Βύρωνας

Βύρωνας
Ο Βύρωνας είναι αστική περιοχή και δήμος στον Κεντρικό Τομέα Αθηνών στην Αττική.

Ο Βύρωνας συνορεύει με τον Δήμο Καισαριανής στα Β, τον Δήμο Αθηναίων στα Δ, τον Δήμο Δάφνης-Υμηττού στα Ν ενώ στα Α βρίσκεται η περιοχή του Καρέα, ο Υμηττός και το δάσος του. Πήρε την ονομασία του από τον Λόρδο Βύρωνα. Αρχικά στην περιοχή βρίσκονταν βοσκοτόπια και χωράφια Αθηναίων, τα οποία άρχισαν να απαλλοτριώνονται και να ρυμοτομούνται στις δεκαετίες του 1920 και του 1930 για την αποκατάσταση των προσφύγων από τη Μικρά Ασία. Η συνολική έκταση του δήμου είναι 9.204 τετρ. χλμ. και έχει πληθυσμό 61.308 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011.

Ο Βύρωνας είναι ο πρώτος αστικός προσφυγικός συνοικισμός της Ελλάδας. Άρχισε να δημιουργείται ήδη το φθινόπωρο του 1922 με την πρώτη άφιξη των προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής στην Αθήνα. Το πρώτο τμήμα του οικισμού χτίστηκε την περίοδο 1922-1923 από το Ταμείο Περιθάλψεως Προσφύγων και η αρχική ονομασία του ήταν Συνοικισμός Παγκρατίου. Το υπόλοιπο τμήμα κατασκευάστηκε από την Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων μεταξύ 1924-1926.

Η ονομασία Βύρωνας δόθηκε το 1924, με την ευκαιρία του εορτασμού των εκατό χρόνων από τον θάνατο του Λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι (19 Απριλίου 1824). Στον προσφυγικό οικισμό εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες κυρίως από τη Σμύρνη και την ευρύτερη Ιωνία (Ερυθραία, περιοχή Αϊδινίου, χωριά ποταμού Μαιάνδρου κ.λπ.), αλλά και την Καππαδοκία, την Προποντίδα, τον Πόντο, την Ανατολική Θράκη, Αρμένιοι κ.ά.. Αποσπάστηκε από τον Δήμο Αθηναίων, αποτέλεσε για λίγο ανεξάρτητη κοινότητα ενώ ήδη το 1934 έγινε δήμος. Γύρω από τον κεντρικό προσφυγικό οικισμό ιδρύθηκαν επιμέρους προσφυγικοί οικισμοί, όπως Νέα Βρύουλα, Νέα Αλάτσατα, Νέο Κορδελιό, Βυζάντιο, Φρυγία, Νέα Έφεσος, Νέα Ελβετία.

Σημαντικά κτίρια και τοποθεσίες

  • Θέατρο Βράχων “Μελίνα Μερκούρη“
  • Ταπητουργείο (οδός Βαινδηρίου, κτίσμα του 1923-1924)
  • Παλιό Δημαρχείο (οδός Κύπρου και Ευαγγελικής Σχολής, κτίσμα του 1924)
  • Παλιά Αγορά (εν μέρει κατεδαφισμένη, λεωφόρος Χρυσοστόμου Σμύρνης)
  • Πρσοφυγικές οικίες κεντρικού οικισμού (διατηρούνται κάποιες μεταξύ των οδών Κολοκοτρώνη, Καισαρείας, Βουτζά και Μεσολογγίου).
  • Παλιά σχολεία (1ο Δημοτικό Βύρωνα, 4ο Δημοτικό Βύρωνα).
  • Δημοτικό Στάδιο
  • Μονή Αγίου Ιωάννου Καρέα (11ος-12ο αι.)
  • Μονή Αγίου Γεωργίου Κουταλά (15ος αι. ή αργότερα)
  • Στρατιωτικές εγκαταστάσεις Καρέα (ΕΚΕΜΣ, ΔΣΕ, ΑΣΔΕΝ, Αερονομία κ.λπ.)

Ο Δήμος Βύρωνα βρίσκεται στην Περιφερειακή ενότητα Κεντρικού Τομέα Αθηνών της Περιφέρειας Αττικής. Με την εφαρμογή της νέας διοικητικής διαίρεσης της χώρας κατά το Πρόγραμμα Καλλικράτης το 2011 ουδεμία μεταβολή επήλθε στον δήμο. Ο δήμος διαθέτει Δημοτικό Στάδιο, με χωρητικότητα 4.340 θεατών, έδρα του Αθηναϊκού και της Δόξας Βύρωνα, ενώ το Θέατρο Βράχων «Μελίνα Μερκούρη» φιλοξενεί κάθε καλοκαίρι το Φεστιβάλ Δήμου Βύρωνα.

Βύρωνας σχετικές ειδήσεις: