Ο Ζόραν Ζάεφ είναι Σλαβομακεδόνας οικονομολόγος και πολιτικός και πρώην πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας.
Ο Ζόραν Ζάεφ γεννήθηκε το 1974 στη Στρώμνιτσα, σε μια πολυμελή οικογένεια βουλγαρικής καταγωγής των Στόγιαν και της Ιβάνκα Ζαέβι από το χωριό Μουρτίνο. Έχει τρεις αδελφές και έναν αδελφό, τον Ντούσκο Ζάεφ. Αφού ολοκλήρωσε το δημοτικό και γυμνάσιο στην πατρίδα του, εγγράφηκε στη Σχολή Οικονομικών Επιστημών των Σκοπίων, από την οποία απεφοίτησε το 1997. Ο Ζάεφ απέκτησε μεταπτυχιακό δίπλωμα στη νομισματική οικονομία στο ίδιο πανεπιστήμιο.
Ο Ζάεφ έγινε μέλος της Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης Μακεδονίας το 1996. Εκλέχθηκε δύο φορές ως πρόεδρος της περιφερειακής οργάνωσης της Στρούμιτσα. Διετέλεσε Αντιπρόεδρος του Κόμματος μεταξύ 2006 και 2008. Κέρδισε τρεις διαδοχικές τοπικές εκλογές και χρημάτισε δήμαρχος της Στρούμιτσα από το 2005 έως το 2016. Αφού ο Μπράνκο Τσερβενκόφσκι παραιτήθηκε από τη θέση του προέδρου της ΣΔΕΜ το 2013, ο Ζάεφ εκλέχτηκε νέος πρόεδρος. Επιπλέον, διετέλεσε μέλος της Συνέλευσης της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας από το 2003 έως το 2005. Μετά τις εκλογές του 2016, ο Ζάεφ σχημάτισε μια κυβέρνηση συνασπισμού με την υποστήριξη της Δημοκρατικής Ένωσης για την Ένταξη και της Συμμαχίας των Αλβανών τον Μάιο του 2017.
Διαμάχες
Τον Ιανουάριο του 2015, ο πρώην Πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Νίκολα Γκρούεφσκι κατηγόρησε τον Ζάεφ για τη φερόμενη συνωμοσία με ξένη υπηρεσία πληροφοριών και διπλωμάτες για την ανατροπή της κυβέρνησης και τη συμμετοχή τους στη φερόμενη απόπειρα πραξικοπήματος. Ο Ζάεφ τον Φεβρουάριο κατηγόρησε τον Γκρουέφσκι για τηλεφωνικές υποκλοπές και παράνομη κατασκοπεία τουλάχιστον 20.000 ατόμων στη χώρα. Ο εισαγγελέας, από την άλλη πλευρά, κατηγόρησε τον Ζάεφ για εκβιασμό του Γκρουέφσκι και κράτησε πέντε άτομα που συνδέονταν με την υπόθεση αυτή. Η δίωξη έπαυσε αργότερα λόγω ανεπαρκών στοιχείων.
Μετά την εκλογή του ως προέδρου της ΣΔΕΜ, ο Ζάεφ έγινε ηγέτης της αντιπολίτευσης. Ως ηγέτης της αντιπολίτευσης, ο Ζάεφ συμμετείχε σε συνάντηση με τον Γκρουέφσκι και τον Επίτροπο Διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γιοχάνες Χαν τον Ιούνιο του 2015 για να ξεπεράσει την πολιτική κρίση. Οι διαπραγματεύσεις οδήγησαν στη συμφωνία του Przino, η οποία προέβλεπε τη διοργἀνωση εκλογών τον Απρίλιο του 2016 από μία προσωρινή κυβέρνηση και τη διερεύνηση του σκανδάλου των τηλεφωνικών υποκλοπών από ειδικό εισαγγελέα. Ο Ζάεφ απείλησε να μποϊκοτάρει τις εκλογές λόγω των εμποδίων που έθετε ο Γκρουέφσκι στην εφαρμογή της συμφωνίας του Przino και στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων στο δικαστικό σύστημα και στα μέσα ενημέρωσης.
Πρωθυπουργός
Στις 31 Μαΐου 2017 το κοινοβούλιο της Βόρειας Μακεδονίας ανέδειξε τον Ζάεφ ως νέο πρωθυπουργό με 62 ψήφους υπέρ σε σύνολο 120 βουλευτών. Η ψηφοφορία έθεσε τέλος σε μία πολύμηνη περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας. Μια δημοσκόπηση 1.159 Μακεδόνων που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2017 από τη Brima Gallup έδειξε ότι το 62% του πληθυσμού υποστήριξε τον Ζάεφ ως πρωθυπουργό.Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο Ζάεφ παρουσίασε το πρόγραμμα της νέας κυβέρνησης, λέγοντας ότι η ένταξη στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ θα είναι η προτεραιότητά του τα επόμενα χρόνια. Υποσχέθηκε επίσης την οικονομική ανάπτυξη και τον τερματισμό της διαφθοράς ανακοινώνοντας μια «υπεύθυνη, μεταρρυθμιστική και ευρωπαϊκή κυβέρνηση».
