Απεργία

Πρόκειται για τη μαζική άρνηση εργατικών ομάδων να εκτελέσουν εργασία. Οι απεργίες έγιναν αρχικά σημαντικές κατά τη διάρκεια της βιομηχανικής επανάστασης, όταν η μαζική εργασία έγινε σημαντική στα εργοστάσια και τα ορυχεία. Στις περισσότερες χώρες ετέθησαν γρήγορα εκτός νόμου, καθώς οι εργοστασιάρχες είχαν κατά πολύ μεγαλύτερη πολιτική εξουσία απ’ ό,τι οι εργάτες. Οι περισσότερες δυτικές χώρες νομιμοποίησαν εν μέρει την απεργία στα τέλη του δεκάτου ενάτου αιώνα ή στις αρχές του εικοστού.

Οι απεργίες έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί για να αναγκάσουν τις κυβερνήσεις να αλλάξουν πολιτικές ή ακόμα για να ρίξουν μια κυβέρνηση. Ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα είναι αυτό της απεργίας των ναυπηγείων του Γκντανσκ που καθοδηγήθηκε από τον Λεχ Βαλέσα. Η απεργία αυτή ήταν μια σημαντική απεργία στην πάλη για δημοκρατική ελευθερία στην Πολωνία, και επίσης ένα σημαντικό ορόσημο στο δρόμο για την πτώση του κομμουνιστικού κόμματος στην Ανατολική Ευρώπη.

Η πρώτη απεργία

Η τακτική της απεργίας έχει πολύ μεγάλη ιστορία. Περίπου στο τέλος της 20ης δυναστείας, υπό την εξουσία του Φαραώ Ραμσή Γ’ στην Αίγυπτο, δηλαδή περίπου 3500 χρόνια πριν, οι εργάτες της βασιλικής νεκρόπολης οργάνωσαν την πρώτη γνωστή απεργία ή εργατική εξέγερση στην ιστορία. Το γεγονός καταγράφηκε με λεπτομέρειες σε έναν πάπυρο της εποχής, που διατηρήθηκε, και βρίσκεται σήμερα στο Τορίνο.

Τα πρώτα εργατικά κινήματα στον ελλαδικό χώρο δημιουργήθηκαν ταυτόχρονα με την ανάπτυξη της καπνοκαλλιέργειας τον 19ο αιώνα. Η πρώτη απεργία στον τότε υπό οθωμανική διοίκηση ελλαδικό χώρο, έλαβε χώρα τον Μάιο του 1888 στην πόλη της Δράμας, από τους καπνεργάτες με κύριο αίτημα τις δέκα ώρες εργασίας, καθώς εκείνη την εποχή οι εργάτες εργάζονταν από δώδεκα έως και δεκατρείς ώρες ημερησίως.

Η ιστορική απεργία του 1936 (Θεσσαλονίκη)

• Το 1936 κορυφώνονται οι διαδηλώσεις από τους καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης.
• Τα γεγονότα ξεκίνησαν γύρω στον Φεβρουάριο, με κατάληψη ενός εργοστασίου ύστερα από την απόρριψη των αιτημάτων των εργατών και συνεχίστηκε με συμπαράσταση καπνεργατών από άλλα εργοστάσια.
• Εναντίον τους χρησιμοποιήθηκε τόσο η αστυνομία όσο και ο στρατός.
• Δεν υπήρχε κεντρική συγκέντρωση, αλλά μικρές συγκεντρώσεις με ομιλητές σε διάφορα μέρη της πόλης.
• Οι εργατικές κινητοποιήσεις κορυφώθηκαν στην πόλη τον Μάιο του 1936, με τη μεγάλη απεργία και διαδήλωση των καπνεργατών, που πνίγηκε στο αίμα από την δικτατορική κυβέρνηση Μεταξά, με συνολικά δώδεκα νεκρούς ανάμεσα στους οποίους και ο 25χρονος αυτοκινητιστής Τάσος Τούσης, στη διασταύρωση Εγνατία και Βενιζέλου.
• Η φωτογραφία που απαθανάτισε την μητέρα του να τον θρηνεί μόνη στο μέσον του δρόμου, στη διασταύρωση των οδών Βενιζέλου και Εγνατία, δημοσιεύθηκε στον Τύπο και αποτέλεσε την έμπνευση του Γιάννη Ρίτσου για την συγγραφή της συλλογής του Ο Επιτάφιος.