Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας

Ιδρύθηκε επίσημα το 1948 και εδρεύει στη Γενεύη. Αποτελεί μέλος της Ομάδας Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (United Nations Development Group). Ο προκάτοχός του, ο Οργανισμός Υγείας, ήταν υπηρεσία της Κοινωνίας των Εθνών. Το «σύνταγμα» του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας έχει υπογραφεί από 61 χώρες στις 22 Ιουλίου 1946 ενώ η πρώτη συνάντηση Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας ολοκληρώθηκε στις 24 Ιουλίου 1946.

Από την ίδρυσή του έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εξάλειψη της ευλογιάς. Οι τρέχουσες προτεραιότητές της περιλαμβάνουν την αντιμετώπιση των μεταδοτικών ασθενειών κυρίως του AIDS (HIV), του ιού της Έμπολα, της ελονοσίας και της φυματίωσης, τον περιορισμό των επιπτώσεων των μη μεταδοτικών ασθενειών, η σεξουαλική υγεία και η αναπαραγωγή, η ανάπτυξη και η γήρανση, η υγιεινή διατροφή και η ασφάλεια των τροφίμων. Ακόμη ο Π.Ο.Υ είναι υπεύθυνος για την Διεθνή Έκθεση Υγείας( World Health Report), μια δημοσίευση σχετικά με την υγεία, και την Παγκόσμια Μέρα Υγείας που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 7 Απριλίου. Επικεφαλής του Π.Ο.Υ είναι ο Αιθίοπας Τέντρος Αντάνομ. Για τη χρονιά 2014-2015 ο προϋπολογισμός του Π.Ο.Υ είναι περίπου 4 δισεκατομμύρια $ και από αυτά περισσότερα από 3 δισεκατομμύρια προέρχονται από εθελοντικές συνεισφορές.

Ο ισχύων ορισμός της Υγείας περιλαμβάνεται στον πρόλογο του καταστατικού του ΠΟΥ. Υιοθετήθηκε από τη Διεθνή Διάσκεψη για την Υγεία (Νέα Υόρκη, 19-22 Ιουνίου 1946), τέθηκε σε ισχύ στις 7 Απριλίου 1948 και παραμένει αναλλοίωτος: «Υγεία είναι μια κατάσταση πλήρους σωματικής, νοητικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι απλώς η απουσία νόσου ή αναπηρίας.»

Το 1945 κατά τη διάρκεια της διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με το Διεθνή Οργανισμό, ο Dr. Szeming Sze, εκπρόσωπος της Κίνας, συνεργάστηκε με εκπροσώπους από τη Νορβηγία και τη Βραζιλία με σκοπό τη δημιουργία ενός διεθνούς οργανισμού υγείας υπό την αιγίδα της νέας ένωσης των Ηνωμένων Εθνών. Έπειτα από την αποτυχία να ψηφιστεί κάποια πρόταση, ο Alger Hiss, ο γενικός γραμματέας της επιτροπής, πρότεινε την χρήση μιας δηλωτικής φράσης που να αναφέρερται στην ουσία του οργανισμού. Τελικά η επιλογή χρήσης της λέξης «κόσμος» αντί της λέξης «διεθνής» τόνισε τη σημασία του παγκόσμιου χαρακτήρα που επεδίωκε να αποκτήσει ο οργανισμός. Η σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας υπεγράφη και από τις 51 χώρες του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και από άλλες 10 χώρες, στις 22 Ιουλίου 1946 και έτσι έγινε η πρώτη ειδική υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών στην οποία ήταν εγγεγραμμένο κάθε μέλος. Το σύνταγμα του οργανισμού ήρθε επίσημα σε ισχύ την πρώτη Παγκόσμια Ημέρα Υγείας στις 7 Απριλίου 1948, όταν επικυρώθηκε και από το 26ο κράτος μέλος. Η πρώτη συνεδρίαση της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας ολοκληρώθηκε στις 24 Ιουλίου 1948, έχοντας εξασφαλίσει προϋπολογισμό ύψους 5 εκατομμυρίων $.

