Η Παλαιά Πεντέλη είναι δημοτική κοινότητα του Δήμου Πεντέλης ο οποίος απαρτίζεται επίσης από τη Νέα Πεντέλη και τα Μελίσσια, όπου βρίσκεται η έδρα.
Το 1950 ξεσπάει στην Αθήνα η φυματίωση. Η Πεντέλη και τα Μελίσσια γίνονται πόλος έλξης των ασθενών για το καθαρό τους κλίμα κυρίως κατά το καλοκαίρι. Στα Μελίσσια λειτουργούν σανατόρια ενώ στην Πεντέλη οικοδομούνται παραθεριστικές κατοικίες για τους φυματικούς και τα επισκέπτονται κυρίως κατά τους θερινούς μήνες. Όσοι δεν κατορθώνουν να κτίσουν σπίτι, κατασκηνώνουν στα πευκοδάση της, με αποτέλεσμα 10.000 άτομα να επισκέπτονται με τις σκηνές τους την ορεινή κοινότητα.
Μέχρι και σήμερα λειτουργούν οι κατασκηνώσεις Παίδων, Υπαλλήλων της Αγροτικής Τράπεζας και του ΠΙΚΠΑ. Η φυματίωση, που για την εποχή εκείνη ήταν μια σοβαρή, θανατηφόρα ασθένεια, ήταν η βασική αιτία που οδήγησε αρκετούς φορείς να δημιουργήσουν πνευμονολογικά κυρίως νοσοκομεία και αναρρωτήρια στην Πεντέλη (όπως επίσης και στα Μελίσσια). Από τις αρχές της δεκαετίας αυτής λειτούργησαν το Στρατιωτικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος, γνωστό σήμερα ως “414 ΣΝΕΝ”, το αναρρωτήριο του “ΠΙΚΠΑ Πεντέλης” και το “Παίδων”.
Στις δεκαετίες που ακολουθούν, με τον οικιστικό κορεσμό των Αθηνών, η κοινότητα Πεντέλης με τους λιγοστούς κατοίκους και τις γραφικές ταβερνούλες γίνεται σημείο συνάντησης κατά τους θερινούς μήνες για το ιδιαίτερα δροσερό και καθαρό κλίμα (καθώς είναι οικοδομημένη σε μεγάλο υψόμετρο). Χαρακτηριστική είναι η ζώνη του Αγίου Τιμόθεου με τις ταβέρνες, καθώς και η πλατεία Αγίας Τριάδας που γίνεται σημείο εστίασης τα σαββατοκύριακα με τις καφετέριες και τα λούνα παρκ, ενώ καλλιτέχνες κάνουν παραστάσεις στον υπαίθριο χώρο.
Η ευρύτερη περιοχή των βορειοανατολικών προαστίων κατοικείται από “εσωτερικούς μετανάστες“, κυρίως της Πειραϊκής,κατά βάση ηθοποιούς και καλλιτέχνες.Το 1995, το όρος δέχεται το δεύτερο μεγάλο πλήγμα, την πυρκαγιά που ξεσπάει και αφανίζει ατελείωτα στρέμματα πρασίνου. Κάτοικοι της περιοχής και των όμορων περιοχών (Βριλήσσια, Μελισσία, Νέα Μάκρη κ.α.) διαδηλώνουν κατά του πιθανολογούμενου εμπρησμού και συμμετέχουν σε πρωτοβουλία αναδάσωσης με την ενεργό συμμετοχή των παιδιών. Κι ενώ το ταλαιπωρημένο βουνό προσπαθεί να κλείσει τις πληγές του, υφίσταται το τρίτο μεγάλο πλήγμα από νέα πυρκαγιά το 1998. Εννιά χρόνια αργότερα, το 2007 κι ενώ η Πεντέλη έχει αρχίσει να πρασινίζει εκ νέου, κυρίως χάρη στη φυσική αλλά και στην τεχνητή αναδάσωση, δέχεται τον Αύγουστο νέο πλήγμα πυρκαγιάς, η οποία ξεκίνησε σε μεγάλο υψόμετρο, πλησίον της Μονής Αγίου Παντελεήμονος και ταχύτατα επεκτάθηκε στη Νέα Πεντέλη και στα Μελίσσια αφανίζοντας εκατοντάδες στρέμματα πεύκων και καταστρέφοντας ακόμα και κατοικίες στις περιοχές αυτές.
Από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, γειτονικές περιοχές που αποτελούν έως τότε μικρούς οικισμούς για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών επαρχιωτών και προσφύγων, επεκτείνονται σταδιακά εις βάρος του Πεντελικού Τοπίου. Δήμοι της Ανατολικής Αττικής γίνονται τα νέα “βόρεια προάστια”, ενώ εώς τότε τα σύνορα τελείωναν στο ύψος της Εκάλης, της Νέας Ερυθραίας και της Κηφισιάς. Συγκεκριμένα, ο πολεοδομικός ιστός Ροδόπολης, Διονύσου, Σταμάτας κοντεύουν να αγγίξουν τις ανατολική πόλεις του Μαραθώνα και της Νέας Μάκρης, ενώ η πιο αμφιλεγόμενη δόμηση παρατηρείται σε αυτοδημιουργούμενους οικισμούς του Πικερμίου, της Ραφήνας και της Νέας Μάκρης που κοντεύουν να γειτνιάσουν επί του ορεινού τοπίου. Συγκεκριμένα, ο οικισμός στο Ντράφι παρόλο που βρίσκεται σε ιδιαίτερα μεγάλο υψόμετρο και επί των ορεινών όγκων κατόρθωσε να ενταχθεί στο σχέδιο πόλεως μετά την ολοκλήρωση του ρυμοτομικού του σχεδίου.
