Πώς ο Μόντι μπορεί να αξιοποιήσει τους δεσμούς Σαουδικής Αραβίας-Κίνας

Κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης υψηλού επιπέδου στο Ριάντ, η οποία αναδεικνύει τις μεταβαλλόμενες παγκόσμιες συμμαχίες, ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι, μαζί με τον Σαουδάραβα πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, συμπροήδρευσε σε συνεδρίαση του Συμβουλίου Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης Ινδίας-Σαουδικής Αραβίας, αναζωογονώντας τις βαλτωμένες οικονομικές φιλοδοξίες με μια κίνηση που αποσκοπεί στην ταχεία προώθηση ενός επενδυτικού σχεδίου 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων που έχει καθυστερήσει εδώ και καιρό και στην αγκύρωση του παραπαίου οικονομικού διαδρόμου Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC) εν μέσω εντάσεων στην περιοχή.

Όπως αναφέρει το al monitor, σύμφωνα με κοινή δήλωση, οι δύο χώρες δεσμεύτηκαν να επιταχύνουν τις διαπραγματεύσεις για μια διμερή επενδυτική συνθήκη και να επεκτείνουν τη συνεργασία σε τομείς που κυμαίνονται από την ενέργεια έως τις υποδομές. Ως ο τρίτος μεγαλύτερος προμηθευτής αργού πετρελαίου της Ινδίας, η Σαουδική Αραβία κατέχει βασική στρατηγική αξία για το Νέο Δελχί, ιδίως καθώς η ζήτηση πετρελαίου προβλέπεται να διπλασιαστεί και να φθάσει τα 11 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως έως το 2045.

Με το παγκόσμιο ενεργειακό τοπίο να αλλάζει και τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ-Κίνας να κλιμακώνεται, το Ριάντ κοιτάζει όλο και περισσότερο προς τα ανατολικά. Οι στενότεροι δεσμοί με την Ινδία προσφέρουν στο βασίλειο μια δυνητική αντιστάθμιση έναντι της αστάθειας των δασμών, της πτώσης των τιμών του πετρελαίου και των παγκόσμιων οικονομικών σοκ.

Ένα σημαντικό σημείο σύγκλισης είναι ο IMEC, ένας προτεινόμενος εμπορικός διάδρομος που συνδέει την Ινδία με την Ευρώπη μέσω της Μέσης Ανατολής. Η πρωτοβουλία, η οποία είχε περάσει σε δεύτερη μοίρα εν μέσω του πολέμου στη Γάζα, επανέρχεται στο τραπέζι, καθώς τόσο το Ριάντ όσο και το Νέο Δελχί πιέζουν. Επισημαίνοντας τη σημασία του διαδρόμου, ο Μάικλ Τάνχουμ και η Ινδία επιδιώκουν πιο σταθερές δεσμεύσεις, παρόμοιες με το διακυβερνητικό πλαίσιο που ολοκλήρωσε πρόσφατα με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα σχετικά με τη συνεργασία στους τομείς των λιμένων, της ναυτιλίας και της εφοδιαστικής και τον καθορισμό κατευθυντήριων γραμμών για κοινές επενδύσεις και συνεργασία για την ανάπτυξη του διαδρόμου.

Επισημαίνοντας τη σημασία του διαδρόμου, ο Μάικλ Τάνχουμ, συνεργάτης του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής με έδρα την Ουάσιγκτον, δήλωσε στο Al-Monitor: «Κανείς δεν πρέπει να υποτιμά το στρατηγικό δυναμικό της αυξανόμενης οικονομικής σχέσης Σαουδικής Αραβίας-Ινδίας. Αυτές οι δύο οικονομίες της G20 βρίσκονται εκατέρωθεν της Αραβικής Θάλασσας και αποτελούν βασικούς πυλώνες του IMEC».

