Ελληνικό

Η συνολική έκταση του Ελληνικού, ανέρχεται σε 7,5 τετ. χλμ. εκ των οποίων τα 5,5 ανήκαν στο παλαιό Διεθνές Αεροδρόμιο Ελληνικού.Αποτελείται από την περιοχή των Σουρμένων, του Άνω Ελληνικού, του Κάτω Ελληνικού (Άγιος Κοσμάς) και την συνοικία της Αγίας Παρασκευής. Η Λεωφόρος Βουλιαγμένης και οι εγκαταστάσεις των δύο (2) αεροδρομίων καθώς και ο χώρος των βάσεων χωρίζουν τον πρώην Δήμο Ελληνικού στις τέσσερις συνοικίες.

Το Ελληνικό συνορεύει με τον Άλιμο, την Αργυρούπολη και την Γλυφάδα. Διαθέτει 14 πλατείες και 15 παιδικές χαρές. Η κυκλοφοριακή σύνδεση της περιοχής με το κέντρο της Αθήνας πραγματοποιείται σήμερα με οδικούς άξονες ταχείας κυκλοφορίας: τη Λεωφόρο Βουλιαγμένης και την παραλιακή Λεωφόρο.

Η παλιά ονομασία της περιοχής ήταν Λοιμικό, λόγω του λοιμοκαθαρτηρίου που υπήρχε εκεί. Στις αρχές του 20ου αιώνα καθιερώθηκε η ονομασία Ελληνικό, ως πιο εύηχη παραλλαγή της προηγούμενης ονομασίας. Δεν επεκράτησε όμως, παρά μόνο σταδιακά μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς ως τότε χρησιμοποιούνταν παράλληλα με την ονομασία Χασάνι, λόγω ενός πύργου κάποιου Τουρκαλβανού με το όνομα Χασάν.

• Το 1922 μετά τη Μικρασιατική εκστρατεία εγκαταστάθηκαν στην βόρεια περιοχή του δήμου πρόσφυγες από την Σούρμενα του Πόντου και η περιοχή πάνω από τη λεωφόρο Βουλιαγμένης που χωρίζει τον δήμο ονομάσθηκε Σούρμενα.
• Το 1925 το υπουργείο Γεωργίας έδωσε κλήρους ανταλλάξιμης γης 5 στρεμμάτων. Η παροχή αυτή έχει συγκεκριμένους όρους. Για τα Σούρμενα τα στρέμματα δεν είναι ενιαία και αφαιρώντας την εισφορά για δρόμους και κοινόχρηστους χώρους είναι 4 στρέμματα. Στο Κάτω Ελληνικό προϋπόθεση για την εγκατάσταση ήταν η δήλωση ότι αναλάμβανε ο κάτοικος να κάνει εκβραχισμούς του οικοπέδου του, περιμάνδρωση και κήπο. Τις εν λόγω προϋποθέσεις μπορούσαν να εκπληρώσουν μόνο οι πιο εύποροι της εποχής, με αποτέλεσμα η περιοχή να κατοικηθεί από εμπόρους, εφοπλιστές, εύπορους και εγγράμματους που κατάγονταν από τη Σμύρνη, τον Πόντο, την Πόλη. Την ονόμασαν Κηπούπολη κι ήταν «όνομα και πράμα».
• Το 1928 δίνονται οι αποζημιώσεις των ανταλλάξιμων περιουσιών και κτίζονται αρκετά πέτρινα σπίτια. Την ίδια χρονιά ανοίγουν δημόσιο πηγάδι στην οδό Ιασωνίδου και η ζωή παίρνει το δρόμο προς το καλύτερο. Ειδικά για το νερό μέχρι το 1956 που μπαίνει το δίκτυο της ύδρευσης, οι κάτοικοι ή άνοιγαν πηγάδια βάθους 22 – 30 μέτρων ή το αγόραζαν από τον νερουλά με το δίκυκλο.

Έως το 1929, τα Σούρμενα ανήκαν στην Κοινότητα Καλαμακίου, οπότε αποσπώνται και γίνονται δύο κοινότητες:

•  Κοινότητα Ελληνικού με το Διάταγμα 8-3-1930 ΦΕΚ Α΄ 80/1930.
• Κοινότητα Κομνηνών (Χασάνι) με το Βασιλικό Διάταγμα 4-7-1929 ΦΕΚ Α΄ 221/1929.

