Άρσεναλ

Η Άρσεναλ ιδρύθηκε το 1886 στο Γούλιτς του ΝΑ Λονδίνου από εργάτες του τοπικού Βασιλικού Οπλοστασίου (Royal Arsenal). Αρχικά ονομαζόταν Dial Square αλλά πολύ σύντομα μετονομάστηκε σε Royal Arsenal. Το 1891, που έγινε επαγγελματικός σύλλογος, μετονομάστηκε ξανά σε Woolwich Arsenal. Το 1893 έγινε μέλος της Football League και έλαβε μέρος στη Β΄ κατηγορία. Το 1904 ανέβηκε στην Α΄ κατηγορία. Λόγω της γεωγραφικής περιοχής του γηπέδου υπήρχε μικρή προσέλευση φιλάθλων. Αυτό προκάλεσε οικονομικά προβλήματα στο σύλλογο, ο οποίος σχεδόν χρεοκόπησε το 1910.

Τότε ανέλαβε την ομάδα ο Χένρι Νόρις, ο οποίος το 1913 που υποβιβάστηκε ξανά αποφάσισε να τη μεταφέρει στην περιοχή Χάιμπουρι (Highbury) του βορείου Λονδίνου στο Arsenal Stadium. Το επόμενο έτος απέβαλε την προσωνυμία Woolwich και η ομάδα απέκτησε το σημερινό της όνομα. Το 1919, αν και τερμάτισε στην πέμπτη θέση επιλέχτηκε να προαχθεί στην Α΄ κατηγορία για λόγους οικονομικούς, ώστε να υπάρχουν ενδιαφέροντες αγώνες με τη γειτονική Τότεναμ Χότσπερ. Οι αγώνες με την Τότεναμ αποτελούν το κλασικό ντέρμπι του Βορείου Λονδίνου. Έκτοτε δεν υποβιβάστηκε ποτέ ξανά μέχρι σήμερα, κατέχοντας το ρεκόρ της πιο μακροχρόνιας συμμετοχής στην Α΄ κατηγορία της Αγγλίας για ενενήντα δύο συνεχόμενες σεζόν ως το 2019.

Τα πρώτα χρόνια

Το 1925 ως μάνατζερ του συλλόγου ανέλαβε ο Χέρμπερτ Τσάπμαν (Herbert Chapman), ο οποίος είχε ήδη κατακτήσει δύο συνεχόμενους τίτλους (1924, 1925) με τη Χάντερσφιλντ Τάουν. Ο Τσάπμαν έφερε επαναστατικές αλλαγές στην τακτική και στην προετοιμασία και προχώρησε σε μεταγραφές σπουδαίων ποδοσφαιριστών, όπως του Άλεξ Τζέιμς (Alex James) και του Κλιφ Μπάστιν (Cliff Bastin). Υπό την καθοδήγησή του η Άρσεναλ κέρδισε τα πρώτα σημαντικά τρόπαια της ιστορίας της: το Κύπελλο Αγγλίας (1930) και δύο πρωταθλήματα (1931, 1933). Τότε ήταν που μετονομάστηκε σε “Άρσεναλ” ο σταθμός “Gillespie Road” του υπόγειου σιδηροδρόμου.

Ο αιφνίδιος θάνατος του Τσάπμαν το 1934 δεν εμπόδισε το σύλλογο να συνεχίσει τις επιτυχίες υπό την καθοδήγηση των Τζο Σόου (Joe Shaw) και Τζορτζ Άλισον (George Allison). Κατέκτησε τρία πρωταθλήματα (1934, 1935, 1938) και ένα Κύπελλο (1936).  Μετά τον πόλεμο η Άρσεναλ συνέχισε να έχει επιτυχίες. Με μάνατζερ τον Τομ Γουιτάκερ (Tom Whittaker) κέρδισε άλλα δύο πρωταθλήματα (1948, 1953) και ένα Κύπελλο Αγγλίας (1950). Εκείνη ακριβώς την περίοδο, που η δημοτικότητά της ήταν στα ύψη, η ομάδα αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τη δημιουργία του comic-strip “Roy of the Rovers” (1954), το οποίο δημοσιεύθηκε στο εβδομαδιαίο βρετανικό περιοδικό Tiger.

