Μαρκ Κάρνι: Ο «Captain Canada» οδηγεί τους Φιλελεύθερους στη νίκη

Πριν από λίγους μήνες το κόμμα των Φιλελευθέρων ήταν δεδομένο ότι θα έχανε την εξουσία στον Kαναδά και ο τότε ηγέτης του Τζάστιν Τριντό εξαναγκάστηκε σε παραίτηση. Σήμερα ο πρώην τραπεζίτης Μαρκ Κάρνι όχι απλώς έχει ζωντανέψει ξανά τους Φιλελεύθερους, αλλά τους οδηγεί και στη νίκη.

Πώς το κατάφερε; Οι Καναδοί θα προσέλθουν στις κάλπες στις 28 Απριλίου, δύο ημέρες πριν από την 100ή ημέρα του Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία. Η πολιτική σκηνή της χώρας έχει μεταστραφεί εντελώς από τότε που ανέλαβε ο Τραμπ. Εκεί που οι Φιλελεύθεροι θεωρούνταν «τελειωμένοι», τώρα το μοντέλο πρόβλεψης του Economist δίνει στο Φιλελεύθερο Κόμμα του Μαρκ Κάρνι 86% πιθανότητες να κερδίσει τις περισσότερες έδρες στο Κοινοβούλιο. Οι ιδιορρυθμίες του εκλογικού συστήματος του Καναδά, όμως, δεν αφήνουν περιθώρια σε κανένα από τα κόμματα να θεωρεί δεδομένο το αποτέλεσμα και η προεκλογική εκστρατεία συνεχίζεται με φρενήρεις ρυθμούς.

Στις 23 Απριλίου το Συντηρητικό Κόμμα του Πιέρ Πουαλιέβρ δημοσίευσε το σχέδιό του για την οικοδόμηση ενός «οχυρού» απέναντι στον εμπορικό πόλεμο του Τραμπ, καθώς από τα σύνορα των δύο χωρών περνούν καθημερινά αγαθά και υπηρεσίες αξίας 2,6 δισ. δολαρίων. Παρά τη μεταξύ τους διαμάχη για την εξουσία, σημειώνει ο Economist, ο Κάρνι και ο Πουαλιέβρ συγκλίνουν στις πολιτικές τους. «Οσον αφορά τα οικονομικά, την άμυνα, το περιβάλλον, τη στέγαση και το εμπόριο, οι προτάσεις του Κάρνι, πρώην κεντρικού τραπεζίτη, και του Πουαλιέβρ, ενός ελευθεριακού πολιτικού καριέρας, διαφέρουν πλέον κυρίως ως προς τον βαθμό – και όχι ως προς την ουσία.

Και οι δύο άνδρες λένε ότι θα μειώσουν τους φόρους για τις εκπομπές άνθρακα, για τις αγορές νεόδμητων κατοικιών και τους πολίτες με χαμηλά εισοδήματα. Και οι δύο υπόσχονται να μειώσουν τη γραφειοκρατία και να αυξήσουν την προσφορά κατοικιών. Και οι δύο έχουν δεσμευθεί να ανταποκριθούν στην εμπορική επίθεση του Τραμπ με αντι-δασμούς και να πιέσουν για πολύ πιο ελεύθερο εμπόριο μεταξύ των επαρχιών του Καναδά» συνοψίζει ο Economist.

Ομως η στροφή του ενδιαφέροντος προς την οικονομία ωφελεί τον Κάρνι, ο οποίος χαρακτηρίζει την επιθετικότητα του Τραμπ εθνική κρίση και επωφελείται από αυτήν. Αν και πρωθυπουργός για λιγότερο από δύο μήνες, θα επιδιώξει μια τέταρτη συνεχόμενη θητεία για το Φιλελεύθερο Κόμμα. Οχι μόνο έχει σβήσει το προβάδισμα 25 μονάδων των Συντηρητικών στις δημοσκοπήσεις, αλλά έχει πάρει προβάδισμα κατά πέντε μονάδες σε εθνικό επίπεδο. Στην περίπτωση που η υποστήριξη στους Φιλελεύθερους θα είναι ακόμη μεγαλύτερη στις κρίσιμες εκλογικές περιφέρειες, τότε αυτομάτως οι πιθανότητές τους να κερδίσουν την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο θα αυξηθούν.

Ο Κάρνι, γράφει ο Economist, εγκατέλειψε τα κηρύγματα του προκατόχου του Τζάστιν Τριντό, τα οποία είχαν πολώσει τους Καναδούς. Με αυτόν τον τρόπο κατάφερε ισχυρό πλήγμα στους Συντηρητικούς, οι οποίοι είχαν βασίσει την εκστρατεία τους στην αντι-Τριντό ρητορική. Ο Κάρνι έχει γίνει ο «Captain Canada» (κατά τον ήρωα των κόμικς Captain America), ο ηγέτης της αντίστασης κατά του Τραμπ.