Η Λεωφόρος Βουλαγμένης και η Ναζιστική περίοδος

Η κατασκευή της Λεωφόρου Βουλιαγμένης ξεκίνησε το 1937 και ολοκληρώθηκε ένα χρόνο αργότερα. Πρόκειται για τη πρώτη λεωφορειακή γραμμή για το Κέντρο, που είχε αφετηρία στην οδό Ακαδημίας. Ως τότε το μόνο συγκοινωνιακό μέσο που εξυπηρετούσε την περιοχή ήταν ένα ταξί – λεωφορείο, που το ναύλωναν οι κάτοικοι για να ανεβοκατεβαίνουν στην Αθήνα. Το 1925 οι κάτοικοι ξεκινούν όλοι μαζί το κτίσιμο του πρώτου δημοτικού σχολείου της περιοχής, μια παράγκα σκεπασμένη με φύλλα αμίαντου στην πλατεία Σουρμένων (το κτίριο σώζεται ακόμα και στεγάζει το Ποντιακό Μουσείο).

Το 1943 με τη Γερμανική Κατοχή δίνεται η εντολή εκκένωσης της περιοχής και οι κάτοικοι βρίσκουν καταφύγιο σε σπίτια στην Καλλιθέα, την Κοκκινιά και τη Νέα Σμύρνη. Η περιοχή διαμορφώνεται σε εικονικό αεροδρόμιο για να μη βομβαρδιστούν οι πραγματικές εγκαταστάσεις. Οι βομβαρδισμοί επέτειναν την καταστροφή και την ερήμωση. Στην Κατοχή οι κοινότητες Γλυφάδας και Ελληνικού καταργούνται και στη θέση τους δημιουργείται ο Δήμος Ευρυάλης με το Νόμο 239/1943 ΦΕΚ Α΄ 174/1943. Το 1945 αποσπάστηκε από το Δήμο Ευρυάλης και ανασυστάθηκε ως Κοινότητα Ελληνικού. Το 1968 καταργήθηκε εκ νέου ως κοινότητα και αποτέλεσε με την Κοινότητα Καλαμακίου το Δήμο Αλίμου. Επανασυστάθηκε όμως το 1975 με το Νόμο 185/1975.

Το αεροδρόμιο και το σχέδιο ανάπλασης

Η κυβέρνηση Μεταξά αποφασίζει στην περιοχή να δημιουργηθεί αεροδρόμιο. Η λειτουργία του ξεκίνησε το 1938 με διάδρομο προσγειώσεως 1.800 μέτρων. Από το 1938 ως το 2001 στο Ελληνικό λειτουργούσαν στην αρχή ένα στη συνέχεια δύο και από το 1970 τρία αεροδρόμια, το ομώνυμο Αεροδρόμιο Αθηνών ή Ανατολικό, το Αεροδρόμιο Εσωτερικού, ή Δυτικό και το πολεμικό αεροδρόμιο της αμερικανικής βάσης που εξυπηρετούσε και την ελληνική αεροπορική βάση Ελληνικού. Σήμερα τμήμα του Δημαρχείου στεγάζεται σε πρώην εγκαταστάσεις του άλλοτε Ανατολικού αερολιμένα.

Έπειτα από τον τερματισμό λειτουργίας του το 2001 το Αεροδρόμιο του Ελληνικού παραμένει κλειστό καθώς ο Νέος Διεθνής Αερολιμένας “Ελευθέριος Βενιζέλος” αποτελεί πλέον το κεντρικό αεροδρόμιο των Αθηνών. Το 2014 υπογράφηκε σύμβαση αγοραπωλησίας μεταξύ του ΤΑΙΠΕΔ, της «Hellinikon Global I S.A. και της Lamda Development η οποία αναδείχθηκε προτιμητέος επενδυτής για την απόκτηση του 100% των μετοχών της ΕΛΛΗΝΙΚΟ Α.Ε.

Τον Μάρτιο του 2018, με Προεδρικό Διάταγμα το οποίο είχε νωρίτερα κριθεί με απόφαση του ΣτΕ, εγκρίθηκε το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης του Ελληνικού. Τον Σεπτέμβριο του 2019 εκδόθηκε από το Κεντρικό Συμβούλιο Διοίκησης η τελευταία από τις τέσσερις Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις (ΚΥΑ) που απαιτούνται για την έγκριση των πολεοδομικών μελετών για την έναρξη της υλοποίησης του έργου.