Θεσσαλονίκη

Θεσσαλονίκη
Η Θεσσαλονίκη είναι η μεγαλύτερη σε έκταση και πληθυσμό πόλη της Μακεδονίας στη βόρεια Ελλάδα και η δεύτερη μεγαλύτερη της χώρας, μετά την πρωτεύουσα Αθήνα.

Η Θεσσαλονίκη αποτελεί την έδρα του δήμου Θεσσαλονίκης και την πρωτεύουσα της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης, της μητροπολιτικής περιοχής της Θεσσαλονίκης καθώς και την έδρα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης.

Ιδρύθηκε το 316/5 π.Χ. από το Μακεδόνα στρατηγό Κάσσανδρο, που της έδωσε το όνομα της συζύγου του και ετεροθαλούς αδελφής του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Θεσσαλονίκης και προήλθε από τη συνένωση 26 πολιχνών που βρίσκονταν γύρω από τον Θερμαϊκό κόλπο. Τον 2ο π.Χ. αιώνα η πόλη κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους και αποτέλεσε έδρα της ρωμαϊκής επαρχίας της Μακεδονίας.

Θεσσαλονίκη: Η ετυμολογία του ονόματός της

Το όνομα απαντάται σε διάφορες μορφές αλλά με ελαφρώς παραλλαγμένη ορθογραφία και φωνητικές διακυμάνσεις. Θεσσαλονίκεια είναι επιθετική μορφή, που βρίσκουμε στο έργο του Στράβωνα και χρησιμοποιείται κατά τους ελληνιστικούς χρόνους ως ονομασία της πόλης, σχηματιζόμενη από το όνομα φυσικού προσώπου, όπως αντίστοιχα γινόταν για την Σελεύκεια από τον Σέλευκο, την Κασσάνδρεια από τον Κάσσανδρο, την Αλεξάνδρεια από τον Μέγα Αλέξανδρο κ.ά. Η επικρατούσα όμως μορφή του ονόματος είναι η Θεσσαλονίκη. Από την ελληνιστική εποχή υπάρχουν και αναφορές με το όνομα Θετταλονίκη, κυρίως από τον ιστορικό Πολύβιο, ενώ κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο, όπως φανερώνουν επιγραφές και νομίσματα, εμφανίστηκαν οι μορφές Θεσσαλονείκη και Θεσσαλονικέων.

Στην περιοχή της σημερινής πόλης και ειδικότερα

  • στην Τούμπα,
  • τη Διεθνή Έκθεση,
  • το Καραμπουρνάκι,
  • την Πολίχνη,
  • τη Νέα Ευκαρπία,
  • την Σταυρούπολη και
  • την Πυλαία υπήρχαν προϊστορικοί και μεταγενέστεροι οικισμοί και πολίσματα.

Έως τον 6ο αιώνα π.Χ. η περιοχή κατοικούνταν από φύλα όπως οι Φρύγες, οι Παίονες, οι Μύγδονες κ.ά. Σύμφωνα με τον Εκαταίο τον Μιλήσιο, στην εποχή του υπερίσχυαν οι Θράκες και οι Έλληνες. Το διάστημα 510 π.Χ.-480 π.Χ. η περιοχή είχε υποταγεί στους Πέρσες. Οι Μακεδόνες πρέπει να μετακινήθηκαν στην περιοχή του Θερμαϊκού κόλπου τον 6ο αιώνα π.Χ..

  • Η Θεσσαλονίκη είναι το πιο σημαντικό διοικητικό, πολιτιστικό και επιχειρηματικό κέντρο στη βόρεια Ελλάδα, και η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη στην Ελλάδα.
  • Μία μεσαίου μεγέθους πόλη που βρίσκεται πάνω στη Θάλασσα, με πληθυσμό πάνω από 1,1 εκατομμύρια στη μητροπολιτική της περιοχή.
  • Βρέχεται από το Αιγαίο Πέλαγος, σε απόσταση μιας ώρας από τον Όλυμπο και μισής ώρας από υπέροχες παραλίες, με μια σύντομη πτήση από τις πρωτεύουσες των χωρών της Βαλκανικής, της Μεσογείου και όλης της Ευρώπης.
  • Οι New York Times αναγνώρισαν τη Θεσσαλονίκη ώς ένα από τα 52 σημεία που πρέπει κάποιος να επισκεφθεί (το 2016), με έμφαση στην γαστρονομία της.

Ο Λευκός Πύργος

Ο Λευκός Πύργος της Θεσσαλονίκης είναι οχυρωματικό έργο οθωμανικής κατασκευής του 15ου αιώνα (χτίστηκε πιθανόν μεταξύ 1450-70). Σήμερα θεωρείται χαρακτηριστικό μνημείο της Θεσσαλονίκης και είναι ό,τι έχει σωθεί από την κατεδαφισμένη οθωμανική οχύρωση της πόλης. Η σημερινή μορφή του πύργου αντικατέστησε βυζαντινή οχύρωση του 12ου αιώνα, για να χρησιμοποιηθεί στη συνέχεια ως κατάλυμα φρουράς Γενιτσάρων και ως φυλακή θανατοποινιτών. Σήμερα λειτουργεί ως μουσείο και είναι ένα από τα πιο γνωστά κτίσματα-σύμβολα πόλεων στην Ελλάδα. Έχει 6 ορόφους, 34 μέτρα ύψος και 70 μέτρα περίμετρο.

Η Αψίδα του Γαλερίου

Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά μνημεία της Θεσσαλονίκης είναι η Θριαμβική Αψίδα του Γαλερίου, γνωστή και ως Καμάρα, που βρίσκεται στην πάνω πλευρά της οδού Εγνατίας και σε μικρή απόσταση από την Ροτόντα. Αποτελεί ένα από τα πιο γνωστά σημεία συνάντησης των κατοίκων και επισκεπτών της πόλης. Η Καμάρα είναι κτίσμα της εποχής της Ρωμαϊκής «Τετραρχίας» (αρχές 4ου μ.Χ. αιώνα) και αποτελεί το ένα σκέλος (δυτικό) μίας στεγασμένης στοάς, που σχηματιζόταν από αψίδες και τόξα.

Ο πολιούχος Άγιος Δημήτριος

Ο Άγιος Δημήτριος (280 – 306) είναι άγιος της Ορθόδοξης και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και πολιούχος της Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με τα αγιολογικά κείμενα, ο Δημήτριος έζησε και μαρτύρησε στη Θεσσαλονίκη επί Διοκλητιανού. Η ιστορικότητα του προσώπου και του μαρτυρίου του Αγίου Δημητρίου έχει αμφισβητηθεί στη νεώτερη εποχή. Για τις απαρχές και την προέλευση της λατρείας του έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες. Επικρατέστερη, αλλά όχι αναμφισβήτητη, μεταξύ των μελετητών είναι η άποψη ότι δεν υπήρξε Δημήτριος που μαρτύρησε στη Θεσσαλονίκη, αλλά η λατρεία του προέρχεται από το Σίρμιο της Παννονίας. Σημαντικό κέντρο της λατρείας του είναι η Θεσσαλονίκη, όπου τιμάται από την πρωτοχριστιανική περίοδο και έχει ανεγερθεί βασιλική προς τιμήν του. Είναι ένας από τους λαοφιλέστερους αγίους της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που εορτάζει τη μνήμη του στις 26 Οκτωβρίου.

Θεσσαλονίκη σχετικές ειδήσεις:

ΣΕΛΙΔΑ 9 ΑΠΟ 426