Το νέο υπέρ-πλεόνασμα του 2025 φέρνει νέες παροχές

Για χρόνια η είδηση που κυριαρχούσε ήταν ότι «η Ελλάδα βγήκε στις αγορές» εκδίδοντας ομόλογα. Μετά, το ενδιαφέρον μετατοπίστηκε στην υπερκάλυψη των εκδόσεων, δηλαδή στο πόσο πρόθυμοι ήταν οι επενδυτές να δανείσουν τη χώρα. Μόλις προ ημερών, όμως, με μια… στεγνή ανακοίνωση 17 λέξεων «ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) ανακοινώνει ότι η δημοπρασία ομολόγων που είχε προγραμματιστεί για την 21η Μαΐου 2025 δεν θα πραγματοποιηθεί», χωρίς να χρειάζεται να προσθέσει ή να εξηγήσει τίποτε άλλο για την ανατροπή αυτή.

Τι σημαίνει το «κλειστόν μέχρι νεωτέρας» για δανεικά στις αγορές; Οτι το Ελληνικό Δημόσιο δεν εξαρτάται για να ζει πια με δόσεις δανείων. Και κυρίως ότι έπαψε να παράγει μαύρες τρύπες και να ζητά δανεικά για να τα φορτώνει στο χρέος όπως παλιά, προκειμένου να μοιράζει παροχές και να καλύπτει τα ελλείμματα. Αντιθέτως, εκπέμπει μήνυμα ότι η Ελλάδα αποπληρώνει χρέη, δίνει αυξήσεις και σχεδιάζει ελαφρύνσεις, αλλά με χρήματα από τα πλεονάσματα που προκύπτουν από την ανάπτυξη και τη μάχη κατά της φοροδιαφυγής.

Δεν τελειώσαμε με πλεονάσματα και παροχές Αν και δεν το λένε ανοιχτά ακόμα, υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη προσπαθούν να ανιχνεύσουν τα περιθώρια που διανοίγονται, προτού καν περάσει ένας μήνας από τις πρόσφατες ανακοινώσεις του πρωθυπουργού για τις έξτρα νέες παροχές του 2025. «Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι συνεχίζουμε με σταθερά βήματα μπροστά. Με την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, κάθε χρόνο η οικονομία θα ενισχύεται και θα διανέμεται ένα μέρισμα ανάπτυξης ιδιαίτερα σε όσους έχουν μεγαλύτερες ανάγκες, όπως έχει συμβεί πολλές φορές μέχρι σήμερα. Κι αυτό θα συμβεί τόσο το 2025 όσο και το 2026. Η ανάπτυξη θα επιστρέψει στις τσέπες των πολιτών», αναφέρει σε συνομιλητές του ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης.

Οπως όλα δείχνουν, έτσι και η φετινή χρονιά μπορεί να κλείσει με υπερπλεόνασμα (δηλαδή πρωτογενές πλεόνασμα πολύ μεγαλύτερο των αρχικών στόχων και εκτιμήσεων) που ίσως φτάνει ή και θα ξεπερνάει το 4% του ΑΕΠ. Το μαρτυρούν επίσης τα στοιχεία του Προϋπολογισμού για το υπερπλεόνασμα στο α’ τετράμηνο του έτους, το αποκαλύπτει όμως και η Κομισιόν, η οποία στις εαρινές προβλέψεις της εκτιμά πρωτογενές πλεόνασμα 3,8% του ΑΕΠ για φέτος, αντί για 3,2% που προβλέπει επισήμως (ακόμα) η Αθήνα.

Λεφτά υπάρχουν, αλλά με κανόνες… Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μετά το υπερπλεόνασμα 4,8% του ΑΕΠ το 2024, η Ελλάδα αναμένεται να πετύχει εκ νέου 3,8% φέτος και 4,4% το 2026! Πώς δικαιολογείται αυτό; Η Κομισιόν βασίζεται στην απόδοση που ήδη είχαν τα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής, αλλά και τα νέα που ήδη ξεκίνησαν μέσα στη χρονιά, όπως η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας σε εστίαση και καταλύματα. Στη βάση αυτή, εγκρίνει και ενσωματώνει πλήρως στις προβλέψεις και τις νέες παροχές 1,3 δισ. ευρώ που ανακοινώθηκαν για φέτος, μετά την ψήφιση του Προϋπολογισμού του 2025, καθώς θεωρεί ότι δεν παραβιάζουν τους δημοσιονομικούς κανόνες και τα όρια δαπανών που για πρώτη φορά εφαρμόζονται πλέον στην Ε.Ε.

