτιστοποιηθεί η ενεργειακή του απόδοση.

«Η ιδέα μας ήταν ένα μουσείο που θα ενέπνεε την περιέργεια, δεν θα φόβιζε τους ανθρώπους και θα άνοιγε τον πολιτισμό στους πάντες» λέει για το Κέντρο Πομπιντού ο Ρέντσο Πιάνο (Shutterstock) Στο μέτρο του δυνατού, δε, το Μπομπούρ θα διατηρηθεί όπως ήταν αρχικά. Το αντίθετο θα μπορούσε να θεωρηθεί πολιτιστική ιεροσυλία. Η ταυτότητά του είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τους δημιουργούς του, τον Ρέντσο Πιάνο και τον αείμνηστο Ρίτσαρντ Ρότζερς. Το 1970 οι δύο αρχιτέκτονες ίδρυσαν το γραφείο Rogers + Piano και υπέβαλαν ένα σχέδιο σε διαγωνισμό που προκηρύχθηκε το 1971 από τον Ζορζ Πομπιντού, ο οποίος υπήρξε πρόεδρος της Γαλλίας από το 1968 μέχρι τον θάνατό του, το 1974.

Επικεφαλής της κριτικής επιτροπής ήταν ο Ζαν Προυβέ, μεταλλουργός και αυτοδίδακτος αρχιτέκτονας, ενώ συμμετείχαν διάσημοι αρχιτέκτονες, όπως ο Φίλιπ Τζόνσον και ο Οσκαρ Νιμάγιερ. Το σχέδιο των Πιάνο και Ρότζερς επιλέχθηκε μεταξύ 681 συμμετοχών. Το αποτέλεσμα αιφνιδίασε τους τότε ακόμη άγνωστους τριαντάρηδες «με κουρέματα των Beatles» λέει στο BBC ο 87χρονος Ρέντσο Πιάνο. «Δεν πιστεύαμε ότι θα κερδίζαμε, συμμετείχαμε στον διαγωνισμό μόνο για την ευχαρίστηση» θυμάται. «Ποτέ δεν είχαμε σκοπό να δημιουργήσουμε ένα επαναστατικό κτίριο. Η ιδέα μας ήταν ένα μουσείο που θα ενέπνεε την περιέργεια, δεν θα φόβιζε τους ανθρώπους και θα άνοιγε τον πολιτισμό στους πάντες». Εκείνη η ανεμελιά τους μπορεί να δίνει μια εξήγηση για την απεριόριστη τόλμη, τη φαντασμαγορία και την αστεία ποιότητα του κτιρίου. Τα δομικά στοιχεία και οι υπηρεσίες τοποθετήθηκαν στις προσόψεις, επιτρέποντας τη μεγιστοποίηση των εσωτερικών ανοιχτών χώρων, και χάρη στη φουτουριστική δομή του χαρακτηρίστηκε ως το πρώτο «μέσα-έξω» κτίριο στον κόσμο. Ο εξωτερικός σκελετός από σωλήνες και σωληνώσεις που θυμίζουν περισκόπια ήταν παιχνιδιάρικα κωδικοποιημένος με χρώματα: μπλε για τον κλιματισμό, κίτρινο για την ηλεκτρική ενέργεια, πράσινο για το νερό και κόκκινο για την κυκλοφορία των πεζών. Οι επισκέπτες ανέβαιναν με κυλιόμενες σκάλες –κλεισμένες μέσα σε διαφανείς κυλίνδρους που προσέφεραν πανοραμική θέα– οι οποίες είχαν σχεδιαστεί ειδικά για να ενισχύσουν τη σύνδεση του μουσείου με την πόλη.

«Η ιδέα μας ήταν το κτίριο να καταλαμβάνει μόνο το μισό μέρος, επιτρέποντας την ύπαρξη ένα φιλόξενου υπαίθριου χώρου, μια πλατεία, όπου θα μπορούσαν να συναντιούνται οι άνθρωποι» λέει ο Ρέντσο Πιάνο, στα έργα του οποίου περιλαμβάνονται η Ακαδημία Επιστημών της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο (ανακατασκευάστηκε το 2008), το Shard (2012) στο Λονδίνο και το πρόσφατα ολοκληρωμένο Paddington Square, κτίριο μικτής χρήσης και δημόσια πλατεία. Στην Ελλάδα το όνομά του είναι συνδεδεμένο με το Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος και τα τρία νοσοκομεία σε Θεσσαλονίκη, Σπάρτη και Κομοτηνή που σχεδίασε. «Το δόγμα μας ήταν “ένα μέρος για όλους τους ανθρώπους, φτωχούς και πλούσιους, νέους και ηλικιωμένους”» αναφέρει ο διάσημος ιταλός αρχιτέκτονας στο BBC. 

Πηγή: pagenews.gr