Ο Andrija Stampar ήταν ο πρώτος πρόεδρος της Συνέλευσης, και ο G. Brock Chisholm διορίστηκε γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, έχοντας διατελέσει Εκτελεστικός Γραμματέας προηγουμένως. Μεταξύ των πρώτων προτεραιοτήτων του ήταν να ελεγχθεί η εξάπλωση της ελονοσίας, της φυματίωσης και των σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων, καθώς και η βελτίωση της μητρικής και παιδικής υγείας, της διατροφής και της περιβαλλοντικής υγιεινής. Πρώτη νομοθετική πράξη του Π.Ο.Υ ήταν ο υπολογισμός στατιστικών στοιχείων για την εξάπλωση και τη νοσηρότητα των ασθενειών. Το λογότυπο της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας συμπεριλαμβάνει τη ράβδο του Ασκληπιού (rod of Asclepious), ως σύμβολο για την επούλωση.

Ο στόχος του

Ο Π.Ο.Υ. επιτυγχάνει τους στόχους του μέσα από τις λειτουργίες του, όπως ορίζονται στο Σύνταγμα της χώρας: (α) να ενεργεί ως συντονίστρια αρχή σχετικά με τις διεθνείς εργασίες στον τομέα της υγείας (β) να καθιερώσει και να διατηρήσει αποτελεσματική συνεργασία με τα Ηνωμένα Έθνη, τους ειδικευμένους οργανισμούς, τις κυβερνητικές υπηρεσίες υγείας, επαγγελματικές ομάδες και με τους άλλους οργανισμούς ώστε να μπορεί να θεωρηθεί κατάλληλος (γ) να βοηθήσει τις κυβερνήσεις, κατόπιν αιτήματος, στην ενίσχυση των υπηρεσιών υγείας (δ) να παράσχει την κατάλληλη τεχνική βοήθεια και, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, να προσφέρει βοήθεια κατόπιν αιτήματος ή αποδοχής από τις άλλες κυβερνήσεις (ε ) για να παρέχει ή να βοηθήσει στην παροχή, κατόπιν αιτήματος των Ηνωμένων Εθνών, υπηρεσίες υγείας και διαφόρων άλλων παροχών σε ειδικές ομάδες, όπως στους λαούς εμπιστοσύνης (στ) τη δημιουργία και διατήρηση αυτών των διοικητικών και τεχνικών υπηρεσιών εφόσον απαιτούνται, συμπεριλαμβανομένων των επιδημιολογικών καθώς και των στατιστικών υπηρεσιών (ζ) για την τόνωση και την επιπρόσθετη εργασία των προαναφερθέντων για την εξάλειψη των επιδημιών, των ενδημικών και άλλων ασθενειών (η) την προώθηση, σε συνεργασία με άλλους εξειδικευμένους οργανισμούς όπου είναι απαραίτητο της πρόληψης των τραυματισμών από ατυχήματα (i) να προωθήσει, σε συνεργασία με άλλους εξειδικευμένους οργανισμούς όπου είναι αναγκαίο, τη βελτίωση της διατροφής, της στέγασης, της αποχέτευσης, των οικονομικών ή των συνθηκών εργασίας και άλλες πτυχές της περιβαλλοντικής υγιεινής (ι) για την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των επιστημονικών και επαγγελματικών ομάδων που συμβάλλουν στην προαγωγή της υγείας ( ια) να προτείνει συμβάσεις, συμφωνίες και κανονισμούς, και να κάνει συστάσεις όσον αφορά τα διεθνή θέματα υγείας και να τις εκτελεί.

Ο Π.Ο.Υ. ορίζει τον ρόλο του στη δημόσια υγεία ως εξής:

• παροχή καθοδήγησης σε θέματα ζωτικής σημασίας για την υγεία και τη συμμετοχή σε συμπράξεις, όπου απαιτείται κοινή δράση
• προγραμματισμός της έρευνας και της τόνωσης της παραγωγής, μετάφραση και διάδοση της πολύτιμης γνώσης
• τον καθορισμό κανόνων και προτύπων και την προώθηση και παρακολούθηση της εφαρμογής τους
• αρθρώνοντας ηθικές και τεκμηριωμένες πολιτικές επιλογές
• την παροχή τεχνικής υποστήριξης, καταλύοντας την αλλαγή, και την οικοδόμηση βιώσιμης θεσμικής ικανότητας
• παρακολουθεί την κατάσταση της υγείας και την αξιολόγηση των τάσεων της υγείας.