Το ίδιο επιχειρήθηκε να γίνει και σε γειτονικό ορεινό όγκο στην περιοχή της “Διώνης” (σε ακόμη μεγαλύτερο υψόμετρο), όπου τα έργα πάγωσαν και η ρυμοτομία αποτελείται από αποκομμένους χωματόδρομους. Ομοίως, οι οικισμοί της Καλλιτεχνούπολης Ραφήνας και Νέου Βουτζά Νέας Μάκρης κατά καιρούς επεκτείνονται σε αμφιλεγόμενες ζώνες. Εγκαθίστανται σύγχρονες μονάδες πυρασφάλειας πλέον στο κέντρο του δήμου. Οι περιοχές αυτές δέχονται και το 4ο μεγάλο πλήγμα από πυρκαγιά το 2005, όταν απειλούνται πλέον τα σπίτια, καθώς και η Μονή Νταού με τα παιδιά και τους εργαζόμενους που κινδυνεύουν από τις ανεξέλεγκτες φλόγες. Η τοπική κοινωνία της Πεντέλης συγκλονίζεται και αποφασίζει πλέον να πάρει το ζήτημα στα χέρια της. Μετά το συντονισμό δήμων και κοινοτήτων του πεντελικού ιδρύεται ο “Σύνδεσμος Δήμων και Κοινοτήτων για την Προστασία και Ανάπλαση του Πεντελικού” (ΣΠΑΠ) με μέλη Κηφισιάς, Ν. Ερυθραίας, Αμαρουσίου, Μελισσίων, Βριλησσίων, Αγ. Στεφάνου, Χαλανδρίου, Ν. Πεντέλης, Πεντέλης, Εκάλης, Δροσιάς, Διόνυσου και Άνοιξης και νεότερα μέλη Αρτέμιδα, Ραφήνα, Κρυονέρι, Γαλάτσι, Πικέρμι, Ανθούσα, Ροδόπολη,Σταμάτα και Γέρακα με πρόεδρο του συνδέσμου των 23, το δήμαρχο Πεντέλης. Στη χρονιά που ακολουθεί η Πεντέλη και η Νέα Μάκρη πραγματοποιούν ενταντική πρωτοβουλία αναδάσωσης, πέριξ του αστικού ιστού (χαρακτηριστικός ο νεος πνεύμονας πρασίνου επί των περιφερειακών Διονύσου από την Πεντέλη έως και τη Νέα Μάκρη).
Το 2005 αρχίζει η σταδιακή ένταξη της Πεντέλης στο σχέδιο πόλεως. Πλέον ενσωματώνεται με την Αθήνα, διατηρώντας όμως τα χαρακτηριστικά εξοχής.
Η στρατιωτική βάση κλείνει μετά την αστικοποίηση της περιοχής (καθώς ολοένα και περισσότεροι Αθηναίοι επιθυμούσαν να κάνουν τη στρατιωτική τους θητεία στην εξοχική Πεντέλη και τα Βριλήσσια), ενώ πολλοί από τους παραδοσιακούς οικισμούς παραμένουν ακόμη και σήμερα εκτός πολεοδομικού σχεδίου.
Πλέον απαγορεύεται η βόσκηση στις πλαγιές, ενώ εξωραϊστικοί σύλλογοι ξεκινούν την ουσιαστική ανάπλαση της περιοχής που αποτελεί κόσμημα για την πρωτεύουσα της Αττικής (“Θησέας” για τα έργα τοπικής αυτοδιοίκησης και “Σύνδεσμος Δήμων & Κοινοτήτων για την Προστασία και Ανάπλαση του Πεντελικού (Σ.Π.Α.Π.)” για θέματα αναδάσωσης και πολεοδομικού ενδιαφέροντος).
Πεντέλη με μια ματιά
Είναι περιοχή της Αθήνας.
Συνορεύει με τα Μελίσσια.
Πεντέλη σχετικές ειδήσεις:
Κορωνοϊός Μουσείο Ακρόπολης: Λειτουργεί κανονικά αλλά με αναβολή κάποιων δραστηριοτήτων
Κορωνοϊός Μουσείο Ακρόπολης: Οι αρχαιολόγοι-φροντιστές του Μουσείου θα επανέλθουν στις αίθουσες για το κοινό μετά από δύο εβδομάδες, προσθέτει η ανακοίνωση του Μουσείου της Ακρόπολης.
Πεντέλη: Ελεύθερη η 27χρονη που παρέσυρε και αρχικά εγκατέλειψε τον 14χρονο
Πεντέλη: Η 27χρονη απολογήθηκε στον εισαγγελέα και στη συνέχεια αφέθηκε ελεύθερη. Παραμένει στην εντατική του Νοσοκομείου Παίδων «Παναγιώτης και Αγλαΐα Κυριακού» ο 14χρονος.