Ο Τάνχουμ σημείωσε ότι αν και η Κίνα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το σαουδαραβικό πετρέλαιο, η οικονομία της συρρικνώνεται τώρα. Αντίθετα, είπε, «η Ινδία αναπτύσσεται». Ο Τανχούμ πρόσθεσε: «Το Νέο Δελχί μπορεί να προσφέρει στο Ριάντ ευκαιρίες για τη διαφοροποίηση της σαουδαραβικής οικονομίας που το Πεκίνο δεν μπορεί», υποστηρίζοντας ότι αυτό θα καταστήσει τη σαουδαραβική-ινδική οικονομική εταιρική σχέση ανθεκτική.

Αναπτύσσοντας περαιτέρω τον IMEC, ο Τάνχουμ είπε ότι το έργο υπερβαίνει τις υποδομές διαμετακόμισης. «Το Ριάντ και το Νέο Δελχί θα το καταστήσουν «πραγματικό διάδρομο» μέσω κοινών επενδύσεων, συνανάπτυξης και συμπαραγωγής, με τις ενεργειακές σχέσεις να χρησιμεύουν ως θεμέλιο», υποστήριξε.

Χτίζοντας πάνω στην ενέργεια και τις επενδύσεις

Η επίσκεψη του Μόντι σηματοδότησε επίσης ένα βήμα προς τα εμπρός σε επενδύσεις της Σαουδικής Αραβίας που είχαν καθυστερήσει επί μακρόν, με τις δύο πλευρές να συμφωνούν να δημιουργήσουν δύο νέα διυλιστήρια πετρελαίου στην Ινδία. Η ανακοίνωση ακολουθεί ένα έτος αυξημένης δέσμευσης, με 11 Ινδούς υπουργούς να επισκέπτονται το βασίλειο μόνο το 2024. Ενώ μόνο 10 δισεκατομμύρια δολάρια από την επένδυση των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων που υποσχέθηκε ο πρίγκιπας διάδοχος το 2019 έχουν υλοποιηθεί, τα διυλιστήρια θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν για την αναζωογόνηση των ενεργειακών δεσμών.

Η αμυντική συνεργασία μπορεί επίσης να επεκταθεί, με την πιθανότητα η Σαουδική Αραβία να κληθεί να συμμετάσχει στην πρωτοβουλία Mahasagar της Ινδίας, μια προσπάθεια για τη θαλάσσια ασφάλεια που αποσκοπεί στην αντιμετώπιση απειλών στην Ερυθρά Θάλασσα, συμπεριλαμβανομένης της δραστηριότητας των Χούθι που κινδυνεύει να αποσταθεροποιήσει τη διαδρομή IMEC.

Σχολιάζοντας τη μακροπρόθεσμη άποψη των Σαουδαράβων, ο Σιρίλ Γουίντερσχοβεν, διευθυντής ενεργειακής ασφάλειας και επενδύσεων της Strategy International Cyprus, δήλωσε στο Al-Monitor: «Με μια σημαντική αγορά στο μέλλον, 1,4 δισεκατομμύρια ανθρώπους και μια αναπτυσσόμενη οικονομία, η Ινδία είναι η μελλοντική επενδυτική ευκαιρία της Σαουδικής Αραβίας και του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (ΣΣΚ) για την αγορά του μέλλοντος. Μπορείτε να δείτε την Ινδία όπως ήταν η Κίνα πριν από 30 χρόνια».

Ο Γουιντερσχόβεν πρόσθεσε, ωστόσο, ότι «η Ινδία είναι η νέα Κίνα, αλλά δεν είναι ακόμη ικανή να υποκαταστήσει το Πεκίνο επί του παρόντος». Από την πλευρά των ΗΠΑ, είπε, «τυχόν αυξανόμενοι δεσμοί μεταξύ της Ινδίας και του αραβικού κόσμου, ιδίως της Σαουδικής Αραβίας, δεν θεωρούνται ακόμη απειλή, απλώς μια επιλογή για τη διάσπαση των BRICS ή την αποδυνάμωση του οικονομικού παιχνιδιού ισχύος της Κίνας γενικότερα».

