Η σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν: Tα χειρότερα σενάρια

1. Εμπλέκεται η Αμερική

Παρότι οι ΗΠΑ το αρνούνται κατηγορηματικά, το Ιράν πιστεύει ότι η Αμερική ενέκρινε και –έστω σιωπηρά– υποστήριξε την επίθεση του Ισραήλ. Το Ιράν θα μπορούσε να χτυπήσει αμερικανικούς στόχους σε όλη τη Μέση Ανατολή, όπως στρατόπεδα στο Ιράκ, στρατιωτικές βάσεις στον Κόλπο και διπλωματικές αποστολές. Οι πληρεξούσιοι του Ιράν, η Χαμάς και η Χεζμπολάχ, μπορεί να έχουν αποδυναμωθεί πολύ, αλλά οι πολιτοφυλακές που το υποστηρίζουν στο Ιράκ παραμένουν ένοπλες και άθικτες.

Οι ΗΠΑ, γράφει το BBC, φοβούνται ότι τέτοιες επιθέσεις είναι πιθανές, γι’ αυτό και απέσυραν μέρος του προσωπικού τους από τη Μέση Ανατολή. Επίσης, έχουν προειδοποιήσει σε υψηλούς τόνους το Ιράν για τις συνέπειες οποιασδήποτε επίθεσης σε αμερικανικούς στόχους. Τι θα συνέβαινε, όμως, αν ένας αμερικανός πολίτης σκοτωνόταν, για παράδειγμα, στο Τελ Αβίβ;

Ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να αναγκαστεί να αντιδράσει. Ο Νετανιάχου κατηγορείται εδώ και καιρό ότι θέλει να παρασύρει τις ΗΠΑ στον πόλεμο, προκειμένου να τον βοηθήσoυν να νικήσει το Ιράν. Είναι γνωστό, εξάλλου, ότι μόνο οι ΗΠΑ διαθέτουν τις βόμβες που μπορούν να φτάσουν τα βαθύτερα ιρανικά πυρηνικά εργοστάσια, ειδικά σε εκείνο του Φόρντο. Ο Τραμπ υποσχέθηκε στην εκλογική του βάση ότι δεν θα ξεκινήσει κανέναν «αέναο πόλεμο» στη Μέση Ανατολή.

Ομως, γράφει το BBC, πολλοί Ρεπουμπλικανοί υποστηρίζουν τόσο την κυβέρνηση του Ισραήλ όσο και την αλλαγή καθεστώτος στην Τεχεράνη. Εάν η Αμερική μπει ενεργά στον πόλεμο, αυτό θα οδηγήσει σε μια τεράστια κλιμάκωση με απρόβλεπτες συνέπειες.

2. Εμπλέκονται τα κράτη του Περσικού Κόλπου

Εάν το Ιράν δεν καταφέρει να χτυπήσει τους καλά προστατευμένους στρατιωτικούς του στο Ισραήλ, τότε ίσως στοχεύσει με τους πυραύλους του πιο «εύκολους» στόχους, στον Περσικό Κόλπο, ειδικά σε χώρες που η Τεχεράνη πιστεύει ότι βοήθησαν τους εχθρούς του όλα αυτά τα χρόνια.

Υπάρχουν πολλοί, κυρίως ενεργειακοί, στόχοι στην περιοχή. Το Ιράν κατηγορήθηκε ότι χτύπησε τις πετρελαιοπηγές της Σαουδικής Αραβίας το 2019 και οι Χούθι χτύπησαν στόχους στα ΗΑΕ το 2022. Από τότε έχει υπάρξει ένα είδος συμφιλίωσης μεταξύ του Ιράν και ορισμένων χωρών στην περιοχή, γράφει το BBC, όμως αυτές οι χώρες φιλοξενούν αμερικανικές αεροπορικές βάσεις. Μερικές βοήθησαν στην υπεράσπιση του Ισραήλ από την ιρανική πυραυλική επίθεση πέρυσι. Εάν τα κράτη του Κόλπου δεχτούν επίθεση, πιθανώς θα απαιτήσουν από τις ΗΠΑ να τα υπερασπιστεί. Συνεπώς, επιστροφή στο σενάριο 1.