Προτού αναλάβει την ηγεσία των Φιλελευθέρων, οι Συντηρητικοί τον είχαν αποκαλέσει «Carbon Tax Carney» (Ο Κάρνι του Φόρου στον Ανθρακα) για την υποστήριξή του στον εξαιρετικά αντιδημοφιλή φόρο. Ο Πουαλιέβρ είχε κτίσει μεγάλο μέρος της ρητορικής του στην υπόσχεση να καταργήσει τον φόρο. Ο Κάρνι, γράφει ο Economist, τον πρόλαβε: η πρώτη του κίνηση ως πρωθυπουργού ήταν να αντικαταστήσει τον φόρο που επιβάραινε τους καταναλωτές με πράσινες κρατικές δαπάνες. Ο φόρος για τις βιομηχανίες, στο μεταξύ, παραμένει ως είχε. Η κίνηση αυτή εκτόξευσε τη δημοτικότητά του. Ο Πουαλιέβρ πιστεύει ότι ο Κάρνι «κλέβει» τις δικές του προεκλογικές προτάσεις – και ίσως να μην έχει πολύ άδικο. Το κόστος της στέγασης ήταν μια κυρίαρχη ανησυχία για τους Καναδούς από τότε που οι τιμές αυξήθηκαν, κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Πριν από έξι μήνες ο Πουαλιέβρ πρότεινε την άρση του φόρου προστιθέμενης αξίας 5% για την πώληση νεόδμητων κατοικιών. Η κυβέρνηση Τριντό αρνήθηκε τη μείωση των φόρων λέγοντας ότι θα ωφελήσει την «κατηγορία των επενδυτών».

Ο Κάρνι υιοθέτησε την περικοπή λίγες ημέρες αφότου έγινε πρωθυπουργός. Οι επιθέσεις του Τραμπ έφεραν τον Πουαλιέβρ σε δύσκολη θέση, καθώς εμφανίζεται ως συμπαθών τις πολιτικές του αμερικανού προέδρου, έχοντας καλλιεργήσει συμμαχίες με το MAGA. Ο Κάρνι πρότεινε τη διαπραγμάτευση ενός νέου συμφώνου για την οικονομία και την ασφάλεια με τις ΗΠΑ, ως πρώτο βήμα για την ανοικοδόμηση εμπιστοσύνης. Μέχρι τότε το Φιλελεύθερο Κόμμα του εφαρμόζει δασμούς 25% σε όλα τα οχήματα που εισάγονται από τις ΗΠΑ και δεν εμπίπτουν στη συμφωνία ΗΠΑ-Μεξικού-Καναδά για το ελεύθερο εμπόριο, την οποία είχε υπογράψει ο Τραμπ στην πρώτη θητεία του.

Ο Πουαλιέβρ θα πρέπει να ακολουθήσει το παράδειγμά του. Λέει ότι θα διατηρήσει σε ισχύ τους αντιδασμούς, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που επιβλήθηκαν για πρώτη φορά από τον Τριντό, και απλώς υπόσχεται διαφορετική κατανομή δαπανών με τα χρήματα που συγκεντρώνονται από τους δασμούς αυτούς. Ο Κάρνι είναι επίσης λιγότερο επιφυλακτικός από ό,τι ήταν ο Τριντό για τις αμυντικές δαπάνες, επισημαίνει ο Economist. Ο ηγέτης των Φιλελευθέρων έχει δεσμευθεί να φτάσει ο Καναδάς στο επίπεδο δαπανών του ΝΑΤΟ, το 2% του ΑΕΠ, έως το 2030, δύο χρόνια ταχύτερα από όσο είχε εκτιμήσει ο προκάτοχός του.

Ο Πουαλιέβρ δεσμεύθηκε επίσης να τηρήσει την ίδια προθεσμία, αλλά μετά τις δηλώσεις του Κάρνι και έπειτα από χρόνια δισταγμού. Θεωρεί ότι η αύξηση των αμυντικών δαπανών εξαρτάται από τις περικοπές σε άλλους τομείς. Η ρίζα της επιτυχίας του Κάρνι κρύβεται σε αυτή τη συγχώνευση πολιτικών, καταλήγει ο Economist: στην ικανότητά του να απευθύνεται σε ψηφοφόρους που είχαν γυρίσει την πλάτη στο κόμμα του, και ειδικότερα σε εκείνους που στις τελευταίες εκλογές είχαν υποστηρίξει μικρότερα αριστερά κόμματα.

Το 38% των ψηφοφόρων που υποστήριξαν τους αριστερούς Νεοδημοκράτες το 2021 και το 11% όσων υποστήριξαν το Γαλλοφωνικό Μπλοκ του Κεμπέκ υποστηρίζουν τώρα τους Φιλελεύθερους. Η αριστερή ψήφος του Καναδά είναι πιο ενωμένη από ό,τι ήταν εδώ και 50 χρόνια· ενάντια στον Τραμπ και υπέρ των οικονομικών διαπιστευτηρίων του Κάρνι.

Πηγή: Pagenews.gr