Η εξίσωση Σαουδικής Αραβίας-Κίνας

Παρά τους στενότερους ινδοσαουδαραβικούς δεσμούς, το Ριάντ δεν γυρίζει την πλάτη στο Πεκίνο. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, η Σαουδική Αραβία και η Κίνα υποσχέθηκαν βαθύτερη συνεργασία στον τομέα της πυρηνικής ασφάλειας με την υπογραφή μνημονίου κατανόησης μεταξύ της Αρχής Ατομικής Ενέργειας της Κίνας και της Ρυθμιστικής Αρχής Πυρηνικών και Ραδιολογικών Θεμάτων της Σαουδικής Αραβίας.

Ο Άσοκ Σουέιν, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα, δήλωσε στο Al-Monitor ότι η Σαουδική Αραβία είναι απίθανο να ευθυγραμμιστεί στενότερα με την Ινδία και τις Ηνωμένες Πολιτείες εις βάρος της Κίνας. Αντίθετα, το Ριάντ ακολουθεί μια προσεκτική πράξη εξισορρόπησης.

«Η Κίνα είναι ο κυριότερος αγοραστής σαουδαραβικού αργού πετρελαίου από το 2011», σημείωσε ο Σουέιν, με το εμπόριο μεταξύ των δύο να φτάνει τα 107,23 δισ. δολάρια το 2023. Το Πεκίνο έχει επίσης ευθυγραμμίσει τις επενδύσεις του με το Σαουδαραβικό Όραμα 2030, διοχετεύοντας περισσότερα από 53 δισεκατομμύρια δολάρια σε έργα υποδομής.

Ο Σουέιν παρατήρησε ότι αν και το Ριάντ βασίζεται στην Ουάσινγκτον για την ασφάλεια και προσβλέπει όλο και περισσότερο στην Ινδία για την οικονομική διαφοροποίηση, «η Κίνα παραμένει απαραίτητη ως σημαντικός πελάτης ενέργειας, επενδυτής υποδομών και μη παρεμβατικός οικονομικός εταίρος».

Και πρόσθεσε: «Αυτό που προσφέρει η Κίνα -όπως χρηματοδότηση μεγάλης κλίμακας, προηγμένες τεχνολογικές συνεργασίες και στρατηγική αυτονομία- η Ινδία δεν μπορεί επί του παρόντος να το φτάσει». Σε αντίθεση με την αντιπαλότητα ΗΠΑ-Κίνας, δήλωσε ο Σουέιν, οι κινεζο-ινδικές εντάσεις «δεν υποχρεώνουν τη Σαουδική Αραβία να διαλέξει πλευρά, επιτρέποντάς της μεγαλύτερο διπλωματικό περιθώριο ελιγμών».

“Πλοήγηση” σε έναν πολυπολικό κόσμο

Η εμβάθυνση των δεσμών με την Ινδία, έναν στενό σύμμαχο των ΗΠΑ, διατηρώντας παράλληλα ισχυρές σχέσεις με την Κίνα, θα απαιτήσει επιδέξια διπλωματία από το Ριάντ, καθώς προσπαθεί να διασφαλίσει τα στρατηγικά του συμφέροντα σε έναν όλο και πιο πολυπολικό κόσμο.

Η Wall Street Journal ανέφερε στις 15 Απριλίου ότι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να πιέσει τους εταίρους των ΗΠΑ να περιορίσουν το εμπόριο με την Κίνα με αντάλλαγμα την ελάφρυνση των δασμών. Με τη σειρά του, το Πεκίνο έχει προσεγγίσει βασικούς εταίρους, μεταξύ των οποίων η Σαουδική Αραβία και η Νότια Αφρική, σηματοδοτώντας την ανησυχία του για τα αναδυόμενα εμπορικά μπλοκ. Ο Κινέζος υπουργός Εμπορίου Γουάνγκ Γουένταο είχε πρόσφατα συνομιλίες με τον Σαουδάραβα ομόλογό του, Ματζίντ μπιν Αμπντάλα αλ-Κασάμπι, για να συζητήσουν τις απαντήσεις στις αυξήσεις των δασμών των ΗΠΑ.