…και χωρίς δανεικά! Ενας επιπλέον λόγος που ενισχύει την εκτίμηση για πρωτογενές πλεόνασμα που θα «έχει και πάλι φέτος το 4 μπροστά» είναι το επίπεδο των ταμειακών διαθεσίμων. Αν και θα έπρεπε να έχουν υποχωρήσει, αυτή τη στιγμή ο κουμπαράς του Δημοσίου διαθέτει περίπου 44 δισ. ευρώ, ποσό-ρεκόρ! Σε αυτό στηρίχτηκε και η απόφαση του ΟΔΔΗΧ να ακυρώσει την προγραμματισμένη δημοπρασία ομολόγων, εξέλιξη που συνιστά ένα ηχηρό μήνυμα οικονομικής ευρωστίας για την Ελλάδα, με πολλαπλές θετικές συνέπειες για την οικονομία της.

Η ακύρωση της δημοπρασίας Υποδηλώνει ότι το ελληνικό κράτος διαθέτει επαρκή ταμειακά διαθέσιμα και δεν έχει άμεση ανάγκη νέου δανεισμού. Τα περίπου 44 δισ. ευρώ υπερκαλύπτουν τις χρηματοδοτικές ανάγκες του Ελληνικού Δημοσίου για τα επόμενα 2-3 έτη. Και μέρος από αυτά, μάλιστα, θα απομειώσει ταχύτερα και το χρέος της χώρας από φέτος κιόλας, αντί να τα πληρώσει με τόκους την περίοδο 2032-2042. Επιτρέπει στην Ελλάδα να είναι πιο εκλεκτική ως προς τον χρόνο και τους όρους άντλησης κεφαλαίων από τις αγορές. Ειδικά στην τρέχουσα χρονική στιγμή, με τις ΗΠΑ να υποβαθμίζονται από τη Moody’s και με σχεδόν καμία άλλη χώρα να αναβαθμίζεται, η Ελλάδα μειώνει το χρέος της. Ενισχύει περαιτέρω την εμπιστοσύνη των επενδυτών και συμβάλλει στη μείωση των επιτοκίων δανεισμού (spreads) για τα ελληνικά κρατικά ομόλογα στη δευτερογενή αγορά.

Μέρισμα από την ανάπτυξη Η μείωση του κόστους δανεισμού έχει άμεσο αντίκτυπο στο κόστος εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους απελευθερώνοντας πόρους που θα μπορούν να διοχετευτούν σε επενδύσεις, αναπτυξιακές πολιτικές, αλλά και περισσότερες κοινωνικές δαπάνες. Για παράδειγμα, όπως επισημαίνει και η Κομισιόν, το υπερπλεόνασμα του 2024 επέτρεψε τις πρόσθετες δαπάνες για την επιστροφή ενοικίου και τη μόνιμη ενίσχυση των 250 ευρώ στους συνταξιούχους, μέτρα που ήδη έχουν ενσωματωθεί στις προβλέψεις της Ε.Ε. Παράλληλα, η βελτίωση των όρων δανεισμού για το κράτος ωφελεί και τον ιδιωτικό τομέα διευκολύνοντας τις επιχειρήσεις στην πρόσβαση σε χρηματοδότηση.

Επιπλέον, η Κομισιόν δεν έχει ακόμη ενσωματώσει στις προβλέψεις της τον δημοσιονομικό χώρο (τουλάχιστον 600 εκατ. ευρώ) που θα προκύψει μετά τη συμφωνία των κρατών-μελών (αναμένεται τον Ιούνιο ή Ιούλιο) για τη ρήτρα διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες και τα εξοπλιστικά προγράμματα.

Για το 2026 το οικονομικό επιτελείο έχει ήδη προαναγγείλει παρεμβάσεις στην άμεση φορολογία (φορολογική κλίμακα, φόρος εισοδημάτων από ενοίκια, τεκμήρια), με τον προς διάθεση χώρο να υπολογίζεται στο 1,5-1,6 δισ. ευρώ. Πέραν του πώς και κατά πόσο θα γίνει τελικά εμφανές στην τσέπη κάθε πολίτη το όφελος αυτό, εξαιρετικά σημαντικό θεωρείται ότι αυτά συμβαίνουν σε μια συγκυρία όπου η αβεβαιότητα εξακολουθεί να σκιάζει τις αγορές. Οι οίκοι αξιολόγησης, όπως η Fitch και η S&P, τον τελευταίο έναν μήνα έχουν τονίσει ότι βασικό κριτήριο για περαιτέρω αναβαθμίσεις της Ελλάδας είναι η εμπιστοσύνη ότι το χρέος θα μειωθεί ταχύτατα λόγω των σημαντικών πρωτογενών πλεονασμάτων. Το ότι φτάνει η χώρα να κλείνει μέχρι νεωτέρας την πόρτα στους δανειστές όχι μόνο επιβεβαιώνει αυτή την εμπιστοσύνη των αγορών, αλλά δείχνει και ότι μπορεί να κινείται και να σχεδιάζει πλέον το μέλλον χωρίς την ανάγκη για δανεικά δεκανίκια.

Πηγή: Pagenews.gr