Αλκυονίδες

Ως Αλκυονίδες μέρες αποκαλούνται από τους Έλληνες ημέρες του Ιανουαρίου κατά τις οποίες επικρατεί ωραίος καιρός με ηλιοφάνεια. Η ονομασία αυτή είναι αρχαία ελληνική και προέρχεται από τον Αριστοτέλη. Οι ημέρες αυτές έλαβαν το όνομά τους (“αλκυόνιαι”) από το μύθο της ελληνικής μυθολογίας τον σχετικό με το θαλάσσιο πτηνό Αλκυόνη, που αποτελεί την αλληγορική σημασία του ομώνυμου αστέρα Αλκυόνη των Πλειάδων που φέρεται με το όνομα του πτηνού.

Ο αστέρας Αλκυόνη κατά την εποχή αυτή μεσουρανεί κατά τις εσπερινές ώρες και επομένως κατά τις ανέφελες νύκτες του Ιανουαρίου είναι ορατός στο σύμπλεγμα των Πλειάδων, ως κορωνίδα της Πούλιας, κατά τη δημώδη έκφραση, που σημαίνεται ως προς το ζενίθ, στην ψηλότερη περιοχή του ουράνιου θόλου.Εξ αυτού του απλού φυσικού γεγονότος όλες οι συνεχόμενες ημέρες που είναι ορατός ο αστέρας Αλκυών ήταν πολύ φυσικό να ονομασθούν Αλκυονίδες.

H εμφάνιση των αλκυονίδων ημερών  αναφέρεται συνήθως στο διάστημα 15 Δεκεμβρίου με 15 Φεβρουαρίου. Από μετεωρολογικής πλευράς, εμφανίζονται στατιστικά κατά το παραπάνω διάστημα και ιδιαίτερα το δεύτερο μισό του Ιανουαρίου. Άλλοτε λίγες και άλλοτε περισσότερες, αλκυονίδες ημέρες χαρακτηρίζονται από σχετική άπνοια, ηλιοφάνεια με έως 15 ή και 20 βαθμούς και μικρή νεφοκάλυψη.

Παρατηρείται η ίδια βαρομετρική πίεση λόγω της εξισορρόπησης των βαρομετρικών πιέσεων μεταξύ της Βόρειας Ευρώπης και της περιοχής της Ελλάδας και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα μια αντί-κυκλωνική κατάσταση με άπνοια και καλοκαιρία, ενώ μπορεί να ειδωθεί ως φυσιολογικό φαινόμενο απλά λόγω της θέσης της Ελλάδας στα νοτιοανατολικά, που έχει ως συνέπεια σε κάποιες μέρες του χειμώνα να παρατηρείται ηλιοφάνεια και καλοκαιρία. Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι οι αλκυονίδες μέρες ήταν ένα σταθερό μετεωρολογικό φαινόμενο κατά τον 5ο και 4ο αιώνα προ Χριστού, κατά το διάστημα 15 Ιανουαρίου με 15 Φεβρουαρίου.