Ελεγχόμενη κλιμάκωση το πιθανότερο σενάριο μεταξύ Ισραήλ και Ιράν – Οι ευκαιρίες του Πούτιν

Η ένταση της κλιμάκωσης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν είναι το ζητούμενο μετά και το πρώτο μέρος μιας παρτίδας αναμενόμεης από καιρό, που θα κριθεί στις τεχνολογίες αλλά και τις συμμαχίες των δυο πλευρών. Είναι προφανής η ανοχή της Δύσης στο Ισραήλ, καθώς του αναγνωρίζουν το δικαίωμα της άμυνας και το μεγάλο ερώτημα είναι ποια είναι η ζημιά που έχει γίνει ήδη στο πυρηνικό πρόγραμμ ατου Ιράν μετά και τις δηλώσεις του προέδρου Trump.Αξιοσημαίωτη επίσης είναι η πρώτη ήρεμη αντίδραση των αγορών.

Σενάριο 1: Ελεγχόμενη Κλιμάκωση (Limited Retaliation)

Σε αυτό το σενάριο, το Ιράν και το Ισραήλ προχωρούν σε περιορισμένες στρατιωτικές ενέργειες, με στόχο περισσότερο την αποτροπή και την επίδειξη ισχύος παρά την έναρξη γενικευμένου πολέμου. Το Ισραήλ μπορεί να συνεχίσει επιλεκτικές αεροπορικές επιδρομές εναντίον ιρανικών θέσεων σε Συρία ή Λίβανο, ενώ το Ιράν ενδέχεται να απαντήσει μέσω πληρεξουσίων δυνάμεων, όπως η Χεζμπολάχ ή οι Σιίτες πολιτοφύλακες στο Ιράκ.

Σε αυτό το πλαίσιο, διατηρείται ένας «κανόνας παιχνιδιού» που επιτρέπει περιορισμένες συγκρούσεις χωρίς άμεση μετωπική αναμέτρηση. Είναι το πλέον πιθανό βραχυπρόθεσμο σενάριο, καθώς εξυπηρετεί και τις δύο πλευρές τακτικά και στρατηγικά.

Σενάριο 2: Γενικευμένος Πόλεμος

Το πλέον επικίνδυνο σενάριο είναι η μετατροπή των αψιμαχιών σε γενικευμένη σύρραξη, με απευθείας στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ Ιράν και Ισραήλ. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα περιλάμβανε μεγάλες πυραυλικές επιθέσεις, κυβερνοεπιθέσεις και ενδεχομένως την εμπλοκή ναυτικών και αεροπορικών δυνάμεων σε όλη την περιοχή. Η Χεζμπολάχ θα μπορούσε να ανοίξει μέτωπο από τον Λίβανο, ενώ οι φιλοϊρανικές δυνάμεις στο Ιράκ και στην Υεμένη θα κλιμάκωναν την πίεση προς το Ισραήλ ή τους συμμάχους του.

Η κατάσταση θα οδηγούσε σε εκτεταμένη αστάθεια στη Μέση Ανατολή, ενδεχόμενη εμπλοκή των ΗΠΑ ή της Ρωσίας, και πιθανή διακοπή της ροής ενέργειας από τον Περσικό Κόλπο.

Σενάριο 3: Διπλωματική Εκτόνωση με Εμπλοκή Τρίτων

Ένα θετικό σενάριο είναι η εμπλοκή τρίτων μερών, όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα ή οι χώρες του Κόλπου, σε ρόλο μεσολαβητή για την αποκλιμάκωση της κρίσης. Ορισμένες χώρες, όπως το Κατάρ ή το Ομάν, έχουν καλές σχέσεις τόσο με το Ιράν όσο και με τη Δύση και ενδέχεται να αναλάβουν πρωτοβουλίες διαλόγου στο παρασκήνιο. Οι ΗΠΑ, αν και σύμμαχος του Ισραήλ, επιθυμούν την αποφυγή μιας γενικευμένης σύρραξης που θα έθετε σε κίνδυνο τις στρατηγικές τους θέσεις στην περιοχή. Αν υπάρξει πίεση για επανέναρξη έμμεσων διαπραγματεύσεων ή συμβιβαστική διπλωματία, τότε μπορεί να δούμε προσωρινή αποκλιμάκωση.

Πρόκειται για το λιγότερο πιθανό να υλοποιηθεί άμεσα, καθώς το Ιράν με τον ένα τρόπο ή τον άλλο θα επιδιώξει να ικανοποιήσει με αντίποινα το αρχικό του πλήγμα.

Σενάριο 4: Παρατεταμένος Πόλεμος Διά Αντιπροσώπων (Proxy War)

Ένα πιθανό μακροπρόθεσμο σενάριο είναι η συνέχιση της σύγκρουσης μέσα από παρατεταμένο πόλεμο διά αντιπροσώπων. Το Ιράν ενισχύει τις δυνάμεις που ελέγχει στην περιοχή (Χεζμπολάχ, Χούθι, PMF στο Ιράκ), ενώ το Ισραήλ αυξάνει τη στρατιωτική του παρουσία και τις επιχειρήσεις στο εξωτερικό, κυρίως στη Συρία. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει χρονική επιμήκυνση της κρίσης χωρίς πλήρη επίλυση, με συνεχείς επιθέσεις, κυβερνοεπιθέσεις και ψυχολογικές επιχειρήσεις. Αυτό το σενάριο δεν οδηγεί σε άμεση αναμέτρηση Ιράν–Ισραήλ, αλλά διατηρεί υψηλό επίπεδο έντασης και αστάθειας.

