Η αμηχανία της Ελλάδας μπροστά στη βίαιη επαναχάραξη συνόρων

Η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ως 47ου προέδρου των ΗΠΑ φέρνει νέα δεδομένα σε παγκόσμιο επίπεδο, σε μια περίοδο όπου ο ανταγωνισμός για τη διαμόρφωση της Νέας Τάξης Πραγμάτων μετά τον Ψυχρό Πόλεμο έχει ενταθεί. Αυτή η κατάσταση επηρεάζει επίσης τις περιφερειακές αντιπαραθέσεις και τους ανταγωνισμούς.

Η εκλογή του Τραμπ επηρεάζει την Ελλάδα σε τρία βασικά επίπεδα: πρώτον, μέσω των παγκόσμιων επιπτώσεων της νέας αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής απέναντι στη Ρωσία και την Κίνα, καθώς και του τρόπου που θα εκφραστεί ο συνδυασμός της νέας εσωστρεφούς προσέγγισης με τη διατήρηση του παγκόσμιου ρόλου των ΗΠΑ. Δεύτερον, σε σχέση με τις συνολικές σχέσεις των ΗΠΑ με την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ. Τέλος, επηρεάζει την αμερικανική πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης θητείας του, ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν αυτός που ενέκρινε την εμπλοκή των ΗΠΑ στις υποθέσεις της Ανατολικής Μεσογείου. Σημαντική ήταν η συμμετοχή του τότε Υπουργού Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, στη τριμερή συνεργασία Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ (3+1), κατά τη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Τελ Αβίβ το 2019. Ο κύριος άξονας της πολιτικής του στην περιοχή ήταν η στήριξη του Ισραήλ, η οποία φαίνεται να παραμένει ισχυρή παρά τον πόλεμο στη Γάζα.

Ένα κρίσιμο ερώτημα είναι ποια πολιτική θα ακολουθήσει ο Τραμπ απέναντι στην Τουρκία. Η διαφημισμένη προσωπική του σχέση με τον Ερντογάν είναι περισσότερο μύθος, λόγω των ιδιαιτεροτήτων των δύο ηγετών, και δεν αποτυπώθηκε σε συγκεκριμένες πολιτικές ενέργειες κατά την προηγούμενη θητεία του Τραμπ.

Η εκλογική νίκη του Τραμπ συμπίπτει με την έναρξη του ελληνοτουρκικού διαλόγου, γεγονός που υποδηλώνει ότι και η νέα αμερικανική κυβέρνηση θα υποστηρίξει αυτή τη διαδικασία. Θεωρεί ότι κάθε κίνηση που συμβάλλει στην εκτόνωση ή επίλυση διαφορών μεταξύ δύο συμμάχων είναι σημαντική, καθώς δεν απειλεί τη σταθερότητα και την αποτελεσματικότητα του ΝΑΤΟ σε αυτήν την κρίσιμη περιοχή.

Ωστόσο, παραμένει αβέβαιο αν η Τουρκία, σε ένα μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον όπου δεν είναι σαφές πώς θα διαμορφωθεί η κατάσταση και ποιος θα είναι ο ρόλος της, είναι έτοιμη να προχωρήσει σε σοβαρές συναινέσεις. Αυτές οι συναινέσεις θα μπορούσαν να ξεμπλοκάρουν το αδιέξοδο και να προσφέρουν προοπτική στη διαδικασία διαλόγου για την επίλυση της διαφοράς σχετικά με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.

Όλα αυτά συνδέονται με την κατάρρευση του διεθνούς δικαίου. Μικρότερες χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα, συνοριακές τριβές και γείτονες με αναθεωρητικές τάσεις αναρωτιούνται ποια θα είναι η επόμενη σειρά, καθώς η αναφορά στο διεθνές δίκαιο έχει χάσει την αξία της, ενώ η βία και ο αναθεωρητισμός φαίνεται να επιβραβεύονται. Είναι διαφορετικό να υπάρχει μια συμφωνία ότι η Ουκρανία δεν θα γίνει ποτέ μέλος του ΝΑΤΟ και διαφορετικό να υφίσταται η πλήρης αποδυνάμωσή της.

Η Ελλάδα φαίνεται να βρίσκεται σε μια δύσκολη θέση, καθώς οι υποστηρικτικοί μηχανισμοί του ΝΑΤΟ και της ΕΕ δεν φαίνεται να είναι ικανοί να στηρίξουν τη χώρα μας. Το δόγμα του “καθένας με τα συμφέροντά του” κυριαρχεί. Οι διμερείς συμμαχίες και συμφωνίες αποδείχθηκαν αναξιόπιστες, όπως φάνηκε με την υπόθεση του ηλεκτρικού καλωδίου Ελλάδας-Κύπρου.

Η δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι “είμαστε στην σωστή πλευρά της ιστορίας” ακούγεται πλέον ειρωνική. Η Ελλάδα παραμένει σε αβεβαιότητα, παρά την υπάκουη εξωτερική πολιτική του Μητσοτάκη. Ακόμα και τώρα, σε μια περίοδο που το διεθνές σύστημα αντιμετωπίζει προκλήσεις, ο Έλληνας πρωθυπουργός φαίνεται ανίκανος να προσαρμόσει την εξωτερική πολιτική του, επιμένοντας εμμονικά στους εξοπλισμούς.

Τι θα πράξει ο Kyri;akow Μητσοτάκης αν τελικά συμφωνηθεί η παραχώρηση εδαφών στη Μόσχα; Θα αναγνωρίσει τη συμφωνία; Και τι θα συμβεί σε περίπτωση κρίσης στο Αιγαίο ή την Κύπρο; Θα κηρύξει το τέλος του πολέμου με τη Ρωσία; Ο πρωθυπουργός οφείλει να δώσει απαντήσεις, καθώς επίσης και οι αντιπολιτευτικές δυνάμεις.

Πηγή: Pagenews.gr