Όμως, η συνέχεια δεν ήταν το ίδιο λαμπερή. Ακολούθησε μια εικοσαετία με μέτριες επιδόσεις, χωρίς την κατάκτηση τροπαίων. Το 1966 το σύλλογο ανέλαβε ο Μπέρτι Μι (Bertie Mee), ο οποίος κατάφερε να κατακτήσει με το σύλλογο το πρώτο ευρωπαϊκό τρόπαιο, το Κύπελλο Διεθνών Εκθέσεων του 1969-70. Την αμέσως επόμενη περίοδο 1970-71 κατέκτησε το νταμπλ, κάτι που μόνο δύο αγγλικές ομάδες είχαν καταφέρει μέσα στον 20ο αιώνα.

Η επόμενη δεκαετία δεν απέφερε τίτλους στο σύλλογο, αν και έφτασε σε τρεις τελικούς Κυπέλλου (1972, 1978, 1980), στον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων το 1980 και τερμάτισε 2η στο πρωτάθλημα του 1972-73. Η μόνη επιτυχία υπήρξε η κατάκτηση του Κυπέλλου Αγγλίας το 1979 με νίκη 3-2 επί της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.

Η ανάληψη ως μάνατζερ του παλιού ποδοσφαιριστή του συλλόγου Τζορτζ Γκράχαμ (George Graham) το 1986 έφερε στην Άρσεναλ μια τρίτη περίοδο δόξας. Την πρώτη περίοδο κέρδισε το Λιγκ Καπ (1987) και ακολούθησαν δυο πρωταθλήματα (1989, 1991), νταμπλ κυπέλλων Αγγλίας και Λιγκ Καπ το 1992-93 και το Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης το 1994.

Η περίοδος Βενγκέρ

Η απόλυση του Γκράχαμ έφερε αναστάτωση στο σύλλογο, και μετά από το ανεπιτυχές πέρασμα για ένα χρόνο του Μπρους Ρίο, προπονητής ανέλαβε ο Αρσέν Βενγκέρ. Ο Βενγκέρ καθιέρωσε νέες τακτικές προετοιμασίας και προπόνησης κι έφερε στο σύλλογο πολλούς ξένους ποδοσφαιριστές που άλλαξαν τον παραδοσιακό αγγλοσαξονικό χαρακτήρα της ομάδας. Παράλληλα, δημιούργησε εξαιρετικά τμήματα ανίχνευσης και αξιοποίησης ταλέντων, από τα οποία παράγονται συνεχώς νέοι ποδοσφαιριστές.

Με το Βενγκέρ στο τιμόνι η Άρσεναλ γνώρισε μέρες μεγαλείου,ξεπέρασε τα βρετανικά όρια και καθιερώθηκε ως ένας από τους καλύτερους ευρωπαϊκούς συλλόγους. Έπαιξε θεαματικό ποδόσφαιρο κατακτώντας πολλούς τίτλους. Σε μια δεκαετία κατέκτησε δυο φορές το νταμπλ, τις σεζόν 1997-98, 2001-02, δύο ακόμα Κύπελλα Αγγλίας (2003, 2005) και το πρωτάθλημα του 2003-04 αήττητη, ένα κατόρθωμα που έχει πετύχει μόνο άλλη μια ομάδα, η Πρέστον Νορθ Εντ το 1888-89 (όμως σε 22 αγώνες). Επιπλέον, κατάφερε να κάνει εθνικό ρεκόρ 49 συνεχόμενων αγώνων πρωταθλήματος χωρίς ήττα, από το Μάιο 2003 ως τον Οκτώβριο 2004.