3. Το Ισραήλ δεν καταστρέφει την πυρηνική ικανότητα του Ιράν

Και αν η ισραηλινή επίθεση αποτύχει; Αν οι πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν βρίσκονται πολύ βαθιά και είναι πολύ καλά προστατευμένες; Αν τα 400 κιλά κατά 60% εμπλουτισμένου ουρανίου, το πυρηνικό καύσιμο που απέχει μόλις ένα βήμα από το να δημιουργήσει περίπου δέκα βόμβες, δεν καταστραφούν;

Πιστεύεται ότι το ουράνιο είναι κρυμμένο βαθιά σε μυστικά ορυχεία, γράφει το BBC. Το Ισραήλ σκότωσε κάποιους πυρηνικούς επιστήμονες, αλλά καμία βόμβα δεν μπορεί να καταστρέψει την τεχνογνωσία και την εμπειρία του Ιράν. Η επίθεση του Ισραήλ ίσως πείσει την ιρανική ηγεσία ότι ο μόνος τρόπος αποτροπής περαιτέρω επιθέσεων είναι να επιταχύνει το πυρηνικό του πρόγραμμα.

Αυτό, με τη σειρά του, θα οδηγούσε σε περισσότερες επιθέσεις από το Ισραήλ, που θα βύθιζαν την περιοχή σε έναν συνεχή γύρο επιθέσεων και αντεπιθέσεων. Οι Ισραηλινοί έχουν μια φράση για αυτή τη στρατηγική, γράφει το BBC: την αποκαλούν «κούρεμα του γκαζόν».

4. Προκαλείται παγκόσμιο οικονομικό σοκ

Η τιμή του πετρελαίου έχει ήδη εκτοξευθεί. Το Ιράν, όμως, έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει παγκόσμια ενεργειακή ασφυξία, κλείνοντας το Στενό του Ορμούζ.

Παράλληλα, στην άλλη πλευρά της Αραβικής Χερσονήσου, οι Χούθι της Υεμένης ενδέχεται να εξαπολύσουν επιθέσεις σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα. Οι Χούθι παραμένουν ετοιμοπόλεμοι, απρόβλεπτοι και ριψοκίνδυνοι, σημειώνει το BBC. Σε πολλές χώρες η κρίση του κόστους ζωής είναι ήδη μεγάλη. Η αυξανόμενη τιμή του πετρελαίου θα αύξανε τον πληθωρισμό σε ένα παγκόσμιο οικονομικό σύστημα που ήδη «τρίζει» υπό το βάρος του δασμολογικού πολέμου του Ντόναλντ Τραμπ.

Ο μόνος που επωφελείται από την αύξηση των τιμών του πετρελαίου είναι ο Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος ξαφνικά θα έβλεπε δισεκατομμύρια δολάρια να εισρέουν στα ταμεία του Κρεμλίνου για να χρηματοδοτήσουν τον πόλεμό του εναντίον της Ουκρανίας.

5. Το καθεστώς του Ιράν πέφτει, αφήνοντας ένα κενό

Υπάρχει και η πιθανότητα το Ισραήλ να πετύχει τον μακροπρόθεσμο στόχο του, να επιβάλει δηλαδή την κατάρρευση του ισλαμικού καθεστώτος του Ιράν. Ο Νετανιάχου ισχυρίζεται ότι ο πρωταρχικός του στόχος είναι να καταστρέψει την πυρηνική ικανότητα του Ιράν.

Ομως ξεκαθάρισε σε πρόσφατη δήλωσή του ότι ο ευρύτερος στόχος του περιλαμβάνει την αλλαγή καθεστώτος στην Τεχεράνη. Απευθυνόμενος «στον υπερήφανο λαό του Ιράν», είπε ότι η επίθεσή του «ανοίγει τον δρόμο για να επιτύχετε την ελευθερία σας» από αυτό που αποκάλεσε «κακό και καταπιεστικό καθεστώς» τους. Κατά το BBC, η ανατροπή της κυβέρνησης του Ιράν μπορεί να αρέσει σε ορισμένους στην περιοχή, ειδικά στους Ισραηλινούς.

Το πραγματικό ερώτημα, όμως, είναι τι είδους κενό θα αφήσει πίσω της. Οι συνέπειες θα μπορούσαν να είναι απρόβλεπτες και να οδηγήσουν έως και σε εμφύλιο πόλεμο – όπως συνέβη τόσο στο Ιράκ όσο και στη Λιβύη όταν έπεσαν η ισχυρές συγκεντρωτικές κυβερνήσεις τους.

Πολλά, καταλήγει το BBC, εξαρτώνται από το πώς θα εξελιχθεί αυτή η σύγκρουση τις επόμενες ημέρες: Πώς –και πόσο σκληρά– θα αντιδράσει το Ιράν; Πόση αυτοσυγκράτηση μπορούν να επιβάλουν οι ΗΠΑ στο Ισραήλ; Από την απάντηση σε αυτά τα δύο ερωτήματα θα εξαρτηθούν πολλά.

Πηγή: Pagenews.gr