Μια συντονισμένη άνοδος του σινο-ινδικού εμπορίου θα μπορούσε να διευκολύνει το Ριάντ να ισορροπήσει. Το Νέο Δελχί, ωστόσο, φαίνεται να επικεντρώνεται περισσότερο στο φλερτ με τις επενδύσεις της Ουάσινγκτον, παρουσιάζοντας περαιτέρω επιπλοκές για τους Σαουδάραβες.

Ο Γουιντερσχόβεν υποστήριξε ότι η «στροφή της Σαουδικής Αραβίας προς την Ανατολή» ήταν σκόπιμη, αλλά όχι χωρίς κόστος. «Ενώ το Ριάντ θεωρούσε την Ουάσινγκτον ως τον κύριο πάροχο ασφάλειας και τον απόλυτο επενδυτικό και τεχνολογικό πόρο, η Κίνα έγινε η κύρια διέξοδος για τις σαουδαραβικές επενδύσεις στην ενέργεια, τα χημικά και ακόμη και τη ναυτιλία», είπε. «Αυτό έγινε εις βάρος της Ουάσινγκτον και της Ευρώπης και ήταν ένα σαφές, αλλά υπολογισμένο ρίσκο».

Παρόλα αυτά, προειδοποίησε ότι οι δεσμοί του Ριάντ με την Ουάσινγκτον κινδυνεύουν όλο και περισσότερο εν μέσω της κλιμάκωσης των αμερικανοκινεζικών εντάσεων και του φάσματος της στρατιωτικής αντιπαράθεσης για την Ταϊβάν ή τη Νότια Σινική Θάλασσα.

Η Ινδία, ωστόσο, αποτελεί μια λιγότερο ασταθή εξίσωση για τους Σαουδάραβες. Ο Σουέιν σημείωσε ότι το Ριάντ δεν χρειάζεται να ισορροπήσει μεταξύ Ινδίας και Κίνας με τον ίδιο τρόπο που πρέπει να ισορροπήσει μεταξύ Πεκίνου και Ουάσινγκτον. «Η εξωτερική πολιτική του Βασιλείου παραμένει ρεαλιστική και συναλλακτική», είπε, “και οι πιθανότητες είναι μεγάλες ότι θα συνεχίσει να διαχειρίζεται αυτές τις σχέσεις με επιδεξιότητα σε έναν πολυπολικό κόσμο”.

Ο Τόρεκ Φαρχάντι, ανεξάρτητος γεωπολιτικός αναλυτής, επανέλαβε την ίδια άποψη. Αναφερόμενος στη Σαουδική Αραβία που φιλοξενεί συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, είπε: «Σήμερα, υπό τον MBS, η Σαουδική Αραβία θεωρεί τον εαυτό της ως διπλωματικό διαμεσολαβητή παγκόσμιας κλάσης και ίσως περιμένει τη στιγμή που θα μπορεί να μεσολαβήσει για καλύτερες εμπορικές σχέσεις μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ».

Καθώς οι παγκόσμιες ευθυγραμμίσεις συνεχίζουν να μετατοπίζονται, το Ριάντ εμφανίζεται όλο και πιο έτοιμο να αναλάβει έναν πολύπλευρο διπλωματικό ρόλο, διατηρώντας βαθιές σχέσεις με την Ουάσιγκτον και το Πεκίνο, ενώ επενδύει σημαντικά στην αναπτυξιακή ιστορία του Νέου Δελχί.

Πηγή: Pagenews.gr