Ορισμένες εφημερίδες ερμήνευσαν τις δηλώσεις του Ζάεφ στις εφημερίδες BGLES και Kurir ως ισχυρισμό ότι οι Μακεδόνες είναι ένα έθνος με τους Βούλγαρους ή τους Σέρβους. Αυτό που καταγράφηκε από τον Ζάεφ στην αρχική βιντεοσυνομιλία της βουλγαρικής εφημερίδας “BGLES” ήταν ότι “θέλω να στείλω ένα μήνυμα σε όλους τους πολίτες της Βουλγαρίας, είμαστε αδελφοί, το ίδιο έθνος”. Η συνέντευξη για τη σερβική εφημερίδα «Kurir» ήταν «Οι Σέρβοι και οι Μακεδόνες είναι αδελφοί» και «Κανείς δεν ζήτησε από τον Ζόραν Ζάεφ να κάνει τίποτα εναντίον των Μακεδόνων, εναντίον Σέρβων, εναντίον οποιασδήποτε εθνικής κοινότητας ή εναντίον οποιουδήποτε από τους γείτονές μας. Ακούσαμε κατηγορίες ότι ο Ζάεφ καταδικάζει τη Σερβία για γενοκτονία, για μένα είναι το ίδιο έθνος».
Τον Οκτώβριο του 2019 η Ευρωπαϊκή Ένωση αρνήθηκε την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία, αποδυναμώνοντας την φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση της χώρας.
Ως αποτέλεσμα, ο Ζάεφ προκήρυξε πρόωρες εκλογές για τον Απρίλιο του 2020 και προανήγγειλε την παραίτησή του.
Ο Ζάεφ υπέβαλε την παραίτησή του από την πρωθυπουργία στις 2 Ιανουαρίου 2020 και υπηρεσιακός πρωθυπουργός διορίστηκε ο Όλιβερ Σπάσοφσκι.
Ζόραν Ζάεφ με μια ματιά
Πριν από την ανάληψη των καθηκόντων του ως πρωθυπουργού, ο Ζάεφ ήταν μέλος της Εθνοσυνέλευσης της Βόρειας Μακεδονίας μεταξύ 2003 και 2005 και δήμαρχος της Στρώμνιτσας από το 2005 έως το 2016.
Είναι Πρόεδρος της κεντροαριστερής Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης Μακεδονίας.
Τον Ιανουάριο του 2020 παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία.
Ζόραν Ζάεφ σχετικές ειδήσεις:
Ζόραν Ζάεφ: Δεν υπάρχει για εμάς εναλλακτική από την πλήρη ένταξη στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ
Ζόραν Ζάεφ: Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας εκτίμησε ιδιαίτερα τη στήριξη του Κυριάκου Μητσοτάκη κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Κυριάκος Μητσοτάκης: Προϋπόθεση η Συμφωνία των Πρεσπών για την ευρωπαϊκή προοπτική της Βόρειας Μακεδονίας
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ζόραν Ζάεφ εξέφρασαν την αμοιβαία τους βούληση για ανάπτυξη των οικονομικών και εμπορικών σχέσεων Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Στη Θεσσαλονίκη ο πρωθυπουργός – Συνάντηση με Ζάεφ και Μπορίσοφ
Κυριάκος Μητσοτάκης: Στη Θεσσαλονίκη βρίσκεται σήμερα ο πρωθυπουργός δίνοντας το παρών στη διάσκεψη «Thessaloniki Summit 2019», στο περιθώριο της οποίας θα έχει την ευκαιρία να βρεθεί με τον πρωθυπουργό της Βόρεις Μακεδονίας, Ζόραφ Ζάεφ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Συνάντηση με Ζόραν Ζάεφ στη Θεσσαλονίκη
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ο πρωθυπουργός την επόμενη εβδομάδα θα βρεθεί στη Θεσσαλονίκη και την διάσκεψη Thessaloniki Summit 2019, έχοντας εκεί την ευκαιρία να βρεθεί από κοντά με τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, Ζόραν Ζάεφ.
Ζόραν Ζάεφ: Ανησυχώ για την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών
Ζόραν Ζάεφ: Σε συνέντευξη του στους Financial Times, ο πρωθυπουργός των Σκοπίων εκτιμά ότι το «όχι» των Ευρωπαίων μπορεί να ανοίξει θέμα Συμφωνίας των Πρεσπών.
Ζόραν Ζάεφ: Θα εφαρμόσουμε τη Συμφωνία των Πρεσπών
Ζόραν Ζάεφ: Την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών υποστήριξε ο πρωθυπουργός της γειτονικής χώρας δύο ημέρες μετά την αναφορά του ότι εξαιτίας του γαλλικού βέτο δεν μπορεί να υλοποιηθεί.
Ζόραν Ζάεφ: “Παγώνει” η Συμφωνία των Πρεσπών – Νίκος Δένδιας: “Πρέπει να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους”
Ζόραν Ζάεφ: Το βέτο της Γαλλίας όπλο τα χέρια του πρωθυπουργού της Βόρειας Μακεδονίας που επιχειρεί να τινάξει στον αέρα την Συμφωνία των Πρεσπών. Ευρωπαϊκή Ένωση και κυβέρνηση τάσσονται απέναντι ζητώντας πλήρη υλοποίηση της συμφωνίας.
Ο Λάμπρος Καλαρρύτης, μέσα από το blog του στο pagenews.gr, σχολιάζει τη Συμφωνία των Πρεσπών και την απροθυμία από πλευράς Σκοπίων για την πλήρη εφαρμογή της.