F-16

Σχεδιασμένο ως ένα ελαφρύ καταδιωκτικό και καταδιωκτικό-βομβαρδιστικό έχει μέχρι στιγμής επιτυχημένο ρόλο στον τομέα του. Οι μεγάλες του δυνατότητες σε ταχύτητα, ευελιξία, ικανότητα στροφής και περιστροφής το κάνουν έναν από τους πιο δύσκολους αντιπάλους στον αέρα. Το F-16 κατασκευάστηκε από την General Dynamics. Το 1993 η General Dynamics πωλήθηκε στην Lockheed Corporation, τώρα Lockheed Martin. Το καταδιωκτικό αυτό υπηρετεί σε 24 χώρες, περιλαμβανομένης και της Ελλάδας, όπου από το 1988 αποτελεί τον κύριο τύπο καταδιωκτικού αναχαίτισης. Πιθανόν να είναι το πιο διαδεδομένο Δυτικό καταδιωκτικό, αφού έχουν κατασκευαστεί πάνω από 4000 αεροσκάφη

Το F-4 Phantom II είχε μια αρκετά απογοητευτική απόδοση στον πόλεμο του Βιετνάμ, όντας ιδιαίτερα μεγάλο και δυσκίνητο, και αντιμετώπισε μεγάλες δυσκολίες με τα μικρά και ευέλικτα μαχητικά των Βορειοβιετναμέζων. Ο διάδοχος του, το F-15 Eagle, διαφαινόταν επίσης ένα μεγάλο (αλλά κατά πολύ πιο ευέλικτο), μαχητικό το οποίο όμως συνάντησε ιδιαίτερες αντιδράσεις λόγω των κακών εμπειριών με το F-4. Η πιο οργανωμένη από αυτές ήταν μια ομάδα από αξιωματικούς της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ που αυτοαποκαλείτο “Fighter mafia”.

Αποτελείτο από τους σμήναρχο Τζων Μπόιντ, σμήναρχο Έβερστ Ριτσιόνι, τους αναλυτές Τομ Κρίστι και Πιέρ Σπρέι. Αυτή η ομάδα πίεσε και πέτυχε την δημιουργία διαγωνισμού από το Πεντάγωνο των ΗΠΑ για ένα μικρό, ελαφρύ καταδιωκτικό ημέρας με πολύ βασικό εξοπλισμό και χωρίς ραντάρ. Το πρόγραμμα ονομάστηκε Light-Weight Fighter (LWF) program και στις 13 Απριλίου 1972 το μοντέλο 401-16B της General Dynamics επελέγη από τον ανταγωνισμό. Η πρώτη επίσημη πτήση του αεροσκάφους (με το νέο όνομα YF-16) έγινε στις 2 Φεβρουαρίου 1974 και το αεροσκάφος μπήκε σε ενεργό υπηρεσία στις 17 Οκτωβρίου 1978 με την USAF.

Αν και αρχικά το F-16 είχε ως αποκλειστικό σκοπό την υπεροχή σε κλειστές αερομαχίες και οπλισμό μόνο τους πυραύλους αέρος-αέρος AIM-9, κατά τη διάρκεια της θητείας του απέκτησε μια μεγάλη γκάμα αναβαθμίσεων που το κατέστησαν σχεδόν ισάξιο με τον ανταγωνιστή του – το F-15 Eagle. Οι σημερινές εκδόσεις (blocks) F-16 φέρουν μια αξιοθαύμαστη συμβατότητα με σχεδόν όλα τα οπλικά συστήματα του ΝΑΤΟ και ανεπτυγμένες δυνατότητες επιβίωσης σε εχθρικό περιβάλλον.

Το F-16 στην Ελληνική Πολεμική Αεροπορία

Η Πολεμική Αεροπορία διαθέτει 155 F-16: 32 (από 40) F-16C/D Block 30, 37 (από 40, 1 F-16 Blk 50 εκσυγχρονίστηκε σε F-16 Block 50+ Adv.F-16C/D Block 50, 55 (από 60) F-16C/D Block 52+ και 30 F-16C/D Block 52+ Advanced -ή αλλιώς F-16 Block 52M. To Νοέμβριο του 1984, η ελληνική κυβέρνηση εκδήλωσε το ενδιαφέρον της για την απόκτηση 40 αεροσκαφών F-16 προς αντικατάσταση των F-5. Η επίσημη συμφωνία αγοράς των αεροσκαφών υπογράφηκε τον Ιανουάριο του 1987 και το πρόγραμμα ονομάστηκε Peace Xenia I. Η πρώτη ομάδα F-16C/D Block 30 παραδόθηκε μεταξύ Νοεμβρίου 1988 και Οκτωβρίου 1989 στην Ελλάδα. Το 1997 παρεδόθησαν και αεροσκάφη τύπου Βlock 50 με το πρόγραμμα Peace Xenia II. 40 αεροσκάφη παρεδόθησαν, πολλά από τα οποία ήταν ειδικά τροποποιημένα για τις ανάγκες της ΠΑ.