Σε οκτώ από τις έντεκα σεζόν υπό τον Βενγκέρ τερμάτισε στην πρώτη ή δεύτερη θέση του πρωταθλήματος. Στην Ευρώπη έφτασε στους τελικούς του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ το 2000 και του Τσάμπιονς Λιγκ το 2006. Στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ έφτασε αήττητη, χωρίς να δεχτεί γκολ σε δέκα αγώνες καταρρίπτοντας το προηγούμενο ρεκόρ επτά αγώνων χωρίς γκολ της Μίλαν. Συνολικά η εστία της έμεινε απαραβίαστη επί 995 λεπτά ως το 76΄ του τελικού που σκόραρε ο Σαμουέλ Ετό της Μπαρτσελόνα. Στις 17 Μαίου 2014 η Άρσεναλ επέστρεψε μετά απο 9 χρόνια απουσίας στους τίτλους.Σε έναν δραματικό τελικό κυπέλλου στο Γουέμπλει,αφου βρέθηκε πίσω στο σκορ με 2-0 απο την Χαλ Σίτι,κατάφερε να ισοφαρίσει σε 2-2 και να στείλει τον αγώνα στην παράταση, εκεί όπου ο Ουαλός μέσος Ράμσεϊ, σκοράροντας πέτυχε την ολική ανατροπή και χάρισε το τρόπαιο στην ομάδα του. Η επιτυχία αυτή επαναλήφθηκε και την επόμενη χρονιά, αυτή τη φορά με αντίπαλο την Άστον Βίλα και σκορ 4-0.Στις 27 Μαίου 2017 ο Βενγκέρ έγινε ο πιο επιτυχημένος προπονητής στην ιστορία του κυπέλλου Αγγλίας έχοντας κατακτήσει συνολικά εφτά τρόπαια,όταν και η Άρσεναλ επικράτησε με 2-1 της πρωταθλήτριας Τσέλσι με γκολ των Σάντσες και Ράμσει. Στις 13 Μαίου 2018 κάθισε για τελευταία φορά στον πάγκο των κανονιέρηδων,στην εκτός έδρας νίκη με 1-0 επί της Χάντερσφιλντ Τάουν.

Το γήπεδο

• Την περίοδο που η ομάδα αγωνιζόταν στο ΝΑ Λονδίνο χρησιμοποιούσε ως έδρα το Manor Ground στην περιοχή Plumstead, εκτός από την τριετία 1890-93 που αγωνίστηκε στο κοντινό Invicta Ground. Το Manor Ground ήταν μια αλάνα, στην οποία ο σύλλογος έφτιαξε κερκίδες, για να ενταχθεί στην επαγγελματική κατηγορία το 1893. Αγωνίστηκε εκεί για είκοσι χρόνια, ως το 1913 που μετακόμισε στο Βόρειο Λονδίνο.
• Από το Σεπτέμβριο του 1913 ως το Μάιο του 2006 έδρα της ομάδας ήταν το Στάδιο Άρσεναλ (Arsenal Stadium), που έμεινε γνωστό ως «Highbury» (Χάιμπουρι). Το στάδιο αυτό σχεδιάστηκε από τον Archibald Leitch και το σχέδιό του ήταν παρόμοιο με τα περισσότερα αγγλικά γήπεδα της εποχής. Μια σκεπαστή εξέδρα και τρεις ανοιχτές. Τη δεκαετία του ’30 ανακατασκευάστηκαν και σκεπάστηκαν δύο ακόμα πλευρές. Το Χάιμπουρι είχε χωρητικότητα 60.000 θεατών ως τις αρχές της δεκαετίας του ’90. Τότε οι εξέδρες όρθιων μετατράπηκαν σε θέσεις καθήμενων για λόγους ασφαλείας. Έτσι, από το 1993 η χωρητικότητά του μειώθηκε στις 38.419 θέσεις, οι οποίες στα ευρωπαϊκά παιχνίδια ήταν ακόμα λιγότερες αφού ένα μέρος δινόταν σε χορηγούς και δημοσιογράφους. Γι’ αυτό τις σεζόν 1998–99, 1999–2000 η Αρσεναλ έδινε τα παιχνίδια για το Τσάμπιονς Λιγκ στο στάδιο «Wembley» (Γουέμπλεϊ).
• Το Χάιμπουρι δεν μπορούσε να καλύψει πλέον τις αυξημένες ανάγκες που είχε ο σύλλογος και το 1999 αποφασίστηκε να χτιστεί νέο γήπεδο 60.000 θέσεων σε απόσταση μόλις πεντακοσίων μέτρων από το Χάιμπουρι, στο Ashburton Grove. Το νέο γήπεδο εγκαινιάστηκε το 2006 και ονομάστηκε «Emirates Stadium» από το όνομα της ομώνυμης αεροπορικής εταιρίας, που είναι χορηγός του συλλόγου ως το 2012 με 100 εκατομμύρια λίρες. Όμως, αρκετοί φίλαθλοι το αποκαλούν Grove, από την παλιά ονομασία της περιοχής.