Η δυναμική της έντασης μεταξύ Ιράν και Ισραήλ εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: τις εσωτερικές πολιτικές πιέσεις, τις διεθνείς συμμαχίες, τις προκλήσεις ασφάλειας και τις στρατηγικές επιδιώξεις στην περιοχή. Το πιο πιθανό βραχυπρόθεσμο σενάριο είναι η ελεγχόμενη κλιμάκωση, αλλά η παραμικρή λανθασμένη εκτίμηση ή επιθετική ενέργεια θα μπορούσε να οδηγήσει σε γενικευμένη κρίση. Η διπλωματία, οι μυστικές διαπραγματεύσεις και η διεθνής πίεση θα είναι καθοριστικοί παράγοντες για την αποτροπή μιας καταστροφικής σύγκρουσης.

Τι αναμένεται να κάνει το ΝΑΤΟ

Αν και το Ισραήλ δεν είναι μέλος της Συμμαχίας, διατηρεί στενές στρατηγικές σχέσεις με πολλά κράτη-μέλη, κυρίως τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το Ιράν, από την άλλη, θεωρείται απειλή για τη σταθερότητα από αρκετά μέλη του ΝΑΤΟ, γεγονός που καθιστά την ισορροπία δύσκολη.

Το ΝΑΤΟ πιθανότατα θα εκφράσει δημόσια πολιτική στήριξη προς το Ισραήλ, εφόσον θεωρηθεί ότι δέχεται επίθεση.Κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ με στρατιωτικές βάσεις στην περιοχή (όπως οι ΗΠΑ, η Τουρκία, η Ελλάδα μέσω της Σούδας) μπορεί να αυξήσουν την ετοιμότητά τους ή την παρουσία τους, για λόγους αποτροπής ή προστασίας ζωτικών συμφερόντων. Tο ΝΑΤΟ ενδέχεται να ενισχύσει τις επιχειρήσεις στον τομέα της κυβερνοάμυνας, προσφέροντας στήριξη σε συμμάχους που ενδέχεται να δεχτούν κυβερνοεπιθέσεις από ιρανικά δίκτυα.

Η Συμμαχία μπορεί να αναλάβει πρωτοβουλία για αποκλιμάκωση μέσω της Γενικής Γραμματείας ή μεμονωμένων κρατών-μελών με επιρροή, όπως η Γαλλία ή η Γερμανία.

H ευκαιρία του Πούτιν

Μετά τους πρώτους βομβαρδισμούς του Ισραήλ στο Ιράν, ο Βλαντιμίρ Πούτιν βρίσκεται σε θέση να επαναπροσδιορίσει τη ρωσική στάση στη Μέση Ανατολή με γνώμονα τα γεωπολιτικά του συμφέροντα.

Η Ρωσία είναι ήδη στρατηγικός εταίρος του Ιράν. Μετά τα ισραηλινά χτυπήματα, ο Πούτιν μπορεί να ενισχύσει τις στρατιωτικές και τεχνολογικές του σχέσεις με την Τεχεράνη, ίσως και με την παροχή προηγμένων αντιαεροπορικών συστημάτων ή υποστήριξης σε επίπεδο πληροφοριών. Αυτό θα αποσκοπεί στην ενίσχυση της ρωσικής παρουσίας στην περιοχή και στον περιορισμό της ισραηλινής επιρροής.

Αναμέναται να παρουσιάσει τη Ρωσία ως «υπερασπιστή της νομιμότητας» και δύναμη σταθερότητας. Παράλληλα, θα στοχεύσει να εκθέσει τη «δύο μέτρα και δύο σταθμά» στάση της Δύσης

Προώθηση του ρόλου του διαμεσολαβητή:

Ενδεχομένως να προσφερθεί ως μεσολαβητής μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, αξιοποιώντας τη σχετική ουδετερότητά του έναντι του Τελ Αβίβ και την εγγύτητα του με την Τεχεράνη. Αυτό θα ενίσχυε το διεθνές κύρος της Ρωσίας.

Παράλληλα μια κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή θα μπορούσε να μειώσει τη διεθνή πίεση προς τη Ρωσία για τον πόλεμο στην Ουκρανία, καθώς η προσοχή ΗΠΑ και ΝΑΤΟ θα μετατοπιζόταν.

Ο Πούτιν θα μπορούσε να αξιοποιήσει την αβεβαιότητα στις αγορές πετρελαίου και φυσικού αερίου, προκειμένου να αυξήσει τις τιμές και να ενισχύσει τη ρωσική οικονομία, ειδικά αν υπάρξει πλήγμα στις εξαγωγές του Ιράν ή στις ναυτιλιακές οδούς του Περσικού Κόλπου.

Πηγή: Pagenews.gr