Η Αγία Σοφία ή Αγια-Σοφιά γνωστή και ως ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας ή απλά, η Μεγάλη Εκκλησία, είναι πρώην χριστιανικός ναός και νυν μουσείο που βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη.
Από το 537 (ο ομώνυμος ναός του 360 που είχε ανεγερθεί στο ίδιο σημείο, απαλλοτριώθηκε προς θεμελίωση του υπάρχοντος) μέχρι το 1453 λειτουργούσε ως ορθόδοξος καθεδρικός ναός της πόλης, με εξαίρεση την περίοδο 1204–1261, κατά την οποία ήταν ρωμαιοκαθολικός ναός. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης μετατράπηκε σε ισλαμικό τέμενος, ενώ το 1934 μετατράπηκε σε μουσειακό χώρο (Ayasofya Müzesi).
Στο σημείο όπου ανεγέρθηκε η Αγία Σοφία υπήρχε ομώνυμος ναός κτισμένος επί Κωνσταντίνου Α΄ και Κωνσταντίνου Β΄, ο οποίος, όμως, κάηκε κατά τη Στάση του Νίκα (532 μ.Χ.). Ανήκει στις κορυφαίες δημιουργίες της βυζαντινής ναοδομίας, όντας πρωτοποριακού σχεδιασμού και αρχιτεκτονικής συνθέσεως, και υπήρξε σύμβολο της πόλης, τόσο κατά τη βυζαντινή όσο και κατά την οθωμανική περίοδο. Το παρόν κτήριο ξεκίνησε να ανεγείρεται το 532 και εγκαινιάσθηκε στις 27 Δεκεμβρίου του 537, επί βασιλείας του Ιουστινιανού Α΄, από τους μηχανικούς Ανθέμιο από τις Τράλλεις (σημ. Αϊδίνιο) και Ισίδωρο από τη Μίλητο. Στο ίδιο σημείο, επί του πρώτου λόφου της Κωνσταντινούπολης και σε μικρή απόσταση από το Μέγα Παλάτιον και τον Ιππόδρομο της πόλης, είχαν χτιστεί παλαιότερα δύο ακόμα ναοί που καταστράφηκαν, επίσης, από πυρκαγιά.
Το οικοδόμημα ακολουθεί τον αρχιτεκτονικό ρυθμό της τρουλαίας βασιλικής και συνδυάζει στοιχεία της πρώιμης βυζαντινής ναοδομίας, σε πολύ μεγάλη κλίμακα.
Αρχιτεκτονικές επιρροές της Αγίας Σοφίας εντοπίζονται σε αρκετούς μεταγενέστερους ορθόδοξους ναούς αλλά και σε οθωμανικά τζαμιά, όπως στο τέμενος του Σουλεϊμάν και στο Σουλταναχμέτ τζαμί.
Εκτός από τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό της, η Αγία Σοφία ξεχωρίζει επίσης για τον πλούσιο εσωτερικό διάκοσμό της, που ωστόσο υπέστη σοβαρές καταστροφές κυρίως από τους Τούρκους κατακτητές κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας.
Αγία Σοφία με μια ματιά
Βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη.
Αρχιτέκτονες ήταν οι Ισίδωρος ο Μιλήσιος και Ανθέμιος ο Τραλλιανός.
Από το 1935 είναι μουσείο.
Αγία Σοφία σχετικές ειδήσεις:
Βαγγέλης Μεϊμαράκης για Αγιά Σοφιά: «Ευρωπαϊκή Ένωση και UNESCO να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία της»
Βαγγέλης Μεϊμαράκης για Αγιά Σοφιά: Με επιστολή του προς τον Ζοσέπ Μπορέλ και την Οντρεΐ Αζουλέ, ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης ζητά να διασωθεί η Αγία Σοφία ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Financial Times: «Κίνηση μαζικού αποπροσανατολισμού η απόφαση του Ερντογάν για την Αγιά Σοφιά»
Financial Times: Στην απόφαση του Τούρκου προέδρου να μετατραπεί η Αγιά Σοφιά από μουσείο σε τζαμί αναφέρονται σε άρθρο τους οι Financial Times. Μάλιστα, η εφημερίδα κάνει λόγο για αυταρχική προεδρία και χαρακτηρίζει τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ως «νεο-σουλτάνο».
Στήνουν μουσείο κοντά στην Αγία Σοφία με χριστιανικά αντικείμενα και εικόνες
Αγιά Σοφιά: «Το "τζαμί Αγιά Σοφιά" θα είναι ανοιχτό για επισκέψεις τους ντόπιους και για τους τουρίστες χωρίς επιβολή εισιτηρίου» δήλωσε ο Μεχμέτ Ερσόι.
Πιθανή μια πενταμερής για την Τουρκία στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής
Σύνοδος Κορυφής ΕΕ: Το Ταμείο Ανάκαμψης είναι το κύριο ζήτημα της Συνόδου που ξεκινάει αύριο, αλλά υπάρχει περίπτωση να πραγματοποιηθεί πενταμερής συνάντηση για την Τουρκία και τις κινήσεις της.
Νίκος Παναγιωτόπουλος για Τουρκία: «Υπάρχει κίνδυνος περαιτέρω κλιμάκωσης της έντασης»
Νίκος Παναγιωτόπουλος Τουρκία: Στην εκδήλωση του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου μίλησε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας και εξέφρασε την αγωνία του για το ότι υπάρχει κίνδυνος περαιτέρω κλιμάκωσης της έντασης με τη γειτονική χώρα.
Financial Times για Αγιά Σοφιά: Γιατί ο Ερντογάν έκανε τζαμί το ιστορικό μνημείο
Financial Times για Αγιά Σοφιά: Ο αναλυτής της γνωστής εφημερίδας, Ντέιβιντ Γκάρντνερ σε άρθρο του αναφέρεται στους λόγους που ο Τούρκος πρόεδρος προχώρησε σε μια τέτοια κίνηση.
Μητσοτάκης στη Σύνοδο του ΕΛΚ: Έθεσε το θέμα της Αγιάς Σοφιάς και των τουρκικών προκλήσεων
Μητσοτάκης Σύνοδος ΕΛΚ: Όπως ήταν αναμενόμενο, ο πρωθυπουργός ενημέρωσε το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα για το ζήτημα της μετατροπής της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί, καθώς και για τις υπόλοιπες κινήσεις της Τουρκίας.
Το εξώφυλλο - φωτιά του «Le Point» για τον Ερντογάν [pic]
Le Point Ερντογάν: To γαλλικό περιοδικό, που τα έχει βάλει πολλάκις με τον Τούρκο πρόεδρο, τον «δικτάτορα», όπως τον έχει αποκαλέσει, αφιερώνει το εξώφυλλό του σε εκείνον.
O Σπύρος Γκουτζάνης στο νέο του blog στο pagenews.gr σχολιάζει την απόφαση του Ερντογάν να μετατρέψει την Αγιά Σοφιά σε τζαμί αλλά και την αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης σε αυτή την αλλαγή.