Το 2000, παραγγέλθηκαν με το πρόγραμμα Peace Xenia III άλλα 50 (+10) Block 52+, η παράδοση των οποίων τελείωσε το 2004. Τέλος, με μια απόφαση που προκάλεσε πολλές διαμαρτυρίες, το 2005 η Ελληνική Κυβέρνηση αποφάσισε την αγορά άλλων 30 F-16 Βlock52+ Adv. διατηρώντας την επιλογή για άλλα 10 η οποια δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.[2] Οι παραδώσεις ξεκίνησαν στα μέσα 2009 και τελειωσαν στις αρχές του 2010. Τα Block 52+ Adv ανήκουν στη 335 Μοίρα και 336 Μοίρα (στον Άραξο). Σε αυτήν την 20ετία, τα ελληνικά F-16 έχουν περάσει από διάφορες αναβαθμίσεις, όπως το Falcon Up, στην ΕΑΒ.

Τα ελληνικά F-16 θεωρούνται από τα πιο προηγμένα στον τομέα τους. Χαρακτηριστικό είναι ότι η Πολεμική Αεροπορία αρνήθηκε την αγορά μεταχειρισμένων αεροσκαφών από τις ΗΠΑ για την αναβάθμιση της στο ρόλο του πυρηνικού πολέμου στο ΝΑΤΟ. Η αιτιολογία ήταν ότι τα προσφερόμενα αεροσκάφη δεν συμβάδιζαν με τις τεχνολογικές και υπηρεσιακές δυνατότητες των ήδη υπάρχοντων.

• Το F-16 στην Πολεμική Αεροπορία χρησιμοποιείται για ρόλους βομβαρδισμού και αεράμυνας.
• Όντας πιθανώς το πιο γνωστό μαχητικό στο ελληνικό κοινό, το F-16 βρίσκεται συχνά εμπλεκόμενο σε επεισόδια στο Αιγαίο με την Τουρκική Πολεμική Αεροπορία.
• Το 2006, ένα από αυτά κατέληξε τραγικά, με ένα ελληνικό και ένα τουρκικό F-16 να συγκρούονται κατά τη διάρκεια εμπλοκής,γεγονός που κατέληξε στον θάνατο του σμηναγού Κωνσταντίνου Ηλιάκη και σε προσωρινή ένταση μεταξύ των δύο χωρών. Συνολικά, σε ασκήσεις και εμπλοκές, έχουν καταστραφεί 15 αεροσκάφη (8 Block 30, 2 Block 50 και 5 Block 52+).
• Τα F-16 της ΠΑ χρησιμοποιούνται συχνά σε διάφορες ασκήσεις του ΝΑΤΟ, και ελληνικές και φέρουν ιδιαίτερη παραλλαγή, ειδικά σχεδιασμένη για το περιβάλλον του Αιγαίου (Aegean Ghost).
• Είναι ίσως το πιο γνωστό στο ελληνικό κοινό μαχητικό που χρησιμοποιεί αυτή τη στιγμή η Πολεμική Αεροπορία.
• Τα ελληνικά F-16 διαφέρουν σε ορισμένα στοιχεία τους από τα F-16 άλλων χωρών. Εκτός από την προαναφερθείσα παραλλαγή, τα Block 30 φέρουν το ειδικά σχεδιασμένο σύστημα ηλεκτρονικής προστασίας ASPIS (Advanced Self Protection Integrated Suite) αλλά και προβολέα αναζήτησης.
• Τα Block 52+ φέρουν και σύμμορφες δεξαμενές καυσίμου (Conformal Fuel Tanks,CFT’s), που επιτρέπουν επιπλέον ακτίνα δράσης στα αεροσκάφη αυτά χωρίς να τα επηρεάζουν αεροδυναμικά. Επίσης, χρησιμοποιούν το σκοπευτικό επί κάσκας JHMCS καθώς και το βλήμα Α-Α AIM-2000 IRIS-T.